Çin Medeniyeti İle İslam Medeniyeti Arasındaki Yakın Temas ve Onun Destekçisi Wang Daiyu

Ming Hanedanlığı'nın sonlarında ve 17. yüzyılın ortalarındaki Qig Hanedanlığı'nın başlarında yaşamış olan Şeyh Wang Daiyu, Çinli Muhammed b. Abdullah b. Elias'tan sonra Çin'deki en meşhur Müslüman alimlerden biridir. Şeyh'in yaşadığı dönem, İslam'ın Çin'de yükselişe geçtiği bir döneme karşılık gelmektedir. Bu dönemde Şeyh Wang Daiyu; bilimsel makaleler ve kitaplar yazmaya başlamış, Kur'ân-ı Kerim ve Hz. Peygamber’in sünnetindeki İslami fikirleri açıklamak için bazı Konfüçyüsçü terimler almış ve Konfüçyüsçü fikirleri İslami fikirlerle uzlaştırmaya çalışmıştır. Aynı zamanda İslam'a davet, İslam kültürünü yayma ve İslami yükseliş hakkında sistematik fikirler ortaya koyma vazifesini üstlenmiştir. Bu makale temel olarak Şeyh'in biyografisine, tarihsel arka planına ve Çin medeniyeti ile İslam medeniyetinin nasıl uzlaştırılacağına dair analitik bir araştırmaya odaklanmaktadır. Nitekim onun döneminde İslam büyük bir gelişme ve canlılık kazanmıştır. Buradan hareketle Şeyh Wang Daiyu'nun İslam kültürü ile Çin kültürünün etkileşimine büyük katkı sağladığını söyleyebiliriz. Bu makale, -dünyanın Çin’i (ve Çin’li Müslüman âlimleri) daha iyi tanıması maksadıyla- “Çin hikayelerini iyi anlatın” milli sloganını gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca araştırmacı, bin yılı aşkın bir süredir Çin'de İslam'a davet etmek ve İslam medeniyetini yaymak için koşturan, vatana ve millete büyük katkılar sunan Müslüman alimleri dünyaya tanıtmayı hedeflemektedir. Araştırmanın mümkün olduğunca eksiksiz olabilmesi için tarihsel ve analitik yöntem bir arada kullanılmıştır. Araştırmada; Şeyh Wang Daiyu’nun hayatı, eserleri, İslâm’ın onun dönemindeki özellikleri ve Şeyh’in, Çin medeniyeti ile İslam medeniyetini nasıl uzlaştırdığı gibi hususlar ele alınacaktır.

The Close Contact between Chinese Civilization and Islamic Civilization and its Promoter Wang Daiyu

In the middle of the 17th century, Sheikh Wang Daiyu was one of China’s most famous Muslim scholars after Muhammad bin Abdullah bin Elias in China in the late Ming and early Qing dynasties. and at a time when the sheikh lived, Islam in China was evolving progressively after it had had a weak presence, so Sheikh Wang Daiyu started writing books and scholarly articles in which he employed some Confucian terms ... to explain Islamic ideas from the Holy Qur’an and the Sunnah of the Prophet. He thus took upon himself the role of missionary caller to Islam, as well as the mission of spreading its culture by aiming to reconcile Confucian ideas with Islamic ones. The Sheikh systematically presented his ideas about the progress of Islam at that time in China. The present study mainly focuses on the biographical account of the Sheikh, on his scholarly and non-scholarly works, and on how he sought to reconcile Chinese culture with Islamic culture. We hereby seek to demonstrate that, during his time and owing to his efforts, Islam gained momentum in China, and that this momentum was achieved through the accommodative and integrating approach of Sheikh Wang Daiyu between the Arabo-Islamic culture and Chinese culture. Also, this study aims to get the world to understand China better, and thus musters the national advocacy of "Chinese storytelling" approach, in introducing the Chinese Muslim scholars who, for over a millennium, advocated Islam and strove to spread it and its culture, and, thus, we hope to draw attention to the contributions they have made within the national legacy of China. And in order to be able to conduct this research as fully as possible, we used the historical method and the analytical method, and the study is committed to covering and encapsulating the following: An examination of the Sheikh’s biographical account and his scholarly writings; A study of the challenges that Islam faced during his time; And an assessment of the Sheikh’s approach in fusing together Chinese and the Arabo-Islamic Civilizations.

___

  • Jiang Lian Shan, Tan Jin Chao. Çince Sözlüğü. Pekin: Ticari Basımevi, 3. Basım, 2012.
  • Bai, Shou Yi. “Wang Daiyu’nun Biyografisi”. Çinli Müslümanlar Dergisi (1982).
  • Ma, Ming Liang. Kısaltılmış İslam Tarihi. Pekin: Pekin Günlük Basımevi, 1. Basım, 2001.
  • Ma, Jian. Arap Tarihi. Pekin: Yeni Dünya Yayınevi, 10. Basım, 2008.
  • Wang Hai tao, Guo Bao hua. İslam Tarihi. Yin Chuan: Ning Xia Halk Yayınevi, 1. Basım, 1992.
  • Zhao, Guo Li. İslam Eğitimi ve Teknoloji. Pekin: Çin Teknoloji ve Toplum Yayınevi, 1. Basım, 1994.
  • Qiu, Shu Sen. Çin Hui Milleti’nin Tarihi. Yin Chuan: Ning Xia Halk Yayınevi, 1. Basım, 1996. Bai, Shou Yi. Çin Tarihi. Şanghay: Şanghay Halk Yayınevi, 2. Basım, 2013.
  • Li, Zhen Zhong. “Wang Dai Yu ve Çin-Arap Kültürel İlişkileri”. Hui Araştırmaları Dergisi (1999).
  • Yin, Zhao Ming. (Wu Lun) Analektlerin Yorumları. Shan Dong: Shan Dong Dostluk Yayınevi, 1. Basım, 2013.
  • Nan, Huai Jin. Nan Huai Jin Antolojisi. Şanghay: Fudan Üniversitesi Basımevi, 1. Basım, 2006.
  • Jin, Yi Jiu. Wang Dai Yu'nun Düşünce Araştırmaları. Pekin: Etnik Matbaa Yayınevi, 1. Basım, 2008.
  • Gu, Yu Jun. “Wang Dai Yu'nun Eğitim ve Düşünce Araştırmaları”. Hui Araştırmaları Dergisi (2014).
  • Ji, Fang Tong. “Wang Dai Yu'nun Çin Dilinde İslami Söylem Tabirlerinin Oluşturulmasındaki Katkıları”. Kuzey Batı Etnik Araştırmaları (2017).