EL YAZMA SEÇKİ ÖRNEĞİ OLARAK BEYAZ-I HĀZIK/ Beyaz-ı Hāzık as an Example of Manuscript Selection

Terim olarak Beyazcılık, XV. asırdan itibaren Orta Asya edebiyatlarında antoloji geleneğinin adıdır. Beyaz olarak adlandırılan eserler ilk başta Klasik edebiyat ürünlerinden oluşmaktaydı. Daha sonra mahalli şairlerin şiirleri de ilave edilerek içerikleri genişletilmiştir. Beyaz seçki hazırlayanlar, şair veya katip olabileceği gibi daha başka meslek erbabı da olabilir. Hatta XVIII. aırdan sonra matbu olarak çoğaltılmışlardır. Dolayısıyla birçok beyaz çeşidi vardır. En yaygın olarak hazırlanan beyaz çeşidi, karışık beyazlardır. Beyāz-ı Hāzık, XVII. asırda hazırlanmış karışık beyazlardandır. El yazma eserde, Fars ve Türk klasik şairlerinin şiirleri yanında çeşitli dini ilimler, astroloji, astronomi, sağlık ve daha başka konularda mensur parçalar da yer almaktadır. Eserde yer alan parçalar, çoğunlukla Sebk-i Hindi akımına ait şiirlerdir. Ancak diğer birçok beyazda olduğu gibi bu eser de Abdurahman Cami, Ali Şir Nevai ve Fuzuli şiirleriyle süslenmiştir.  Anahtar Kelimeler: Beyaz, Beyaz-ı Hazık, Antoloji, Mecmua, Seçki Terminologically Beyazcılık is the name of the anthology tradition in Central Asian Literature from XV. centuries. The works named Beyaz was consist of classical literatüre poems at first. Later, the poems of local poets were added and their contents were expanded. Those who prepare these works may be poets or clerks or members of different professions. In fact, after the XVIII century, they were reproduced as printed. So there are a wide variety of beyaz specimens. Among these, the most common beyaz sample is mixed beyaz.  Beyāz-ı Hāzık is one of the mixed whites prepared in the XVII. century. In the manuscript, besides Persian and Turkish classical poets, there are pieces belonging to various religious sciences, anstration and astrology, history and other subjects. The poems in the manuscript mostly belong to Sebk-i Hindī. However, as in many other beyaz, this collection is decorated with the poems of Abdurhman Camī, Ali Şīr Nevaī and Fuzulī.  

___

  • Akalın, L. Sami (1984). Edebiyat Terimleri Sözlüğü, İstanbul: Varlık. Bayram, Ali (2008). “aftograf”, Rusça Sözlük, 1. Basım, İstanbul: Alfa Yayınları. Beyaz-ı Hāzık, Özbekistan Fenler Akademisi Şarkşinaslık Enstitüsü El Yazmalar Bölümü, No: 1933. Çetin, M. Nihad (2011). Eski Arap Şiiri, İstanbul: Kapı Yayınları. Demirayak, Kenan (2009). Arap Edebiyatı Tarihi-I, Cahiliyye Dönemi, Erzurum: Fenomen. Devellioğlu, Ferid (2010). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara: Aydın Kitabevi. Dilçin, Cem (2009). Örneklerle Türk Şiir Bilgisi, Ankara: TDK Yayınları. İsen vd (2009). Şair Tezkireleri, Ankara: Grafiker. İshakov, Yakubcan (1976). “Beyaz ve Beyazcılık Tarihi”, Özbek Edebiyatı Tarihi Meseleleri, Taşkent: FEN Neşriyatı. Karabey, Turgut (2015). Türk Edebiyatında Tarih Düşürme, Ankara: AKM Yayını. Kaya, Doğan (2007). Ansiklopedik Türk Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, Ankara: Akçağ. Kızıltunç, Recai (2011). “Arap Edebiyatında Beyaz Benzeri Türler-1: el-Hamāsiye ve Önemli Hamasiyeler” Turkish Studies-International Periodical For The Languages, Terature and History of Turkish or Turkic, Volume 6/1Winter 2011, p.1503-1513. ------------- (2015). Çağatay Edebiyatında Antoloji Geleneği Olarak Beyazcılık, Erzurum: Fenomen.
Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 2602-2788
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Yayıncı: ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ > EDEBİYAT FAKÜLTESİ
Sayıdaki Diğer Makaleler

AHMETLİ İLÇESİNDE NÜFUS HAREKETLERİ / The Population Movements in Ahmetli District

Ferdi AKBAŞ

BURSA İPEK BÖCEKÇİLİĞİNİN ZİRVEDEN DÜŞÜŞÜ: I. DÜNYA SAVAŞI/Bursa Sericulture Losıng Popularity: World War I

Yücel ÖZTÜRK

A MODERN EXILE: HOME AND BELONGING IN FOR LOVE ALONE/Modern Bir Sürgün: For Love Alone Romanında Yuva ve Aidiyet İncelemesi

Zeynep HARPUTLU SHAH

MORFOLOJİK YÖNTEMLE ERZURUM HALK MASALI ÇÖZÜMLEMESİ: ÖLÜ YİYEN DERVİŞ/Erzurum Folk Tale Analysis by Morphological Method: Ölü Yiyen Derviş

Erdi AKSAKAL

KONSTANTİN İVANOV’UN NARSPİ MANZUMESİ İLE MİRJAKIP DUVLATULI’NIN BAKITSIZ JAMAL ROMANI ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME/ A Comparative Study on Konstantin Ivanov’s Poem Narspi and Mirjakıp Dawlatulı’s Novel Baqıtsız Jamal

Albina KIRAN

SÜLEYMAN EFENDİOĞLU’NUN MEVLÂNÂ LUTFÎ “GÜL Ü NEVRÛZ” (DİL İNCELEMESİ – METİN VE AKTARMA - GRAMATİKAL DİZİN – TIPKIBASIM) ADLI ESERİ ÜZERİNE

Esra YAVUZ

SEVERUSLAR DÖNEMİ KADIN PORTRELERİ/Women Portraits of Severan Period

Özge ALTUN

GOGOL’UN “TARAS BULBA” ADLI ESERİNDE TÜRK İMAJI/The Turkish Image in The Prose of Gogol's “Taras Bulba”

Kübra ÇAĞLIYAN ŞAKAR

DEĞİŞEN AİLE KURUMU İÇERİSİNDE KADIN VE KADININ GELİNLİK ROLÜ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME: AĞRI İLİ ÖRNEĞİ/ An Evaluation on The Role of Women and Bridal Role of Women in The Changing Family Institution: Example of Ağrı Province

Selçuk AYDIN, Muhammed BAHADIR

NEDÎM’İN “OLMUŞ SANA” REDİFLİ GAZELİNDE RENKLERİN KULLANIMI/Use of Colors in the Ghazel of Nedîm with the Redif “Olmuş Sana”

Sedat KARDAŞ