AVRUPA BİRLİĞİ ÜLKELERİNDE ORGANİK TARIMIN MEVCUT DURUMU VE GELİŞME POTANSİYELİ

Avrupa Birliği’nin ortaya çıkışı 1951 Paris Antlaşması’na dayanmaktadır. Başlangıçta ‘Avrupa Kömür Çelik Topluluğu’ adı altında Fransa, Hollanda, Belçika, Lüksemburg, Batı Almanya ve İtalya’dan oluşan 6 üye ile kurulmuştur. Üye sayısı 2013 yılına kadar sürekli artarak Hırvatistan’ın dahil edilmesiyle 28’e ulaşmıştır.                Avrupa’da organik tarım faaliyeti ilk defa 1924 yılında Rudolf Steiner’in  biyodinamik  tarım alanındaki çalışmalarıyla başlamış, Avrupa birliği ülkelerinde ise organik tarım  faaliyeti 1991 yılında  yürürlüğe giren yönetmelikle resmiyet kazanmıştır. Günümüze kadar geçen süre içerisinde pek çok değişiklikle zenginleşen bu yönetmelik AB’nin organik üretim konusundaki en önemli hukuki aracıdır. Bu yönetmelikle AB ülkeleri, organik tarımın üretimi ve tüketimi konularında kayda değer gelişmeler yaşamıştır. Organik tarımın gelişimde AB ülkelerinin katkısı oldukça fazladır. Organik tarımın başarı bir şekilde yürütülmesinde, doğru ve zamanlı planlama, bilgi akışında yeterlilik, üreticilere sağlanan maddi kolaylıklar, AB’ye yönelik semboller ve yasal korumanın etkilerinin olduğu söylenebilir.                2016 yılı verilerine göre dünyada organik tarım yapılan araziler, toplam tarım arazilerinin yaklaşık %1’ini oluşturmaktadır AB ülkelerinde ise tarım arazilerinin %6,7’sinde organik tarım yapılmaktadır. IFOAM ve FIBL Araştırma Enstitüsü tarafından 2017 yılında yayımlanan rapora göre dünyada 2,4 milyon organik üretici bulunmakta ve bu üreticiler 51 milyon hektar alanda organik tarım faaliyetinde bulunmaktadır. Aynı rapora göre dünyada organik pazar büyüklüğü 81,6 milyar dolar civarında gerçekleşmektedir. AB ülkeleri arasında ise organik pazar payı 27,1 milyar dolar civarındadır. Buradan hareketle dünya organik pazar ağının üçte biri AB ülkelerine aittir.                Bu çalışmada, AB ülkelerinde organik tarımın mevcut durumu ve gelişme potansiyeli ortaya konulmuştur. Bu amaçla AB ülkeleri organik tarım potansiyeli açısından tek tek ele alınmış ve ülkeler bazında kıyaslama yoluna gidilmiştir.                 Bu çalışma kapsamında elde edilen bulgular, AB ülkelerinde organik tarım alanlarında sürekli bir artış olduğunu ortaya koymaktadır. Kavramsal çerçeve ve bulgular ekseninde, organik üretim yoğunluk bakımından sırasıyla İrlanda, İtalya ve Romanya’da yapılmaktadır. Öte yandan en fazla organik ithalat yapan ülkeler arasında Almanya, Hollanda, İtalya ve Fransa yer alırken, ihracat yapan ülkeler arasında ise Almanya, İtalya ve Polonya yer almaktadır. Ayrıca bulgular, İtalya’nın AB ülkeleri arasında organik tarımı en hızlı ve planlı gerçekleştiren ülke olduğunu ortaya koymaktadır. 

___

  • Dolun, L.(2003). Organik Tarım, Türkiye Kalkınma Bankası A. Ş. Araştırma Müdürlüğü, AnkaraEce, S. (2008). “Organik Tarım İşletmelerinde Pazarlama Sorunlarına Yönelik Şanlıurfa İlinde Bir Araştırma”, Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, ŞanlıurfaEmir, M. ve Demiryürek, K. (2014). “Avrupa Birliği ve Türkiye'deki Organik Tarım Mevzuatındaki Gelişmeler ve Son Yönetmeliklerin Analizi”, Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 11(2) : 21 – 28Kılıçarslan, Nazlı S. D. (2017). “Türkiye’de ve AB’de Organik Tarım Mevzuatı, Uygulamaları ve Değerlendirilmesi, TC. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, AB Uzmanlık Tezi, Ankara, 93s.Marangoz, M. (2008). “Organik Ürünlerin Pazarlanması, Organik Tarım Ürünleri ve Organik Ürünler Pazarının Global ve Türkiye Açısından Analizi”, Bursa: Ekin Yayınevi.Merdan, K. (2014). “Organik Tarımın Ekonomik Analizi: Doğu Karadeniz Örneği”, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, 202s, Erzurum.Pierrat, F. (2017). “ L’agriculture Biologique Continue sa Progression en Europe.Zengin, M. (2007). “Organik Tarım”, Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü, Konya: Hasad Yayıncılıkhttps://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/ab/ab_tarihce.pdf?p=38, (18.11.2018).https://eb.ticaret.gov.tr/portal/faces/blog/newsDetail;jsessionid, (22.11.2018).https://kircaalihaber.com/?pid=3&id_news=18338, (24.11.2018).http://www.prodemorganik.com/icerik/sayfapdf/tr/76, (24.11.2018).http://www.millermagazine.com/beyaz-rusya-estonya-letonya-ve-litvanyada-tahil-ve-un-pazari/.html, (24.11.2018).https://ontrava.com/avrupanin-en-organik-ulkesi-ispanya, (25.11.2018).http://www.bugday.org/portal/haber_detay.php?hid=772), (24.11.2018).https://www.organic-europe.net/country-info/country-info-austria/country-report.html, (29.11.2018).https//www.mfa.gr/turkey/tr/yunanistan-hakkinda/food-and-gastronomy/taste-of-greece.html?page=1, (27.11.2018).https://www.fibl.org/en/media/media-archive/media-archive18/media release18/article/bio-in-europa-legt-weiter-zu-biomarkt-waechst-zweistellig-bioflaeche-steigt-auf-fast-14-millionen-h.html, (31.12.2018).https://www.bloomberght.com/yorum/irfan-donat/1986063-organik-gida-82-milyar-dolarlik-hacme-ulasti, (27.11.2018).