“VASALİSA” MASALINDA ARKETİPLER VE SEMBOLLER

Bu çalışmada eski, anonim bir Rus masalı olan “Vasalisa”, Clarissa Pinkola Estés’in Kurtlarla Koşan Kadınlar, Vahşi Kadın Arketipine Dair Mit ve Öyküler (1992)    kitabındaki versiyonu temel alınarak Fransız düşünür Gilbert Durand’ın İmgesel Yapısalcılık kuramı çerçevesinde incelenmiştir. Benimsenen yöntemi tamamlayıcı biçimde Estés’in kitabındaki kendi çözümlemelerinden ve Analitik Psikolojinin kurucusu olan Carl Gustav Jung’un Ortak Bilinçdışının Arketipleri Kuramı’ndan da yararlanılmıştır. “Vasalisa” masalı, Durand’ın İmgelerin Antropolojik Yapıları kuramındaki öğelerle yakından alakalıdır. Masal, ana karakter Vasalisa’nın inisiyasyon sürecinde yaşadıkları ve bu süreçte geçtiği aşamalar üzerine kuruludur. Gerçekleştirmiş olduğumuz çözümlemede özellikle anne, oyuncak bebek, üvey anne ve üvey kız kardeşler, karanlık orman, vahşi cadı yani Baba Yaga ve onun evi, Baba Yaga’nın Vasalisa’ya verdiği görevler, siyah, kırmızı ve beyaz atlılar ve ateşli kafatası üzerinde durulmuştur. Bütün bunların aslında Vasalisa’nın inisiyasyon (erginlenme) sürecinin yapı taşları olduğu ve hepsinin birbirleriyle bağlantılı öğeler olduğu anlaşılmaktadır.

Archetypes and Symbols in the folk tale “Vasalisa”

This study consists of an analysis of the old Russian folk tale “Vasalisa”, based on its version of Clarissa Pinkola Estés’ Women Who Run With The Wolves, Myths and Stories of the Wild Woman Archetype (1992) within the framework of the French philosopher Gilbert Durand’s theory: the Anthropological Structures of the Imaginary. Estés’ own analyses in her book and the founder of Analytical Psychology, Carl Gustav Jung’s concept of archetypes have also been included to complement the method adopted in the analysis. The folk tale is based on the stages that the main character Vasalisa experienced during her initiation process. In our study, especially the mother, the doll, the stepmother and her daughters, dark forest, the wild witch whose name is Baba Yaga and her hovel, the tasks that Baba Yaga gave to    Vasalisa, black, red and white horsemen and a skull with fiery eyes are emphasized. It is understood that all of these things are the building stones of the Vasalisa’s initiation process and they are all related elements.

___

  • Campbell, J. (1949). The Hero With A Thousand Faces, Princeton, Princeton University Press, 2004.
  • Chevalier, J. & Gheerbrant, A. (1969). Diccionario de los Símbolos, Barcelona, Editorial Herder, 1986.
  • Cirlot, J. E. (1958). Diccionario de Símbolos, Barcelona, Editorial Labor, 2006.
  • Durand, G. (1964). Sembolik İmgelem, çev.: Ayşe Meral, İstanbul, İnsan Yayınları, 2017.
  • Estés, C.P. (1992). Kurtlarla Koşan Kadınlar, Vahşi Kadın Arketipine Dair Mit ve Öyküler, çev.: Hakan Atalay, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 2018. Fordham, F. (1953). Jung Psikolojisinin Ana Hatları, çev.: Aslan Yalçıner, İstanbul, Say Yayınları, 2015.
  • Jung, C. G. (1976). Dört Arketip, çev.: Zehra Aksu Yılmazer, İstanbul, Metis Yayınları, 2005.
  • Jung, C. G. (1997). Analitik Psikoloji, çev.: Ender Gürol, İstanbul, Payel Yayınevi, 2006.
  • İlgürel, M. (2016). Julio Cortázar’ın Öykülerinin Sembolik İmgelemi, İstanbul, Yeni İnsan Yayınevi. Moran, B. (1988). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İstanbul, Cem Yayınevi, 2002.