İnanç Öğrenme Alanları Açısından Lise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarının İncelenmesi

Okullarda eğitim ve öğretim etkinliklerinin planlanmasında, uygulanmasında, değerlendirilmesinde ve geliştirilmesinde ders kitabının önemli bir yeri bulunmaktadır. Lise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders kitaplarında yer alan inanç öğrenme alanlarının, ergenin ilgi ve ihtiyacına ne kadar uygun bir içeriğe sahip olduğu bir araştırma konusudur. Çünkü Lise öğrenimini gören ergenler dini inanç gelişimi açısından oldukça kritik bir dönem geçirmektedirler. Bu nedenle lise DKAB ders kitapları onların bu ihtiyaçlarına cevap verebilecek bir içeriğe sahip olmalıdır. Bu çalışmada bu durumun ne kadar gerçekleştiği incelenmiştir.

Course books have an important role in terms of planning, applying, evaluating and developing education and training activities in schools. It is a research subject whether high school religious culture and moral education course books fit the necessities of the teenagers. Teenagers studying in high schools are in a quite critical period with regard to religious belief development. Thus, high school religious culture and moral knowledge course books should have a content which can meet their expectations. How is realized was investigated in this study

___

  • Akyürek, S. (2010). “Kuran Kurslarında İnanç Esaslarının Öğretimi”. Etkili Din Öğretimi, (Ed. Şaban Karaköse). İstanbul: Tidef Yayınları.
  • Altaş, N. (2004). Gençlik Döneminde Din Olgusu ve Liselerde Din Öğretimi. Ankara: Nobel Yayınları.
  • Altaş, N. (2007). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi Öğretmen El Kitabı. İstanbul: Dem Yayınları.
  • Aslan, E. (2010). “Türkiye Cumhuriyeti’nin İlk Ders Kitapları”, Eğitim ve Bilim, 35(158), ss. 215-231.
  • Aybar, Fatma B. (2008). İlköğretim DKAB Ders Kitaplarında Kullanılan İçerik ve Etkinliklerin İnanç Öğrenme Alanı Kazanımlarının Gerçekleşmesine Katkısı (Ders Kitaplarına Dayalı İçerik Analizi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • Aydın, M. Z. (2003). Ahlak Öğretiminde Örnek Olay İnceleme Yöntemi, Nobel Yayınları, Ankara.
  • Bacanlı, H. (1995). “Tanrı ve Peygamber Kavramları”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, sayı:2, ss. 155-163.
  • Başar, E. (2003). Eğitim Sosyolojisi -Eğitimin Toplumsal Temelleri-, Kardeşler Ofset, Samsun.
  • Başkurt, İ. (2001). “İman, Dayandığı Temel İlkeler ve Eğitim”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, sayı:8, ss. 183-202.
  • Bilgin B. (1998). Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, Gün Yayıncılık, Ankara.
  • Bilgin B. (1999). “İslam’ı Yeniden Anlamak ve Anlatmak”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Özel Sayı 39(2), Cumhuriyetin 75. Yılına Armağan, ss. 9-54. Ankara.
  • Binbaşıoğlu, C. (1994). “Ders Kitapları Üzerine”, Çağdaş Eğitim Dergisi, No: 195, ss.26- 33.
  • Bonnidell, C, (2000). “Ergenlerde Ahlak Gelişimi ve Cinsellik”, (Çev: Turgay Gündüz), Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9 (9), ss. 715-753, Bursa.
  • Bulut, A. (2004). Din Eğitiminde Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Ankara.
  • Cüceloğlu, D. (1998). İnsan ve Davranışı, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Çotuksöken, B. (2005). “Okulda Din Öğretimi”, Ülkemizde Laik Eğitim Sisteminde Sosyal Bilim Olarak Din Öğretimi Kurultayı, İnönü Üniversitesi Yayınları, ss. 231-239, Malatya.
  • Denton, M. L., L. D. Pearce, and C. Smith. (2008). Religion and Spirituality On the Path Through Adolescence, Research Report Number 8. National Study of Youth and Religion, University of North Carolina at Chapel Hill.
  • Doğan, R. ve Tosun, C. (2003). İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıflar İçin DKAB Öğretimi (Özel Öğretim Yöntemleri), Pegem A Yayıncılık, Ankara.
  • Elkind, David (1970). “The Origins of Religion in the Child”, Review of Religious Research, Vol. 12, No. 1, s 35-42.
  • Erkan, S.(2006) Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Programlarının Hazırlanması, Nobel Yayıncılık, Ankara.
