ERZURUM BÖLGESİNDE ÖNEMLİ LEPİDOPTER TIRTILLARINDA BULUNAN TACHİNİDAE SİNEKLERİ VE BUNLARIN KISA BİYOLOJİLERİ

ÖZETMemleketimizde bugüne kadar Diptera takımının önemliparazitlerini ihtiva edı.n Tachinidae famil'yası üzerinde kaydadeğer bir çalışma yapılmamıştır. Y'ıalmz Kansu (1955) ve Bodenheirner(J,958) bu familyanm birkaç tür ve konu.lcçtlsunutesbit ,etmişl~rdir. Bunlara ilave olarak yabancı entomologtarınmemleketimizde topladıktan diğer bazı tachin'id türleri devardır (Mesnil, 1965).Tachinidae familyasına girızn sinekler tırtılları ve diğerbirçok böceklerin muhtelif devrelerini parazitlediğind::m dosistemdeki'denge unsurlarının en önemlilerinden biri olarlıkkabul edilmı8kte ve üzerlerinde birçok araştırmdar yapılırJaktadır.Bu çalışma Erzurum ve çevresinde mevcut tli,tı! paraıititachinid'leri tesbit etmek maksadıyla yapılmiştır. Bö!gedeönemli bir insektisit tatbikatı yapılmadığından aşağı yukarıtesbitlerimiz bölgenin tabii Tachinidae faunasın.ın.zenginliğinigöstermektedir.Bölgedeki muhtejif bıtkileroin önemli lepidopter zararlılarındanMalacosoma castrensis, Malacosoma neus'tria, Malacasomafranconıca, Malacosoma sp., Stilpnotia salicİs, Acronictaaceris, Al'ctia caja, Nymphaıhs (AJglaıis) urıbicae, Simyrasp., Apantele sp., Euproctis spp., PortJhetria dispar, NymphaHs xanthomelas, Vanessa cardui, Aretia hebe, Pieris brassieae,Pieris rapae, Heliorhds sp., Dipsosphesia ichneumoniformis,Dicranura vinula, Ponthia darılidice, Aporia crateigi türlerinintırtılları kültüre alınmıştır. Bu türlerin baştan itibaren sadece10 tanesinden parazit sinekler ,elde edilebilmiştir. Bu sineklerintavsifleri yapılmış ve teşhis anahtarı verilmiştir. Ayrıcabazılannın biyolojilerinden kısaca bahsediimiştir.On türü paraziteeden. 15 tür içerisinden 12'si memleketimizdeilk defa tesbit edilmiştir. Bunlardan Drino inconspicua,DTino imberbis, Eehinoroyia praeceps, Tachina vernqlis, Exoristasegregata, Exorista ros-sica, Histoehaeta mannorata veStunnia bella oldukça yaygın; Peletieria ruhescens, Now1ckiaatripalpis, Eucarcelia separata, Pales pavida, E~orista xanthaspis,Nilea anatolica ve Thelytnorpha rnarınorata ise dahaaz yaygın olarak tesbit edilmiştir.Bu sin'zklerden D. inconspicua, E. praeceps ve T. vern,a·lis'in multiple par.azitizmi dolayısıyle çevrede M. neusuia zuhurettiğinde % 90 dan fazla parazitlenme ortaya çıkmaktadır.Her sene bu zararlının görünmeyiş sebebini bu purazitlereatfetmektey'iz M. castrensis'in ekonomik bir zamrlı halinegelmesini engelle,mede hastalıklar yanında bu.. parazitlerin deönemli yeri vardır. Ayrıca korungaların çiçeK salkımlarıylabeslenen bir geometrid tırtıl üzerinde D. imbeııbis, Huş ağacızararlısı bir notoderitiol ttrtılda D, ihconspicua' yü1csek orand'aölüm meydana getirmektedir. E. segregata çevre tırtıUaYındanM. castrensis, S. salids ve Simyra sp.'de, E. rossica ise kavakzararlılarından A. acerls ve S. saBeis'te büyük nisbette parazitlenme ve dolayısıyle ölüm zuhuruna sebep olmaktadır.SUMMARYThe Tachinid Flies of Erzurum Region Obtainedfrom Lepidopterous Larvae and Their short Biologies'So far no worth mentionedresearch has been done in ourcountry on tachinid parasit€s(Diptera). Only Kansu (1955)and Bodenheimer (1958) were observedsome species of this familyand their hosts. In addition tothat there are also some othertachinid species from Turkeycollected by foreign entomologist.The tachinid flies were ac·cepted as one of the importantaspeçts of the balance in ecosys·,tem, because of their parazitism'at eatterpillars and ön variousstages of same insects due tothat a lot of researehes has beengoing on about them. This work.especially concerns to observe thetachinid flies which are parasitesxantThelvoflepidopterous larvae in theprovince of Erzurum. Observationsindicate that the richness oftachinidae fauna dependsuponthe unimportant applications ofinsecticides .in the province.The catıerpillars of the- im·portant destructive lepidopters ofvarious plants in the region weregrown under laıboratory conditions.These catterpillar speciesare Malacosoma castrensis, Malacosomaneustrla, Malaeosoma fran eonica,Malacosoma sp., StUpnoliasalicis,' Acronicta acerls, Arcdacaja, Nyınhalis (Aglais) ,urticae,Simyra sp., Apantele sp., Euprocliscrysorihoae, Euproctis sp.,Porthetrla dispar, Nymphalls xanthomelas,Vanessa cardui, Actlahebe, Pierls brassleae, Plerls rapae,Beliothis sp., Dipsosphestaichneumoniformis, Dkranura vinula,Pontla dapDdice, Aporlacrateigi. Parasite flies were obteinedfrom the first ten of them.These flies were described andtheir identification k~ys and additionlya short information aboutthe bilogies of same species hasbeen giyen.Twelve out of Jiftheen specieswhich are the parasites of thefrist ten catterpillars were record·ed for the first time in our coUUtry.From these Drlno' inconspicua,Drino hnberbis, Echinomyiapraeceps, Tachina vernalis, Exorlsta'Segregata, Exorista ırosst~ca, Histhochaeta mannorata andStunnia bella are more comınanthan Pletieria rubescens, Nowickiaatripalpis, Eucarcella separata,Pales pavida, Exorlstahaspis, Nilea anatolica,morpha marmorata.In the district, there seemsto be more than 90 % parasitismon M. neustria when it appears,due to multiple parasitism of D.inconspicua, E. praeceps., T. vernalis,and it was noted that theunapparence of this pest in everyye...r could be attributed to theseparasites. Parasites have an im·!portant pasition besides pat·hogens impreventing M. castrensisbeing an economic destructive.On the other hand!\f. imherhisand D.ineonspicua, causes highdeath respectively on a geometridcatterpill...r which feedson flower bunches of Onobrycesspp. and on a destructive notodontidcatterpiIlar of birch trees.E. segregata on M. castrensis, S.salicis and.Simyra sp. from provincalcatterpillars while E. rossicaon A.aceri~ and S.salicis hannfullon poplar trees, couses parasitismand conseguendy death.
Anahtar Kelimeler:

-