Türk Bedai’iyini Koruma Derneği ve Cumhuriyet Döneminde Türk Güzelliğini Geliştirme Çabaları

Cumhuriyet’in ilanından önce kurulan Türk Bedaii’yini Koruma Derneği (Türk Güzelliğini Koruma Derneği), batılılaşma sürecinde doğu ve batı değerleri arasında kalan Türk toplumunu yönlendirmek amacıyla kurulmuştur. Yenilik hareketleri ve değişim toplumun bütün kesitlerine aynı hızla ya- yılmamakta ve benimsenememektedir. Mimariden, güzel sanatlara, ev deko-rasyonuna, kılık kıyafete kadar her alanda bir kargaşa ve yozlaşma yaşan-maktadır. Bunu önlemek ve batılılaşma sürecindeki toplumu yönlendirmek amacıyla çalışmalar yapmayı amaçlayan demek, kılık ve kıyafetle ilgili çalışmalar yapmıştır. Topluma yeni ve batılı bir anlayışla yeniden şekil vermek, ortak değer yargıları etrafında batıcı bir çizgide beğeniye dayalı yenileşme sağlamak gayretiyle çalışmalar yapmayı gaye edinen dernek, özellikle kadının dış görünüşünü, dış giysi şeklini değiştirmeyi hedeflemiştir. Belli bir çarşaf şekli belirleme, yeni bir dış giysi oluşturma çalışmalarında bulunan demek, bu çalışmalarında başarıya ulaşamamış ve kısa bir süre sonra dağılmıştır. Cumhuriyet’in ilanından sonra kılık kıyafet alanında yenileşme hareketleri yeni¬den ele alınarak bu alanda inkılâp gerçekleştirilmiştir.

Protecting the Turkish beauty ass, which takes place among the associations founded before the declaration of the Republİc, was founded wİth the aim of directing the public who suffers from being congested between East and West standards of judgement and who experiences confusion (complexity) an every respect (of life). The Association, aiming to form a new aspect, a new style of living wıth in the framevvork of Westernizatİon in the fîelds such as architecture, fine arts, home decoration and external appearance, worked on the fîeld of “external appearance” of Turkish people. The association worked on re-forming (changing) Tukish Women’s external appearance but the efforts dİdn’t gİve any possitİve result; becouse of that unfortunately the association ended its strugle.

___

  • Reşat Ekrem Koçu, Tarihimizde Garip Vakalar, İstanbul 1958, s.67
  • Süha Umur, “Kadınlara Buyruklar”, Tarih ve Toplum Dergisi, Ekim 1958, s. 13-15; Leyla Kaplan,
  • Cemiyetlerde ve Siyasi Teşkilatlarda Türk Kadını, Ankara 1998, s. 178-180 Dimitri Kitsikis, Türk-Yunan İmparatorluğu, İstanbul 1996,s.l86 H. Edip AdıvaPın Yeni Turan romanı (vd.) L. Kaplan, a.g.e., s.30-31 Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C.TI, (2.Baskı), Ankara 1961, s.86. Bernard Caporal, Kemalizmde ve Kemalizm Sonrasında Türk Kadını, Ankara 1982. Cumhurbaşkanlığı Arşivi, “ Christian Science Monitör Gazetesi Tercümesi”, 17 Ma¬yıs 1930, D.6, Kl.60-3, F.65-1-92. Kadın Yolu Dergileri (Türk Kadın Yolu) L.Kaplan, a.g.e., s. 186.