Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi'nde geçen sıfatların metnin anlamsal yönüne etkisi üzerine bir inceleme

Milletlerin hayatında önemli yere sahip olan değerlerin gelecek nesillere öğretilmesi ve bu değerlerin doğru biçimde anlaşılarak sunduğu mesajın yerine ulaşabilmesi oldukça önemlidir. Geçmişten geleceğe bir mektup olma özelliği taşıyan her edebî metnin değerlendirilmesinde çeşitli yollar kullanılmaktadır. Metni oluşturan kelimelerin türlerinden hareket edilerek incelenmesi ve anlaşılmaya çalışılması da bunlardan biridir. Bu kelime türlerinden biri de sıfatlardır. Bu çalışmanın amacı tarihî ve edebî bir belge olan Gençliğe Hitabenin anlamsal yönüne sıfatların etkisini belirlemek ve Gazi Mustafa Kemal Atatürkün Türk gençliğine verdiği mesajı gelecek nesillerin daha doğru okumalarına yardımcı olmaktır. Metnin incelenmesi sonucunda Gençliğe Hitabenin sıfatlardan hareketle tahlil edilmesinin farklı bir bakış açısı kazandırarak okunan metnin daha doğru anlaşılmasını sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

An analysis on the effect of adjectives which are Present in Atatürk s Address to Turkish Youth in the direction of the semantics of the text

The transference of values, which have an important place in people s lives, to the next generation and transmitting of the message to the right way are quite important. There are many ways to evaluate each literary texts which bears the characteristics of a letter from past to future. An analysis of the kind of the words which constitutes the text and trying to understand it is one of them. One of those kinds of structure is adjectives. The aim of this study is to determine the effect of the adjectives in the direction of the semantics of Atatürk s Address to the Turkish Youth which is a historical and literary document and also assists to the next generation s reading and understanding of the message truly which is given by Ghazi Mustafa Kemal Atatürk. In the consequence of the analysis of the text, it is concluded that the analysis of the adjectives of the Address to the Turkish youth provides a different point of view with true understanding of the text when it is read.

___

  • Acar, İ. (2005). İstiklâl Marşı ve Gençliğe Hitabe. Balıkesir: Liva Yayınları.
  • Alyılmaz, S. (2006). ‘‘Atatürk ve Türk Dili’’. Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı: 13, ss. 80-83.
  • Atabay, N. Kutluk, G. ve Özel, S. (1983). Sözcük Türleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Atatürk, M. K. (1919-1927). Nutuk. Zeynep Korkmaz (Yay. Haz.). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
  • Bilgegil, M. K. (2009). Türkçe Dilbilgisi. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi.
  • Börekçi, M. (2008). ‘‘Atatürk’ün Nutkunda Söz Dizimi ve Üslûp Özellikleri’’. Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(5), 123.
  • Börekçi, M. (2009). Türkiye Türkçesinde Yapı ve İşlev Bakımından Sözcükler. Erzurum: Eser Ofset Matbaacılık.
  • Dursunoğlu, H. (2008). ‘‘Atatürk’ün Dili-Gençliğe Hitabe’nin Işığında Bir Tahlil Denemesi’’, Türk Dili Dergisi, C: XCV, S: 677, ss. 387-400.
  • Ergin, M. (1993). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım.
  • Gül, M. (2008). Türkiye Türkçesinde Sözcük Türlerinin Sınıflandırılması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin: Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Hengirmen, M. (2007). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
  • Işık, H. (2009). ‘‘Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi Üzerine’’, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29: 1627-1628. Erişim tarihi: 13.01.2012, www.gefad.gazi.edu.tr/window/ dosyapdf/2009/5/88.pdf
  • İnan, A. (2008). Atatürk Hakkında Hatıralar ve Belgeler. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
  • Kavcar, C. (2006). Atatürk’ün Dil ve Edebiyat Hakkındaki Görüşleri, Ankara Üniversitesi’nin 60. Kuruluş Yılı Armağanı: Atatürk ve Türk Dili ve Edebiyatı, Türk Eğitimi ve Türk Kültürü Konusunda Seçme Yazılar. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri: Şekil Bilgisi. Ankara: TDK Yayınları. Türkçe Büyük Sözlük (1998). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.