Ramilya Yarullina YILDIRIM, Çetin YILDIZ

EDİGEY DESTANI’NDA HAYVANLARIN FONKSİYONLARI

Toplumlar, anlatı geleneklerini oluştururken çevrelerinde olup biten ve kendilerini etkileyen bütün olay ve unsurları kullanmıştır. Bu unsurlardan biri de doğanın vazgeçilmez parçası olan hayvanlardır. Son yüzyılın modern yaşam alanlarını dahil etmezsek, insanların yaşamlarında önemli rolleri ve işlevleri olan hayvanlar gündelik yaşamın vazgeçilmez parçası oldukları gibi insanların rüyalarının, hayallerinin, gelecek kurgularının da önemli öğelerinden biri idi. Bu çalışmada Tatar edebiyatında önemli bir yere sahip olan Edigey Destanı’nda dikkat çeken unsurlardan olan hayvanlar, destandaki kurgusal ve işlevsel rolleri bakımından ele alınacaktır.

FUNCTIONS OF ANIMALS IN EDIGEY EPIC

When communities created the traditional narratives, they use all the events and components which happen around and affect them. One of these components is animals which is the indispendable part of nature. Except the last century’s modern life areas, animals were indispendable part of everday life. Also animals were one of the important components of people’s dreams, imaginations and future fictions. Edigey Epic has an important place in Tatar literature. In this study animals which are in Edigey Epic discussed with regard to fictive and functional roles.

Keywords:

Edigey Epic Animals, Functional,

PDF

___

ALP, Sedat, (2005), Hitit Çağında Anadolu, 6.Basım, Ankara: Tübitak Yayınları.
AYDIN, Mahmut, (2010), Anahatlarıyla Dinler Tarihi, İstanbul: Ensar Neşriyat.
BAŞGÖZ, İlhan, (1998), “Dede Korkut Destanında Epitetler”, Milli Folklor, 37:23-35. BAYAT, Fuzuli, (2009), “Mitolojik Zıtlık Paradigmasında Baba-Oğul
Mücadelesi”,Uluslararası DUYMAZ, Ali, (2007), “Oğuz Kağan Destanı’ndan Dede Korkut Kitabı’na
Kahramanların Beden Tasvirlerinin Sembolik Anlamları Üzerine Değerlendirmeler”, Milli Folklor, X, 76: 50-59. KALAFAT, Yaşar, (2003), “Edige Destanında Olağanüstü Tipler”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat
KORKMAZ, Mehmet, (2010), Mitolojik Dinlerin Gizemi, 2. Baskı, Ankara: Alter Yayıncılık.
KÖKSAL, Hasan, (1984), Battalnamelerde Tip ve Motif Yapısı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Milli Folklor Araştırma Dairesi Yayınları.
OĞUZ, Burhan, (2004), Türkiye Halkının Kültür ve Kökenleri, İstanbul: Anadolu
Aydınlatma Vakfı Yayınları. ÖGEL, Bahaeddin, (1971), Türk Mitolojisi I, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
ÖGEL, Bahaeddin, (2010a), Türk Mitolojisi I, 4. Baskı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
ÖGEL, Bahaeddin, (2010b), Türk Mitolojisi II, 4. Baskı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
ÖZTÜRK, Ali, (2011), Çağların İçinden Türk Destanları, İstanbul: Pozitif Yayınları.
ROUX, J. Paul, (2011), Türklerin ve Moğolların Eski Dini, 2. Baskı, İstanbul:Kabalcı Yayınları.
SCHMİTZ, Andrea, (2004), Edige Destanı, (Çev:Can Bulut), İzmir: Edebiyat Fakültesi Yayınları.
SULTİ, Rüstem, (1998), Edigey Destanı, Ankara: Türksoy Yayınları.
ТАҺИРОВ, Индус, (1997), “Идегәй” Дастанына Кем Богау Сала? - Казан, Мирас журналы, N7.
УРМАНЧЕ, Фатих.(2009), Татар Мифологиясе Энциклопедик Сүзлек II, Том- Казан:
ВӘЛИУЛЛИНА, Фәридә, (2007), “Идегәй” Дастанында Милли-Мифологик һәм
Дини Мотивлар.-Казан: “Дом печати” нәшрияты. YILDIRIM, Nimet, (2008), Fars Mitolojisi Sözlüğü, İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
ЗАКИРОВА, Ильсеяр, (2011), Народное Творчество Периода Золотой Орды:
Мифологические и Исторические Основы, Казань: ИЯЛИ им. Г. Ибрагимова.