KARACAOĞLAN’DA ŞİİRSEL BİR İMGE OLARAK GİYİM, KUŞAM

Öz Karacaoğlan 17. yüzyıl aşık edebiyatımızın en önemli temsilcilerinden birisidir. Karacaoğlan şiir geleneği içinde onun ait olduğu çevrenin, doğanın, gezip dolaştığı Anadolu coğrafyasının, doğup büyüdüğü, geliştiği toplum yapısının; insan ilişkilerinin; kısaca maddi manevi bütün kültürel nakışların yer aldığı görülebilir. Aşk, doğa, gurbet, sıla, yaşlılık, ayrılık, özlem, ölüm gibi temaların yanında; güzellik kavramı da Karacaoğlan şiir geleneği içinde önemli bir yer tutmuş ve ustaca işlenmiştir. Karacaoğlan, bu güzellerin saç, alın, yüz, kaş, göz, bağır, göğüs, ağız, burun, dudak, dil, diş, kol, bilek, el, ve topuklarıyla ilgili tasvirler, benzetmeler yaparken; bu güzelleri giydirip kuşandırmaya ve süslemeye de büyük özen göstermiştir. Çalışmamızda, Saim Sakaoğlu’nun Karaca Oğlan adlı eserindeki şiirlerden yola çıkılarak; Karacaoğlan’ın şiirlerinde giyim kuşam ile ilgili özellikler, kavramlar ortaya koyulacak, devrin maddi kültür unsurları tespit edilmeye çalışılacaktır.

___

AKSAN, Doğan, Halk Şiirimizin Gücü, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1999.

BAŞGÖZ, İlhan, Karacaoğlan, Indiana Üniversitesi Türkçe Programı Yayınları 2, İstanbul, 1992.

BORATAV, Pertev Naili, Folklor ve Edebiyat 2, Adam Yayınları, İstanbul, 1983.

CUNBUR, Müjgân, Karacaoğlan’ın Şiirlerinde Etnografya ve Folklor Unsurları, Türk Folkloru araştırmaları Yıllığı 1975, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1976.

İNCE, Özdemir, Şiir ve Gerçeklik, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2001.

_____________, Yazınsal Bir Söylem Üzerine, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul, 2002.

KARABEY, Turgut, Karacaoğlan’da Sevgili Mazmunu, Folkloristik: Prof. Dr. Dursun Yıldırım Armağanı (Yayın Sorumluları: Metin Özarslan, Özkul Çobanoğlu ), Ankara, 1998.

KOÇU, Reşat Ekrem, Türk Giyim Kuşam ve Süslenme Sözlüğü, Sümerbank Yayınları,1967.

KÖPRÜLÜ, Fuad, Saz Şairleri, Akçağ Yayınları, Ankara, 2004.

OKTAY, Ahmet, Yazın İletişim İdeolojisi, Adam Yayınları, 1982.

OĞUZ, Burhan, Türkiye Halkının Kültür Kökenleri 4, Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları, İstanbul, 2004.

SAKAOĞLU, Saim, Karaca Oğlan, Akçağ Yayınları, Ankara,2004.

TİMUROĞLU, Vecihi, Şiirin Büyücü Kızı: İmge, Kedi Şiir Kitaplığı, Antalya,1994.