BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI YILLARINDA OSMANLI ABD İLİŞKİLERİ

Öz Osmanlı Devleti ile Amerika Birleşik Devletleri İlişkileri resmi olarak 1830 yı- lında imzalanan Ticaret ve Seyr-i Sefain Antlaşması na dayanır. ABDli misyo- nerlerin Osmanlı ülkesine gelmesi, toplumsal ilişkiler bakımından önemli olmuştur. Monroe doktrini çerçevesinde süren ilişkiler 19.yy da iyi sayılabilecek bir biçimde devam ederken; özellikle 19.yy sonları, 20.yy başlarında ve Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ermeni olayları, Woodrow Wilsonun İslam ve Türk düşmanlığı politika- larıyla bozulmuştur. Savaş yıllarında; Osmanlı Devleti ile farklı cephelerde bulun- maları, kapitülasyonları Osmanlının tek taraflı kaldırması bu ilişkinin bozulmasında diğer önemli etkenler olmuştur. Ülkeler arasındaki uzaklık bu ilişkilerdeki problem- lerin çok üst seviyeye tırmanmamasında geçici bir sürede rahatlama sağlamıştır. Ancak, I.Dünya savaşı sonrası Paris barış konferansındaki takip edilen politikalar savaş öncesi dönemin ürünü olduğunu göstermiştir.

OTTOMAN AND U.S. RELATIONS IN THE FİRST WORLD WAR YEARS

United States Relations with the Ottoman Empire in 1830 as the official " Tre- aty of commerce and navigation based on. American missionaries to come to the Ottoman Empire, has been important in terms of social relations. Monroe Doctrine in the 19th century with in the context of the relationship in a manner that can be considered a good while; especially 19th Century breaks, and at the beginning of the 20th Century Armenian events during the First World War, Woodrow Wilson's Muslim and anti-Turkish policies is corrupted. During the war years; There are different fronts with the Ottoman Empire, the Ottoman capitulations unilaterally removing other important factors in the deterioration of the relationship has been.

___

  • Akgün, Seçil, General Harbord’un Anadolu Gezisi ve Ermeni Meselesine Dair Raporu (Kurtuluş Savaşı Başlangıcında) İstanbul 1981.
  • Allan Nevins – Henry Steele Commager, Amerika Birleşik Devletleri Tarihi, Çeviren: Halil İnalcık.
  • Bayur, Yusuf Hikmet ,Türk İnkılabı Tarihi, c.III,Ks.4, Ankara,1983.
  • Evans, Laurence, Türkiye'nin Paylaşılması (1914–1924), Milliyet Yayınları.
  • Gencer, Fatih, “I.Dünya Savaşı Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Amerikan Vatandaşlarına Yönelik Politikası” http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/1573/17068.pdf.
  • Hurewitz J.C., ”Türk-Amerikan İlişkileri ve Atatürk”, Çağdaş Düşüncenin Işığında Atatürk, İstanbul,1983.
  • Kurat, Akdes Nimet ,“Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri Arasındaki Münasebetlere Ait Arşiv Vesikalıkları”, Ankara Üniversitesi Tarih Araştırmaları Dergisi, C.5, S.8, Ankara, 1967.
  • Mordoğan, Cavidan, Türk-Amerikan İlişkilerinde Kriz Diplomasisi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 2010.
  • Şimşir, Bilal N, “Türk-Amerikan İlişkilerinin Yeniden Kurulması ve Ahmet Muhtar Bey’in Washington Büyükelçiliği (1920–1927), Belleten, XLI/162, Nisan 1997.
  • Torun, Esma,“Türk-Amerikan İlişkilerinin Dünü, Bugünü ve Yarını”, Stratejik Araştırmalar Dergisi,S.5, Ankara Genel Kurmay Basımevi, Ankara, 2005.