  • F.H., Joy; C. Andrews-Qualls L. ve Frease L. G. (1986), “God Concepts and Religious Commitment among Christian University Students”, Journal for the Scien- tific Study of Religion, 25(4), s. 424-435.
  • Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme, Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
  • Gökçe, O. (2006). İçerik Analizi - Kuramsal ve Pratik Bilgiler, Siyasal Kitabevi, Ankara.
  • Gündüz, T. (2010). “Gençlik Dönemi Din Eğitimi”, Gelişim Basamaklarına Göre Din Eğitimi, Nobel Yayınları, Ankara.
  • Hayta, A. (2000). “Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin İbadet ve Ruh Sağlığı (Psiko-Sosyal Uyum) İlişkisi Üzerine Bir İnceleme”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 9 (9), ss. 487-505, Bursa.
  • Hökelekli, H. (2003). Din Psikolojisi, TDV Yay, Ankara, 2005, s. 268; Hüseyin Certel, Din Psikolojisi, Andaç Yayınları, Ankara.
  • Karaca, F. (2007). Dini Gelişim Teorileri, Dem Yayınları, İstanbul.
  • Köylü, M. (2004). “Çocukluk Dönemi Dini İnanç Gelişimi ve Din Eğitimi”, Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 45(2), Ankara, ss. 137-154.
  • MEB, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Der- si (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı, MEB Yayınları, Ankara, 2010.
  • Mehmedoğlu, Y. (2003). Ahlaki ve Dini Gelişim, Morpa Yayınları, İstanbul.
  • Muuss, R. E. (2006). Theories of Adolescence, McGraw-Hill Publishers, New York.
  • Osmanoğlu, C. (2007). “Basamak Teorileri Açısından Dini Gelişim, İnanç Gelişimi ve Eğitimi”, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Öcal, M. (2003). “Kader ve Kaza İnancının Öğretimi”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12 (2), Bursa, ss. 31-50.
  • Özatça, A. (2009). “Ergenlerde Sosyal ve Duygusal Yalnızlığın Yordayıcısı Olarak Aile İşlevleri”, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, ss. 39-42, Adana.
  • Pearce Lisa D. ve Haynie D. L. (2004). “Intergenerational Religious Dynamics and Adolescent Delinquency”, Social Forces, 82(4), ss. 1553-1572.
  • Rymarz R. ve Engebretson, K. (2005). “Putting Textbooks To Work: Empowering Religious Education Teachers of Religious Education”, British Journal of Religi- ous Education, Vol. 27 (1), ss. 53–63.
  • Selçuk, M. (2000). “Gençlik Çağı ve İnanç Olgusu”, Gençlik Dönemi ve Eğitimi, Ensar Neşriyat, ss. 333-358, İstanbul.
  • Steinberg, L. (2007). Ergenlik, İmge Kitabevi, Ankara.
  • Taş, K. (2010). “Dindarlığa Yüklenen Anlamlar: Üniversite Öğrencileri Üzerine Uygulamalı Bir Araştırma”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (2), ss.47-62, Elazığ.
  • Tavşancıl Ezel, Aslan A. Esra (2001). İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri, Epsilon Yayınları, İstanbul.
  • Ülken, H. Z. (1967). Eğitim Felsefesi, Ülken Yayınları, İstanbul.
  • Vergote, A. (1953). Ergenlikte Din (Çev. Erdoğan Fırat), Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, c. 24, ss. 583-592, Ankara.
  • Wagener, L. M. vd. (2003). “Religious Involvement and Developmental Resources in Youth”, Review of Religious Research, 44 (3), Religious and Spiritual Development: Special Issue, ss. 271-284.
  • Yanpar, T. ve Yıldırım, S. (1999). Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme, Anı Yayıncılık, Ankara.
  • Yaşar, M. R. (2007) “Yalnızlık”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17 (1), ss. 237-260 Elazığ.
  • Yörükoğlu, A. (2007). Gençlik Çağı, Özgür Yayınları, ss. 31-32, İstanbul.
  • Elektronik Kaynaklar
  • Ayten, A. “Kimlik ve Din: İngiltere’deki Türk Gençleri Üzerine Bir Araştırma”, http://ilahiyat. tekd. org/belgeler/2.KISIM__101-200_.pdf, (Erişim:20.05.2014)
  • Collins-Mayo, Sylvia (2012) Youth and Religion an İnternational Perspective, http:// www. theo-web.de/zeitschrift/ausgabe-2012-01/07.pdf
  • Gündüz, T. “Ergenlik Dönemi Din Eğitimi”, http://www.ebsad.org/img/20140407__ 8648187 518. pdf (Erişim: 22.04.2103)
  • Şirin, M. R. “Çocuk Edebiyatı Ders Notları”, http://www.cocukvakfi.org.tr/Rapor/ CocukEdebiyatiDers Notlari.pdf (Erişim: 31.03.14)