Öz ÖZETBu denemenin amacı, 0-3-6-9-12 kg Nida dozlarında nitrojenligübrelemenin ve Rhizobium japonicum (So 1809, 383 ve So 11) suşları ileaşılamanın soya (Glycine max) Merril ve F-66-62 çeşitlerinin ürün verimine, proteinye yağ içeriklerine etkilerini karşılaştırarak mikrobiyal gübrelemenin hangi dozdakinitrojenli gübrelemeye eşdeğer olduğunu tespit etmektir.Bu amaçla tarla denemesi, "Faktöriyel Düzenleme ve Şans Blokları" planınauygun olarak iki aşamada gerçekleşmiştir: 1. Soya çeşitlerinin M. japonicum So 1809suşlarryla tohumları, R 383 ve R So 11 suşları ile sulama suyu aşılanmıştır. //. Aşısızparseller 0, 3, 6, 9, 12 kg N/da (NH4)2SÖ4'la gûbrelenmiştir. Yılların birliktedeğerlendirilmesiyle elde edilen sonuçlar aşağıdaki gibidir:1) Denemede nodül oluşumu sadece aşılı bitkilerin köklerinde izlenmiştir.2) Aşılamanın soya çeşitlerinin ürün verimine etkisi 6-12 kg Nida (NH^)2S04gübresine, protein içeriğine etkisi ise 12 kg N/da (Nli^ıSO4 gübresine eşdeğerolmuştur.3) Aşılamanın ve nitrojenli gübrelemenin soya çeşitlerinin yağ içeriğine etkisidenetlere önemli olmamıştır..4) R.japonieum suşları ile değişik aşılama işlemlerinin birbirlerine üstünlüğünün olmadığı görülmüştür.THE EFFECT OF NITROGEN FERTILIZATION AT VARIOUS RATESAND INOCULATION WITH Rhizobium japonicum STRAINS ONYİELD PRODUCTION, PROTEİN AND OİL CONTENT OF SOMESOYBEAN CULTIVARS UNDER FIELD CONDITIONS IN ERZURUMSUMMARYThe aim of this research work may be summarized as to find otuthe effects of nitrogen fertilization at five rates (0, 3, 6, 9 and 12 kg Nida) andinoculation with three Rhizobium japonicum strains (So 1809, 383 and So 11) onnodulation, yield productıon, protein and oil content of two soybean (Glycine max )cultivars (Merrit and F-66-62). As a result it is hoped to discover which of theN-fertilization raıe resıdted equal effect with the microbial fertilization.For this purpose, the field trials were carried out according to "FactorialExperiment and Randomized Blocks" at two steps: (I). Seeds of selected soybeancultivars have been inoculated with R So 1809 strain and o tüy the irrigated water hasbeen inoculated vAth R 383 and R So 11 strains . (II). Half of the experimental plots withno seed and irrigated water inoculation were fertilized with five rates of (NH4)2804. Theresults as the avarage values for two - year period were asfollows:1) The noduleformation could be detected only on roots of the inoculated plants.2) The effect of the inoculation on yield production of soybean cultivars waseguivalent to, 6-12 kg N/da (NH4)2S04 and on protein content ofthem was equivaientto 12 kg N/da (NH4)2S04.3) inoculation with R. japonicum strains and N-fertilization had no significanteffect on tha oil content of the soybean cultivars compared to control treatments.4) There was not difference among various inoculations of R.japonicum strains.