ҚАЗАҚ БАЛАЛАР ӘДЕБИТІ СЫНЫНЫҢ КЕЙБІР МӘСЕЛЕЛЕРІ

Öz Бұл мақалада балалар әдебиетінің даму арналары мен ,балалар әдебиетінің сынмәселелері арнайы қарастырылады. Қазақ балалар әдебиетіндегі кейбір жанрлардыңдамуы, кейбір ақын- жазушылардың балалар әдебиетіндегі орны салмақталып, бағаберіледі. Бала дүниетанымы мен психологиясын танытудағы қаламгер шеберлігінеталдаулар жасалады.Балалар әдебиеті - әдебиеттің жеке арнасы, ол жалпы әдебипроцеспен терең байлыныста болғандықтан ашылмаған қыр-сыры көп. Балалар әдебиетінзерттеумен айналысқансыншы Қ.Ергөбек көпшілік сыншылар бара бермеген балаларәдебиетінің өкілдері туралы жазған. Қазақ балалар әдебиетінде жете назар салудықажетсінетін мәселенің бірі-жанр проблемасы. Соның бірі - балалар прозасы. Қ.Ергөбекқазақ балалар прозасының дамуы біркелкі еместігін ескерте отырып, С.Бегалиннің«Сәтжан», «Шоқан», С.Мұқановтың «Бақташының баласы», М.Әуезовтың «Көксерегі»,С.Омаровтың жиырмасыншы жылдардың шындығын бала кейіпкер бейнесінде суреттегенәңгіме, повестері, сөз жоқ, балалар прозасының әр кезеңдегі, белеңді туындылары.Әрдайым жадымызда ұстайтын шығармалар деп, баға береді. Тәуелсіздік дәуіріне дейінгібалалар әдебиетінің даму процесі мен балалар жазушылары шығармашылығынатоқталып, қажет тұстарында сүбелі ойлары беріліп, қазақ балалар әдебиеті сыныныңдаму арналары айқындалады.Мақалада Қ.Ергөбек қазақ балалар прозасының тілі туралы да арнайы сөзетеді.Тіл білмеуден, әйтпесе, күнделікті тіршілікте аз қолданылатын сөздерді ізденепайдалана алмаушылықтан, сөздің мағынасына мән бермей қате қолданушылықтан,стильдік олақтықтан, өмір көрінісін образбен жеткізем деген тілектен туған қойыртпаққолданыстардың балалар әдебиетінде орын алуына жол жоқ екендігін өткір сынайды.

___

AHMETOV Sh., (1976), Qazaq sovet balalar adebiyeti, Almati: Mektep.