KIRGIZ ATASÖZLERİNDE KADIN VE TOPLUMDAKİ YERİ /Woman in Kyrgyz Proverbs and Her Position in Society

Tüm Türk boylarında olduğu gibi Kırgızlarda da kadının önemi büyüktür. Onlar tarihin her döneminde evde sevgili eş ve merhametli anne olmanın yanı sıra kocalarının sağ kolu, yardımcısı ve danışmanı olmuşlardır. Tarihin her sahnesinde Kırgızlar arasında adını dünyaya duyuran kahraman kadınlar çıkmıştır. Onlar akıllılığı, uyanıklığı ve cesareti ile halkı yönetmiş ve düşmanlardan korumuşlardır. Durum böyle olunca Kırgızlarda çok eskiden beri kız evlatlarına önem verilmiş ve özel davranılmıştır. Dolayısıyla halkın ortak ürünü olan destanlarda, efsanelerde, türkülerde, atasözlerinde, kısacası tüm halk ürünlerinde kadına yer verilmiştir. Bu çalışmada Kırgız kadınının toplumdaki yeri, önemi ve atasözlerine yansımasından bahsedilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kırgız Atasözleri, Kırgızlar, Kadın, Kırgız kültürü. Abstract Woman has a significant position for Kyrgyz people just like in all Turkic tribes. Women have been the girlfriend, wife and merciful mom at home throughout the history as well as husbands’ right hand, main supporter and advisor. Looking at the times starting from ancient period till today, there appeared internationally heroic women in Kyrgyz societies. They managed the public and protected them from the enemies with their intelligence, smartness and mercy. The most important of all; they came forward as coy girls at home, dear wives and merciful moms. Although boys have been more important for a long time in Kyrgyz societies, the place of daughters at home have also been significant. Women who have special place in every part of life commonly appear in epics and other works of folk culture. Thus, they have become the main topic of every field. The analysis of Kyrgyz proverbs about women is sociologically important because the findings in Kyrgyz proverbs help us to understand and know Kyrgyz women. 

___

  • Aamatov, Markabay. (2016). “Enesin Körüp Kızın Al, Eşigin Körüp Törüne Öt”. Kırgız Narkı, Ed. B. Bekeşov, Bişkek: Print Ekspress Yayınları.
  • Akmataliyev, Amantur. (2000). Kırgızdın Köönörbös Döölöttörü, C. 1. Bişkek: Şam Basması.
  • Akmataliyev, Amantur. (2001). Kırgızdın Köönörbös Döölöttörü, C. 2. Bişkek: Şam Basması.
  • Akmataliyev, Abdıldacan. (2004), Kırgız Adabiyatının Tarıhı, C. 1-2. Baskı, Bişkek: Şam Basması.
  • Çelik, Şavk, Ülkü. (2002). Kırgız Atasözleri. Ankara: TDK Yayınları.
  • Çobanoğlu, Özkul. (2004). Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü. Ankara: AKM Yayınları.
  • Dosbol uulu, Moldo Sabır. (2016). “Atasız Uul Cetesiz, Enesiz Kız Nikesiz”. Kırgız Narkı, Ed. Beyşenbek Bekeşov. Bişkek: Print Ekspress Yayınları.
  • Günindi Ersöz, Aysel. (2010). “Türk Atasözleri ve Deyimlerinde Kadına Yönelik Toplumsal Cinsiyet Rolleri”. Gazi Üniversitesi Türkiyat Türkoloji Araştırmalar Dergisi (6), s. 167-181.
  • İbragimov, Muhamed. (2005). Kırgız Makal-Lakap, Uçkul Sözdörü 10551. Karabalta: Salam Basması.
  • Kerimcanova, Bübüyra. (1948). Kırgızdın Makaldarı menen Lakaptarı. Frunze: Kırgızmam Basması.
  • Kerimcanova, Bübüyra. (1955). Kırgız Elinin Makal cana Lakaptarı, Frunze: Kırgızmam Basması.
  • Kidiyeva, Anara. (2016). “Kız Namısı”, Kırgız Narkı, Ed. B. Bekeşov. Bişkek: Print Ekspress Yayınları.
  • Zakirov, Saparbek. (1972). Kırgız Elinin Makal, Lakaptarı. Frunze: Mektep Basması.
Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 2602-2788
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Yayıncı: ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ > EDEBİYAT FAKÜLTESİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

SINIRLARIN ÖTESİNDE SINIRSIZ BİR GÜVEN ARAYIŞI: OLGU SUNUMU /A Seeking For Unlimited Trust Beyond Borders: Case Report

Emine Nur AYDOĞMUŞ, Feridun KAYA, Gökçe GEYİK

ARTHUR SCHNİTZLER’İN “FRÄULEİN ELSE” ADLI ESERİNDE AHLAK OLGUSU / Morality in Arthur Schnitzler’s Work “Fräulein Else”

Merve KARABULUT

KIRGIZ ATASÖZLERİNDE KADIN VE TOPLUMDAKİ YERİ /Woman in Kyrgyz Proverbs and Her Position in Society

Mayramgül DIYKANBAYEVA

IĞDIR MASALLARINDA ÜNSÜZ DEĞİŞMELERİ VE BENZEŞMELERİ/Consonant Mutatıons and Assımılatıons in The Tales of Iğdır

Hüsna KOTAN

KERBELÂ MERSİYELERİNDE BEDDUA /Curse in Karbala Dirges

Hayriye DURKAYA

ORTAÇAĞDA KARS VE ERZURUM’UN ÖNEMLİ KALESİ BARDIZ/ The Significiant Fortress of Kars and Erzurum in The Mediavel Age: Bardiz

Gürsoy SOLMAZ, Kerra ALTUĞ

FATMA ŞAHAN GÜNEY’İN “TATARCA REFERANS GRAMERİ” ADLI ESERİ

Fatih EKİCİ

ORHAN PAMUK’ UN “CEVDET BEY VE OĞULLARI” ROMANINDAKİ SOSYO-KÜLTÜREL KELİMELERİN RUSÇAYA ÇEVİRİSİNDEKİ AKTARIM PROBLEMLERİ ÜZERİNE ANALİZ/ An Analysıs of Transfer Problems in the Translatıon of Socio-Cultural Words in Orhan Pamuk’s “Cevdet Bey ve Oğulları”

Hadi BAK

KÜLTÜR TURİZMİ OLANAKLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ: ŞEBİNKARAHİSAR İLÇESİ ÖRNEĞİ / Evaluation of Culture Tourism Facilities: Şebinkarahisar Town Example

İbrahim SEZER

II. MEŞRUTİYET DÖNEMİ MİZAH BASININDA BAHÂ TEVFİK ve EŞEK GAZETESİ/ Bahâ Tevfik and His “Eşek” Newspaper At Second Constitutional Period in Humor Press

Veli VELİ KILIÇARİSLAN