KARİZMATİK BİR OTORİTE OLARAK RAHİPLERİN DİNSEL GELENEKLERDEKİ YERİ

Kadim zamanlardan günümüze kadar rahiplerden oluşan din adamları sınıfı pek çok dinsel gelenekte hem karizmatik hem de kutsal şahsiyetler olarak görülmüştür. Onlar, tanrının gözetimindeki birer temsilci ve tanrının önemli hizmetkârları olarak algılanmışlardır. Bu anlamda kendilerine yüklenen misyon ile kutsal hiyerarşinin önemli bir tarafını temsil etmişlerdir. Önemli bir din adamı sınıfı olarak rahipler, toplum nezdindeki itibarlarını ve kutsal derecelerini, değişik merhalelerden geçerek ve sıra dışı çabalar harcayarak elde etmişlerdir. Bu deneyimler sayesinde tanrının lütfuna eriştikleri düşünülmüştür. Kutsal hiyerarşideki pek çok dini şahsiyetten sonra gelmelerine rağmen, toplum üzerinde bıraktıkları etki ile oldukça önemli bir işlev elde etmiştir. Bu yönleri göz önüne alındığında pek çok dinde tanrı ile insanlar arasındaki bağı tesis eden ve ikisi arasındaki ilişkiyi düzenleyen bir misyonu da üstlenmişlerdir. Halk nezdindeki bu konumları, kurumsal anlamda da siyasi ve sosyal bir nüfuz elde etmelerini sağlamıştır. Rahipler tarih boyunca elde ettikleri bu konumlarıyla gerek din üzerinde gerekse toplum üzerinde gözle görülür farklar yaratmıştır. Onlar yüklendikleri misyon ile geleneğin muhafızı olmuştur. Tanrısal düzenin yeryüzündeki izdüşümü olarak algılandığı toplumlarda onlar bu kutsal düzenin bekçileri olarak görülmüşlerdir. Bu çalışmada karizmatik bir otorite olarak rahiplerin dinsel geleneklerdeki yerine değinilmiş ve Dinler Tarihinin mukayeseli tarih yöntemi ekseninde irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Karizma, Rahipler, Din Adamı, Kutsal Şahsiyet, misyon

PDF

___

Alp, Kafiye Özlem, (2013). “Sanatın Temsili Ve Postmodern Sanatta Temsil”, Art-E, 6(12), 40-61.
Aumann, Jordan, (1985). Christian Spirituality in the Catholic Tradition, Wipf and Stock Publishers, Eugene.
Bayley, Jonathan, (1862). Twelve discourses on the Essays and reviews, printed by, Hodson and Son, London.
Besnard, M. A., Clement, O. & Mehl, Roger. (1983). Hıristiyan İlahiyatı (Çev.: Mehmet Aydın), An Basımevi, Konya.
Bonewitz, Ronald, (2000). Maya Mitolojisi (Çev.: Canan Eyi), Gün Yayıncılık, İstanbul.
Bornstein, Daniel E. (2010). Medieval Christianity, Fortress Press, MinneaPolis.
Cox, James L. (2004). Kutsalı İfade Etmek (Çev.: Fuat Aydın), İz Yayıncılık, İstanbul.
Crosby, Everett Uberto, (2013). The King’s Bishops, Palgrave Macmillan, New York.
Çoban, Bekir Zakir, (2009). Papalık, İnsan Yayınları, İstanbul.
Dabaşi, İsmail, İslam’da Otorite. İstanbul: İnsan Yayınlan, 1995.
Eliade, Mircea, (1987). The Encyclopedia of Religionş, Vol. 11, Macmillan Publishing Company, New York.
Eliade, Mircea, (2000). Kutsal ve Dindışı (Çev.: M. Ali Kılıçbay), Gece Yayınları, Ankara.
Eusebius, (2010). Kilise Tarihi (Çev.: Furkan Akderin), Chivi Yazıları Yayınevi, İstanbul.
Fedwick, Paul J. (1979). The Church and the Charisma of Leadership in Basil of Caesarea, Wipf and Stock Publishers, Eugene.
Goodrich, N. L. (1989). Priestesses, Moffa Press, New York.
Gündüz, Şinasi, (1998). Din ve İnanç Sözlüğü, Vadi Yayınlan, Konya.
Holmes, Steve, Rae, Murray, Hall, Lindsey, (2010). Christian Doctrine, Scm Press, London.
Işık, Halim, (2006). Papalık Tarihi, Ozan Yayıncılık, İstanbul.
Johnston, William M. (2000). Encyclopedia of Monasticism, Routledge, New York.
Kehrer, Günter; Weber, Marx. & Geertz, Clifford, (1998). Din Sosyolojisi (Der.: M. Emin Köktaş, Yasin Aktay, Çev. M. Emin Köktaş, Abdullah Topçuoğlu, Yasin Aktay, Mevlüde Ayyıldızoğlu), Vadi Yayınları, 2.b. Konya.
Kızılçelik, Sezgin, (1994). Sosyoloji Teorileri 1, 2.b. Emre Yayıncılık, Konya.
Küçük, Mehmet Alparslan, (2016). “İkonografiden İnanca ‘İsa Mesih’in Dirilişi/Paskalya’ Süreci”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2016, 230-274.
Malinowski, Bronislaw, (2000). Büyü, Bilim ve Din (Çev.: Saadet Özkal), Kabalcı Yayınevi, İstanbul.
Mathisen, Ralph, (1993). Roman Aristocrats in Barbarian Gaul, university of Texas Press, Austin. Mensching, Gustav, (1994). Dini Sosyoloji (Çev.: Mehmet Aydın), Tekin Yayınları, Konya.
Rieff, Philip, (2007). Charisma: The Gift of Grace, and How It Has Been Taken Away from Us, Pantheon Books, New York.
Sauneron, Serge, (2000). The Priests of Ancient Egypt, Cornell University Press, New York.
Sharpe, Eric J. (2000). Dinler Tarihinde 50 Anahtar Kavram (Çev.: Ahmet Güç), Arasta Yayınları, Bursa.
Subaşı, Necdet, (2003). Öteki Türkiye'de Din ve Modernleşme, Vadi Yayınlan, Ankara.
Sümer, Necati (2016), “Cahiliye Araplarında Falcılık”, Milel ve Nihal, 13(1), 134-157.
Sümer, Necati (2018), “Mitolojik ve Dinsel Bir Yükseliş Simgesi Olarak Merdiven”, Cahiliye Araplarında Falcılık, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 18(1), 257-269.
Sullivan, Francis Aloysius, (2011). From Apostles to Bishops: The Development of the Episcopacy in the Early Church, The Newman Press, New Jersey.
Şarkavi, Cemalettin, (2012). Kilise Ve Yedi Sakrament, Ocak Yayınları, İstanbul.
Wach, Joachim, (1995). Din Sosyolojisi (Çev.: Ünver Günay), İfav Yayınlan, İstanbul.