AZERBAYCAN PİONER TEŞKİLATI VE SOVYET TOPLUMUNUN İNŞASI SÜRECİNDE ÇOCUKLAR
Pioner teşkilatı, Sovyetler Birliği’nde 10-14 yaş aralığındaki çocuklardan meydana gelen bir komünist çocuk teşkilatıydı. Bu teşkilatın temel amacı, çocukların ideolojik eğitimi vasıtasıyla yeni bir sosyalist toplum yaratmaktı. Sovyetler Birliği’nde ilk Pioner birliği 1922 yılında Rusya’da kuruldu. Kısa sürede tüm Sovyetler Birliği’nde pioner birlikleri teşkil edilmeye başlandı. Azerbaycan’da ilk pioner birliği 1922 yılında Bakü şehrinde kuruldu. 1923 yılından itibaren Bakü dışındaki şehirlerde de pioner birlikleri organize edilmeye başlandı. Azerbaycanlı pionerler, kolhozlarda çalışarak, okullardaki eğitim çalışmalarına yardımda bulunarak, Sovyet ordusuna destek amacıyla çeşitli etkinlikler düzenleyerek komünist bir düzenin kurulmasına hizmet ettiler. Azerbaycan’da çocuklar, yeni toplumun inşası için yürütülen çalışmalarda da aktif rol üstlendiler. Bu çalışmalar dinle mücadeleden, okuma-yazma seferberliğine kadar çok çeşitli faaliyetleri kapsıyordu. RGASPİ (Rus Sosyo-politik Devlet Arşivi)’den temin edilen arşiv belgeleriyle de desteklenen bu çalışmada, pioner teşkilatının Azerbaycan’daki kuruluş süreci anlatılacak ve pioner teşkilatının bu ülkede Sovyet toplumunun inşası sürecine katkısı ele alınacaktır.
Azerbaijan Pioneer Organization and the Children in the Construction Process of Soviet Society
Pioneer organization was a communnist child organization of the Soviet Union for children of age 10–14. The main aim of the organization was, through ideological education of children, to create a new socialist society. The first pioneer unit in the Soviet Union was established in Russia in 1922. Pioneer troops rapidly have been established in the whole Soviet Union. The first pioneer unit in Azerbaijan was established in Baku in 1922. From 1923 pioneer units were organized in cities other than Baku. Young pioneers of Azerbaijan working in the kolkhoz, assisting the educational process in schools, organizing activities to help the Soviet army, served in the establishment of the communist order. The children in Azerbaijan have also played an active role in the construction of the new society. These activities included religious struggle and anti-illiteracy campaign. Based on primary sources such as archival documents obtained from RGASPİ (Rossisky Gosudarstvennıy Arhiv Sotsialno-Politicheskoi İstorii), This study will discuss the establishment of the pioneer organization in Azerbaijan and will also explain how the pioneer organization affected the process of construction of Soviet Society.
___
- Sosyo-Politik Tarih Rus Devlet Arşivi (RGASPİ) RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1091, l. 40.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1091, l. 43.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1095, l. 129.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1095, l. 131.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1425, l. 16.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1425, l. 18.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1425, l. 23.
- RGASPİ, f. M-1, op. 23, d. 1425, l. 24.
- AKMAN, Eyüp. Sovyetler Birliği Döneminde Azerbaycan’da Folklor Politikaları ve Çalışmaları: 1917-1953. Ankara: Platin Yayınları, 2008.
- Azerbaycan Pionerleri ALKQI VIII. Kurultayına Keder. Bakü: KÇTMB Neşriyyatı, 1929.
- БАГЫРЗАДЕ, А. История пионерской организации Азербайджана: 1922-1940 гг. [History of the Pioneer Organization of Azerbaijan: 1992-1940], Баку, 1976.
- BAGIRZADE, E. Azerbayçan Pioner Teşkilatı Tarihinden. Bakı: Kençlik, 1974.
- BAGIRZADE, E. Genç Pioner Teşkilatının Kuruluşu ve İşi. Bakı: Azeneşr, 1934.
- БАЛЯНСКАЯ Л.К. Смена смене идет. Москва, 1962.
- “Детское движение и ВЛКСМ.” [Children's Movement and the Young Communist League], Педагогическая энциклопедия, c.2 (1965): 428-502.
- ДРУЖИНИН, В.В. Детское движение в России [Children's Movement in Russia], M., 2014.
- EMRAHOV, E. Tarihe Dönmüş İller. Bakü: Kençlik, 1973.
- GASIMOVA, Rovşana. Nesilden Nesle. Bakü: Azerbayçan Dovlet Neşriyyatı, 1963.
- ГЕРАСИМОВА, А.В. Они били пионерами [They were the Pioneers], Минск:1962.
- “Golçomaglar.” Azerbaycan Sovet Ensiklopediyası, c. 3 (1979): 201.
- HOSROVYAN, Emma Pavlovna. Bakı Pioner Teşkilatının Tarixinden. Bakü: Azerbayçan Uşag ve Kençler Edebiyatı Neşriyyatı, 1958.
- “Комсомол.” Большая российская энциклопедия, c.14, (2009): 715-716.
- КРУПСКАЯ, Н. К. О юных пионерах [About the Young Pioneers], Москва, 1949.
- ЛЕВШИН, А. “Из опыта пионерской работы.” [From the Experience of the Work of the Pioneers]. Советская педагогика, s.11 (1951): 41-50.
- NEUMANN, Matthias. “Youth, It’s Your Turn: Generations and the Fate of the Russian Revolution (1917–1932).” Journal of Social History, c.46/ 2 (2012): 273-304.
- О работе пионерской организации. [On the Work of the Pioneer Organization], Москва, 1942.
- “О введении выборности в пионерских организациях." [About Establishment of Electivity in the Pioneer Organizations], Вожатый, s. 8-9 (1946): 18-21.
- “Pioner Teşkilatının Guruluşu.” Pioner, s.8 (1946): 17-18.
- “Всесоюзная пионерская организация.” [All-Union Pioneer Organization], Большая советская энциклопедия, c.V, (1927): 460-463.
- ЯКОВЛЕВ, В. Г. Зори советской пионерии: очерки по истории всесоюзной пионерской организации В.И.Ленина: 1917-1941. [Dawns of the Soviet Pioneers: Essays on the History of the All-Union Pioneer Organization], Москва., 1972.
- YEŞİLOT, Okan. Ateş Çemberinde Azerbaycan. İstanbul: Yeditepe Yayınları, 2010.
- “Xırmandalı Pionerlerinin Parlaq İşi.” Azerbaycan Pioneri, 30 Haziran 1939.
- QULİYEV, Cemil. Azerbaycan Tarixi: VI. Cild. Bakü: Elm Neşriyyatı, 2008.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2012
- Yayıncı: İstanbul Üniversitesi