GİRESUN MUTFAĞINDA YABANİ BİTKİLER

İlkel çağlardan günümüze insanlık toplayıcılık-avcılık, tarım ve sanayiye dayanan üç toplum biçiminden geçmiştir. Toplayıcılık-avcılık döneminde ilk ekonomik farklılaşmayla erkekler avcılıkta kadınlar toplayıcılıkta uzmanlaşmıştır. Toplayıcılıkta ilkel insanlar doğayı daha iyi tanıma fırsatı bulmuş ve böylece yetiştirmeye değer buldukları bitkilerin tarımını yapmaya başlamışlardır. Bu sırada doğada keşfettikleri diğer bitkilerle bağlarını koparmamışlar, bu bitkilerle ilgili edindikleri bilgi ve kültür birikimini gelecek kuşaklara aktarmışlardır.

Anahtar Kelimeler:

Giresun Yöresi, Coğrafya, Mutfak Kültürü, Yenilebilir Yabani Bitkiler

WILD PLANTS IN GIRESUN KITCHEN

From primitive times to the present humanity has passed through three forms of society based on gathering-hunting, agriculture and industry. With the first economic differentiation in the period of gathering-hunting, men specialized in hunting and women specialized in gathering. During the foraging period primitive people had the opportunity to get to know nature better in foraging, and so they started to farm the plants they found worthy of cultivation. In the meantime, they did not break their ties with other plants they discovered in nature, they transferred the knowledge and cultural accumulation they acquired about these plants to future generations.

Keywords:

Giresun Region, Geography, Culinary Culture, Edible Wild Plants,

PDF

___

Ağaoğlu, Y. S. ve Gerçekçioğlu, R. (2013). Üzümsü Meyveler. Ankara: Tomurcukbağ Ltd. Şti. Eğitim Yayınları.
Akın, A. ve Gökdemir, Ş. (2013). Ova Karaağacı (Ulmus Minor Mill.)’ nın İn-Vitro Tomurcuk Kültürü Tekniği ile Çoğaltımı. Ankara: Orman Genel Müdürlüğü İç Anadolu Ormancılık Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları.
Akın, G.; Özkoçak, V. ve Gültekin, T. (2015). Geçmişten Günümüze Geleneksel Anadolu Mutfak Kültürünün Gelişimi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Antropoloji Dergisi, 0(30), 33-52.
Alçay, A. Ü.; Yalçın, S.; Bostan, K. ve Dinçel, E. (2015). Orta Asya’dan Anadolu’ya Kurutulmuş Gıdalar. ABMYO Dergisi, 0(40), 83-93.
Alpargu, M. (2008). “12. Yüzyıla Kadar İç Asya’da Türk Mutfak Kültürü” Türk Mutfağı. (Ed. Bilgin, A. ve Samancı, Ö.). Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Badayman, M.; Dinçel, E. ve Alçay, A. (2018). Çiriş Otu ve Türk Mutfağında Kullanımı. Aydın Gastronomy, 2(1), 51-55.
Baysal, A. (1987). Türk Mutfağının Beslenme ve Sağlık Yönünden Değerlendirilmesi. III. Milletlerarası Türk Folklor Kongre Bildirileri İçinde (s. 89-103). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Millî Folklor Araştırma Dairesi Yayınları.
Beşirli, H. (2010). Yemek, Kültür ve Kimlik. Milli Folklor, 22(87), 159-169.
Bulut, S. (2018a). Eski Uygur Türkçesinde Türkçe Bitki Adlandırmaları -1: Yiyecek-İçecek Olarak Kullanılan Bitkiler. TÜRÜK-Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 6(2), 562-588.
Bulut, S. (2018b). Giresun İli ve Yöresi Ağızlarında Fındık. Mavi Atlas, 6(1), 205-232.
Erinç, S. (1945). Kuzey Anadolu Kenar Dağlarının Ordu-Giresun Kesiminde Landsoft Şeritleri. Türk Coğrafya Dergisi, 7(8), 125-159.
Ersoy, R. (2004). Sözlü Kültür ve Sözlü Tarih İlişkisi Üzerine Bazı Görüşler. Milli Folklor, 61(5), 102-110.
Gürhan, N. (2017). Toplumsal Değişme ve Yemek Kültürü Üzerine Sosyolojik Bir Çözümleme: Mardin Örneği. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 561-570.
Gürsoy, D. (1995). Yemek ve Yemekçiliğin Evrimi. İstanbul: Sofra Yayınları.
Gürsoy, D. (2004). Tarihin Süzgecinde Mutfak Kültürümüz. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
Halıcı, G. (2016). Uygulamalı Halk Bilimi ve Etnobotanik Bağlamında Kastamonu Bitkileri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), (Danışman: Prof. Dr. Ali Yakıcı), Ankara: Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Harrington, R. J. ve Ottenbacher, M. C. (2010). Culinary Tourism-A Case Study of the Gastronomic Capital. Journal of Culinary Science & Technology, 0(8), 14-32.
Keskin, F.; Cihanalp, C.; Külcü, R. ve Yılmaz, D. (2015). Ebegümeci Bitkisinin Bazı Fiziko Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi. 29.Ulusal Tarımsal Mekanizasyon ve Enerji Kongresi Bildiriler Kitabı İçinde (s. 403-407). Diyarbakır: A Grafik Basım ve Reklamcılık Hizmetleri Yayınları.
Öcal, S. (1985). Eski Türklerde Yiyecekler. Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi Fındıkoğlu Armağanı, 0(35), 161-213.
Öz, M.; Baltacı, C. ve Deniz, İ. (2018). Gümüşhane Yöresi Kuşburnu (RosaCanina L.) ve Siyah Kuşburnu (RosaPimpinellifolia L.) Meyvelerinin C Vitamini ve Şeker Analizleri. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 8(2), 284-292.
Özdaş, M. (?). Güneydoğu Anadolu’nun Mis Kokulu Otu: Yarpuz, https://www.bilgiustam.com/gneydogu-anadolunun-mis-kokulu-otu-yarpuz/ adresinden 14.11.2021 tarihinde erişildi.
Sarı, İ. (2017). Karadeniz Bölgesi Yemek Tarifleri. Antalya: Net Medya Yayınları.
Serin, Y. (2008). Türkiye’nin Çayır ve Mera Bitkileri. Ankara: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müd. Yayınları.
Sinor, D. (2002). Erken İç Asya Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Şahin, K.; Bağcı, H. R.; Özlü, T. ve Usta, S. (2017). Bulancak’ta (Giresun) Coğrafi Özelliklerin Yemek Kültürüne Etkileri. Studies of The Ottoman Domain, 7(13), 248-265.
Şenel, A. (1982). İlkel Topluluktan Uygar Topluma Geçiş Aşamasında Ekonomik Toplumsal Düşünsel Yapıların Etkileşimi. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
Tanker, N.; Koyuncu, M. ve Coşkun, M. (1998). Farmasötik Botanik. Ankara: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları.
Terzioğlu, S.; Bilgili, E. ve Karaköse, M. (2012). Türkiye Ormanları. Ankara: T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü Yayınları.
Tuzlacı, E. (2011). Türkiye’nin Yabani Besin Bitkileri ve Ot Yemekleri. İstanbul: Melisa Matbaacılık.
Türkan, H. K. ve Çiloğlu, Z. (2020). Geleneksel Bağlamda Gaziantep Ceritobası Köylerinde Kış Hazırlıkları. Jass Studies-The Journal of Academic Social Science Studies, 13(80), 153-168.
Ünsal, V. (2006). Doğu Karadeniz’in Tarihi Coğrafyası. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(2), 129-144.