Atatürk'ün Vefatı ve Macaristan'daki Yankıları

Macaristan halkının Atatürk’e duyduğu hayranlığın temelinde onun önderliğinde gerçekleştirilen Kurtuluş Savaşı ve hemen sonra kurmuş olduğu Türkiye Cumhuriyeti yatmaktadır. Bunun yanı sıra geçmişten gelen etnik ve kültürel yakınlıklar Atatürk döneminde Türk- Macar dostluk bağlarının daha da güçlenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Atatürk’ün ölümü bütün dünyada olduğu gibi Macaristan’da da büyük yankı ile beraber, bu dostluğun bir ürünü olarak büyük bir üzüntü uyandırmıştır. Bu çalışmada Atatürk’ün ölümünün Macar kamuoyundaki yankıları ve Macarların Atatürk’e bakış açısı ele alınmıştır.

Hungarian People’s great admiration for Atatürk is due to his leadership during Turkish Independence War and his great success for the foundation of Turkish Republic rigt after the War; more over during Atatürk’s period the etnical and cultural closeness derİving fronı the past played an important role in strengthening the friendship ties between Turkey and Hungary . As in the world, the death of Atatürk not only led to a great deal of sorrowness as a results of close relations in the past. In this study, the reflections of Atatürk’s death on Hungarian public opinion and the view of Hungarian about Atatürk have been studied.

___

  • Çolak, Melek, Atatürk Döneminde Siyasi, Ekonomik ve Kültürel Bakımdan Türk - Macar ilişkileri, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 2, Güz 2000, s.62-64.
  • Rásonyi, László, Atatürk Özgürlük Savaşının Macar Basınında Yankıları, Belleten Dergisi, Cilt: XLV/2, Sayı: 177, Ocak 1981, s.79.
  • Demirkan, Tarık, Macar Turancıları. Tarih Vakfı Yurt Yayınları, Sayı: 99, İstanbul 2000.
  • BCA ( Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi), Muamelat Genel Müdürlüğü, Fon Kodu: 3040,0.0, Yer Adı: 232.564.20, Dosya: 42l/20, Tarih: 19.10.1932 03040.0.0.233.56848, Dosya:421/100.18.054936.
  • Şimşir, Bilal, Atatürk ve Yabancı Devlet Başkanları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Cilt: 3, Ankara 2001.
  • BCA, Bakanlar Kurulu Kararlan Fonu, 3048.01.01, 9.15.4. Sayı: 307, 27.2.1924.
  • BCA, 30.18.01.01, 17.8846, Dosya: 431-20, 24.01.1926.
  • BCA, 30.18.01.01, 20.47.8, Sayı: 3887, 27.08.1926.
  • Öztürk, Cemil, Macarlarla Kardeş miyiz?, Tarih ve Toplum Dergisi, Cilt: 18, Sayı: 105, Eylül 1992, s.56.
  • Soysal, İsmail, Mohaç Sonrası Türk - Macar Siyasal İlişkileri Üzerine Macar Tarihçisi Geza Perjes'in Bir Değerlendirmesi, Belleten Dergisi, Cilt: 40, Sayı: 157, Ocak 1976, s.135.
  • “Budapeşte Mektubu: Macarlar Atatürk için Ağlıyorlar", Cumhuriyet, 17 İkinci Teşrin, 1938.
  • “Budapeşte Mektubu”, Cumhuriyet, 17 İkinci Teşrin, 1938.
  • “Taziyeler” , Anadolu, 13 İkinci Teşrin, 1938.
  • “Macaristan'ın Taziyeleri”, Ulus, 12 11. Teşrin, 1938.
  • “Macar Telgraf Ajansı Bildiriyor”, Son Posta, 14 İkinci Teşrin, 1938.
  • Akşam Postası, 14 İkinci Teşrin, 1938; Tan Gazetesi, 14 11. Teşrin, 1938; Ulus Gazetesi, 14 Son Teşrin, 1938.
  • Erkun, Fethi Vecdet, Macar Basınında Mustafa Kemal Atatürk, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 2003.
  • “Atatürk için Macarlar Siyah Bayrak Çekiyorlar". Son Posta, 20 İkinci Teşrin, 1938.
  • "Macaristan’da Milli Matem", Ulus, 20 11. Teşrin, 1938.
  • Şimşir, Bilal, Doğunun Kahramanı Atatürk, Bilgi Yayınevi, 1. Basım, Temmuz 1999.
  • “Budapeşte Atatürk İçin Yas Tutuyor", Ulus. 22 11. Teşrin, 1938.
  • Cumhuriyet Gazetesi, 17 11. Teşrin, 1938 ve Cumhuriyet Gazetesi, 14 İkinci Teşrin, 1938.
  • Ortaç, Hilmi, Macar Basınında Kurtuluş Savaşı ve Atatürk, Tarih ve Toplum Dergisi, Cilt: 36, Sayı: 215, Kasım 2001, s.9.