TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE TIP TERİMLERİ İLE KURULMUŞ DEYİMLER
Türkçe tıp terimleri; tıp ve insan sağlığıyla ilgili genel terimler, organ isimleri, vücut salgıları, ilaç isimleri, tedavi yöntemleri, tedavinin yapıldığı yer, tedavide kullanılan araç ve gereçler, hastalık isimleri ve hastalık belirtilerinden oluşmaktadır. Bu çalışmada tıp terimleri ile kurulmuş deyimler anlam özelliklerine göre değerlendirilmiştir. Araştırmamız hem tıp dilinde hem de genel dilde ortak olarak kullanılan deyimler ile sınırlandırılmıştır. Tıp terimiyle kurulmuş; ama tıp dilinde kullanılmayan veya tıp bilimi ile ilgili bir anlamı olmayan deyimler araştırma konusunun dışında tutulmuştur. Bu çalışmayla standart Türkiye Türkçesinde tıp terimleriyle kurulmuş 240 deyim tespit edilerek, hem Türk dilinin zenginliğini sergilemek hem de deyim ve terim çalışmalarına katkı sağlamak amaçlanmıştır.
IDIOMS IN TURKEY TURKISH FORMED WITH MEDICAL TERMS
Turkish medical terms consist of medicine and human health related general terms, organ names, body secretions, drug names, method and place of treatments, tools and equipments used in the treatments, disease names and syndromes. In this study, idioms formed with medical terms are evaluated according to the meaning properties. The research is limited to idioms used both in medical and general languages in common. Idioms that are formed with medical terms but are not used in medical language or have no meaning to do with the medical science are excluded from the scope of the research. With this study, it is aimed both to demonstrate the richness of Turkish language and to contribute to the literature on idioms and terms by determining 240 idioms in standard Turkey Turkish formed with medical terms.
___
- Aksoy, Ö., 1993. Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 1-2. İnkılap Kitabevi, İstanbul.
- Atmaca, E., 2009. Kazak Türkçesinde Göz Organ İsmiyle Kurulmuş Deyimlerin Yapı ve Anlam Özellikleri. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies, c: IX, S: 2, s. 19-35.
- Çotuksöken, Y., 1994. Deyimlerimiz. Özgül Yay., İstanbul.
- Erten, A., 2003. Tıp Terminolojisi ve Tıp Metinleri Çevirisi. Seçkin Yay., Ankara.
- Gümüşatam, G., 2010. Kıbrıs Ağızlarında Organ Adlarıyla Kurulan Deyimler. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S:27, s. 249-295.
- Önler, Z., 1999. Kutadgu Biligde Organ Adlarıyla Kurulan Deyimler. 3. Uluslararası Türk Dil Kurultayı 1996, TDK Yay., 841-869.
- Sinan, A.T., 2001. Türkçenin Deyim Varlığı. Kubbealtı Yay., Malatya.
- Subaşı, L., 1988. Dilbilimi Açısından Deyim Kavramı ve Türkiye Türkçesindeki Örneklerin İncelenmesi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, 129 sayfa.
- Şahin, H., 2004. Türkçede Organ İsimleriyle Kurulan Deyimler. Uludağ Üniversitesi Yay., Bursa.
- Şahin, H., 2006. Terimlerin Genel Dile Yansımasına Dair Bazı Gözlemler. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. XX:123-129.
- Şahin, H., 2009. Kaşgarlıdan Günümüze Organ İsimleriyle Kurulmuş Deyimler. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic IV/ III Spring: 2020- 2036.
- Tor, G., 2007. Kazakçada Organ Adlarıyla Kurulan Deyimler. Kazakistan ve Türkiyenin Ortak Kültürel Değerleri Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Abay Milli Devlet Pedagoji Üniversitesi ve Çukurova Üniversitesi Ortak Yayını, Almatı, s. 119-127.
- Türkçe Sözlük. 2005. TDK Yay., Ankara. Türmen, H., 1965. İnsan Organları Üzerine Atasözleri ve Deyimler. Türk Folklor Araştırmaları, S:188, C: 9, İstanbul.
- Yurtbaşı, M., 2012. Sınıflandırılmış Deyimler Sözlüğü. excellence publishing, İstanbul. Zülfikar, H., 1991. Terim Sorunları ve Terim Yapma Yolları. TDK Yay., Ankara.
- WEB-1 Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. Türk Dil Kurumu. http://tdkterim.gov.tr/atasoz/ (Ziyaret Tarihi: 10.09.2013)