ÖZETBazı yerli ve ;yabancı ar.aştırma mer~ezler-inden temin edilerekadaptasyon ve verim denemelerine alınan mavi ayrık çeşitleri ile ilgilibu araştırma Atatürk Oniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla BitkileriBölümünde yapılmıştır.Temin edilen 10 mavi ayrık çeşidine ait tohumlar, Atatürk ÜniversUsei,Ziraat Fakültesi, Zirai Araştırma Enstitüsünün kıraç ve suludeneme tarlalanında, kıraçta parserboyu 6 m. ve sıra arası 40 cm, olmaküzere herbir çeşit her parselde 3 sıra halinde ve 4 tekerrürlü tesadüfblokları deneme deseni tertibine göre eki/miştir_Suluda sıra arası 20 cm. olarak tesbit edilmiş olup, diğer şartlarkıraçtakinin aynıdır.Tohumların kıraç ~'e suludaki parsellere eh"mi sU'a ile 31.5.1968ve 1.6J968 tarihlerinde yapılmıştır. araştırmaya kıraÇ.ta 1973, suludaise 1972 yılına kadf!r devam edi/miştir.Deneme parsellerinde ikinci yıldqn itibaren bir sıranın 5 metrelikkısmı tam çiçeklenmede biçilip, bez torbalara konmuş re serada kurutulduktansonra ç~şiılerin dekarakuru ot verimleri tesbit edi/mişti;.• . ~ I'.Elde edilen rakamların analizleri yapılmış ve -neticeler istatistikıolarak değerlendirilmiştir.Araştırmadan elde edilen sunuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir:1. Çeşitlerin kuru ve sulu şartlardaki ot verimleri yıllar ilerle-'dikçe genellikle azalmı.ştır. Kuruda genellikle çeşitlerin beşinçi senedekiot verimi başlangıçtaki verimin .yarısı kadardı!. Suluda ise çeşitlerinot verimleri devanilı olarak aza/mıştıt:' Suluda 4', sene sonwıdiı'çJşitlerinot verimi başlangıçtaki verimlerinin üçte biri kadar olmuştu;. - Yıllarınaait verimlerin toplu analizlerinde, kUlu ve sulu şartlarda, yıllar, çeşitlerve bloklar arasında istatistiki olarak çok önemli farklar bulunmuştur.2. Kuru şartlarda ilk hasatta dekara 421.0" 416.0 ve 405.0 kg.'lık. kuru ot verimi ile ilk üç sırayı alan 2,6 ve 7 nolu çeşitler beşinci senedesıra ile 199.0, 196.0 ve 184.0 kg.'lık kuru ot verimleri ile sonüç sırayı almışlardır. beşinci sene sonundaki ot verimleri ilk seneki verimlerineyakın olmuştur. Bu çeşitlerden ıslah materyali olarak yararlanmaksuretiyle bölge için ot ı'erimi yüksek ve kararlı yeni çeşitlerinelde edilmesi mümkündür.3. Adaptasyona alınan çeşitlerden bazılarının kurak şartlarda 5.sene sonundaki ot verimleri ilk seneki verimlerine yakın olmuştur. Buşeritlerden ıslah materyali olarak yararlanmak suretiyle bölge için otverimi yüksek ve kararlı yeni çeşitledn elde edilmesi mümkündür.Adaptation and yield trials of intermediate wheatgrass cultivarsAdaptation and yield trials ofintermediate wheatgrass cultivars wereconducted at the Department of FieldCrops, FacuIty of Agriculture, UniversityofAtatürk.Ten different seed meteriı:~ls obtainedfrom native and foreign researchinstitutes were seeded to the plotsin a completely randomized block de·sign with four repIications at dry andirrigated locatİons of AgricuturalResearch Institute.Each plot consisted of 3 rows, 6long and spaced 40 and 20 cm apartat dry and rrrigated locations respectively.The date of seeding at dry and irrigatedloeations were 31.5.1968 and1.6.1968 respeetively.The center row of each piot washarversted when the plant reaehed thefull bloomingstage. The grass was cutby hand plaeed in doth bag and driedon greenbuse tables. Harvests weremade for four and five years 1969through 1972 and 1969 through 1973irrigated and dry locations respectively.The data were analyzed and followingresults were obtaied.I. A -decline in forage yield associatedwith age of stand have beenobserved !in all cultivars. At the irrigatedlocatian the amount of fourthyears yield were about one third ofthe first years yield. '2. At dry locatian the highestforage yielding abilities of the firstthree species were not consistent. Thethree highest forage yielding speeiesof the first crop year beçome the 10westat the last erop year. Their yie1din the first and last erop yearswere 421.0, 416.0 and 4ÖS.O kg. perdecar and 199.0, 196.0 and 184.0kg. deear respective1y.3. At dry location the forageyield of same of the eultivars were consistantover the five years period.This result Suggest the possibility ofdeveloping improved strains for betteradaptation to Iocal conditio'ns.4. At dry location here werehighly signifieant differetıce amongthe [ift erop years yields of the cu1tivars.At irrigated locatian there were significan+differences among the fourthcrop years of the cu1tivars.Theeoml;ıined analyses of the4 and 5 years yield data from irrigatedand dry locations showed higWy significantdifferences among years, blocksand cultivars. Highly significant interaeİionsamong years and blocks werealsa obtained for both locations.Interaetions among years and eultivarswere only significant at <ky 10cations.