PATATES X VE Y VİRÜSLERİNİN BAZI PATATES ÇEŞİTLERİNDE NEDEN OLDUĞU SİMPTOMLAR / THE SYPMTOMS CAUSED BY POTATO VIRUS X (PVX) AND POTATO VİRÜS Y (PVY) ON SOME POTATO CULTİVARS
ÖZET: Bu çalışma, patates X virüsü (PVX) ve patates Y virüsünün (PVY) tek ve birlikte bulunduklarında Cranola, Pasinler 92 ve Casparpatates çeşitlerinde oluşturdukları simptomların ortaya konması ve etmenlerin DAS-EL1SA (Double AnLibody Sandvvich-Enzyme LinkedImmunosorbent Assay) ile tanılanması amacıyla yapılmıştır.PVX ile enfekteli Granola çeşidine ait bitkilerin 9S 39'unda, Pasinler 92'de % İsında ve Caspar'da % 25'lnde (ark edilebilirherhangi bir slmptom görülmezken; diğer bitkilerde mozaik simptomu görülmüştür. PVY ile enfekteli Granola çeşidinde bitkilerin %32'sinde, Pasinler 92'de % 39'unda. Caspar'da ise % 26'sında belirgin bir simptcm görülmezken: Granola çeşidinde % 68, Pasinler92'de % 55 ve Caspar çeşidinde ise bitkilerin % 52'sindeyapraklarda hafif bir sarılık görülmüştür. Çeşitlerde PVY'nin neden olduğu birdiğer simptom ise nekrotik çizgi simptomu olup, bu simtom Granola çeşidinde görülmezken; Pasinler 92'de 96 6, Caspar İse % 22oranında görülmüştür. Ayrıca PVY'nin bitkilerde gelişme geriliği ile yapraklarda dökülmelere neden olduğu saptanmıştır. PVX ve PVYvirüslerinin birlikte bulunduğu durumda Granola ve Pasinler 92 çeşitlerinin yapraklarında mozaik slmptomunun daha belirgin olarakortaya çıktığı, Caspar çeşidinde ise bitkilerin yapraklarında şiddetli mozaik yanında, yaprakyüzeylnde kabarma, yapraklarda kıvırcıklaşmave bitkilerde belirgin bir gelişme geriliği görülmüştür.Anahtar kelimeler:Patates, PVX, PVY, Simptom, ELISATHE SYPMTOMS CAUSED BY POTATO VIRUS X (PVX) AND POTATO VİRÜS Y (PVY) ON SOME POTATO CULTİVARS SUMMARY: This study was carrled out to determine the symptoms of potato virüs X (PVX) and potato virüs Y (PVY)on potaLo cultivars(Granola, Pasinler 92 and Caspar) and !o identify the causal agents by using DASELISA. (Double Anlibody Sandvvich-Enzyme LinkedImmunosorbent Assay)The results shovved that 39 % of Granola, 46 % of Pasinler 92. and 25 % of Caspar planE infected by PVX, did nol exhibll anyvisual symptoms while the remalning displayed mosaic sympioms, Among the PVY infected plants 32 %. 39 96 and 26 % belonging tothe cultivars Granola, Pasinler 92 and Caspar respectively did not show any symptoms. but asllghtyellovvness vvas observed on Iheremaining plants of Granola (68 96). Pasinler 92 ( % 55) and Caspar (52 %), A necrotic-stripe symptom caused by PVY was notobserved on potato plants belonging to Granola vvhereas it was noliced on Pasinler 92 6 % and Caspar 22 On the other hand,stunting and leaf defoliation were determined on potatoes infected by PVY. İn the case of mixed infections of PVX and PVY mosaicsymptoms were appeared more evideni on the leaves of Granola and Pasinler 92, while on Caspar pfcnts besides severe mosaic,blisteringon the surface of leaves, leaf curling and stunting in plant development were observed.Key words: Potato. PVX. PVY. symptom. ELISA
