ESKİ MISIR TARİHİNDEKİ DİNSEL YÖNETİM STRATEJİSİNİN PTOLEMAİOS HANEDANI’NDAKİ YANSIMALARI
Bu makalenin amacı, Ptolemaiosların (M.Ö. 305-30) eski Mısır siyasi geleneğinin yansıması niteliğindeki hanedanlık sistemi ve süregelen dini geleneklerini ortaya koymaktır. Erken dönem Mısır hükümdarları gibi tüm Ptolemaios hükümdarları, hanedanın ilk yıllarından itibaren kendilerini firavunlarun mirasçıları olarak görmüşler ve siyasi tutumlarını bu yönde şekillendirmişlerdir. Bu siyasi geleneğin, Mısır’ın son hanedanı olan Ptolemaioslarda nasıl işlediği, hükümdarların mevcut din siyasetini uygulamada ne derece başarılı olduğu ve uyguladıkları din siyasetinin halk tabanında nasıl yansıma bulduğu hususları ele alınacaktır. Bu doğrultuda Ptolemaiosların ilk hükümdarı I. Ptolemaios Soter’den son hükümdar VII. Kleopatra’ya uzanan Mısır siyasi geleneği üzerinde durulacaktır. Böylece Mısır’ın yerel geleneklerinin Ptolemaioslar döneminde tahta geçen hükümdarların firavun-kral/kraliçe, tanrı-kral ya da tanrıça-kraliçe anlayışını sürdürmelerindeki rolü anlaşılmaya çalışılacaktır. Hükümdar kültü başta olmak üzere hükümdara tapmaya dayanan din siyasetinin Ptolemaioslara neler kazandırdığı ortaya konulacaktır. Ptolemaios hükümdarlarının önem verdiği hükümdar kültü geleneği kapsamında kral/kraliçenin kendine ait bir kültün kullanılması suretiyle tanrılaştırılması söz konusudur. Hükümdarın tanrılaştırılması geleneğinin kendi meşruiyetlerini sağlamada anlamlı bir rol oynayacağı düşüncesinde olan Ptolemaios hükümdarları, Mısır halkının sevgisini kazanmak, siyasi ve kültürel açıdan güçlenmek amacıyla Mısır dinini etkin bir şekilde işleyen siyaseti uygulamışlardır. Bir anlamda halkını kendi siyasetine inandırabilen hanedan, egemenliği altındaki kesimi nispeten sorunsuz bir şekilde yönetmiştir. Özetle söylemek gerekirse, Ptolemaios Hanedanı genel anlamda antik dönem içerisinde özel anlamda ise tarihi literatürdeki yerini almıştır.
Anahtar Kelimeler:
Ptolemaios Hanedanı, din, siyaset, tanrısallaşma, Meşrutiyet
REPERCUSSION OF ANCIENT EGYPTH RELIGION ADMINISTRATION STRATEGY OVER PTOLEMAIOS DYNASTY
Aim of this article put forward that Ptolemaios’ (M.Ö. 305-30) has maintained dynasty system, which reflected ancient Egypth politics and religion tradition. All of Ptolemaios’ like ancient period Egypth emperors had seen themselves as inheritor of Pharaoh from the beginning period of dynasty and had appliedsuch as politics. It would discuss how this political tradition work within Ptolemaios Dynasty, which was last one of Egypth, how successful were emperors and how reflect their religion politics in the public eye. In this way, it would emphasize that Egypth traditional politics, which had been lasted from first emperor of Ptolemaios Dynasty named Ptolemaios I to last queen Cleopatra VII. So, the role of Egypt local tradition over emperors of Ptolemaios, who put themselves as Pharaoh-king/queen, god-king or goddess-queen, has been tried to understand. In other words, it has been revealed what gain emperor of Ptolemaios by application of religion politics depending upon adoring. It was said that divinity of king or queen had been realized by impelementing emperor cult, which was regarded by dynasty. Ptolemaios emperors, who thought tradition of emperor divinity had significant role over their legitimacy, paid attention to Egypth religion both getting community affection and strenghtening their politics. In a manner of speaking, dynasty, who might convince its community to her/his politics, had unproblematically governed their public, who was under their souvereignty. So, Ptolemaios Dynasty taken place within Ancient period in general, and in historical literature in special has revealed
Keywords:
Ptolemaios Dynasty, Religion, Politics, Divinity, Legitimacy,
___
- KAYNAKÇA
- Adamson, P. B. (1982). “Consanguineous Marriages in The Ancient World”, Folklore, 93(1): 85-92. Akurgal, Ekrem (1987). Anadolu Uygarlıkları, İstanbul: Net Yayınları. Ashton, S-A. (2003). “Cleopatra: Goddess, Ruler or Legend ”, S. Walker & S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 25-30. Ashton, Sally-Ann (2008). Cleopatra and Egypt, Oxford: Blackwell Publishing. Bernal, Martin (2003). Kara Athena, (Çeviren: Özcan Buze), İstanbul: Kaynak Yayınları. Birch, Samel (1864). Two Egyptian Tablets of the Ptolemaic Period, Londra. Brenk, Frederick E. (1992). “Antony-Osiris, Cleopatra-Isis: The End of Plutarch’s Antony”, P. A. Stadter (der.), In Plutarch and the Historical Tradition içinde, Londra: Routledge, 159-182. Burstein, Stanley M. (2004). The Reign of Cleopatra, Londra: Greenwood Press. Chamoux, François (2002). Hellenistic Civilization, (Çeviren: M. Roussel and M. Roussel), Malden&Oxford: Blackwell Publishing. Clay Catherine. Paul Chandrika. Senecal Christine (2009). Envisioning Women in World History: Prehistory-1500 (Vol. 1), Boston: Mc. Graw-Hill Higher Education. Delaney, A. E. (2014). “Reading Cleopatra VII: The Crafting of a Political Persona”, The Kennesaw Journal of Undergraduate Research, 3(I): 1-9. Diodorus Siculus. (1963). Library of History, (Çeviren: C. Bradford Welles), Vol VIII, Books 16.66-17, Cambridge: Loeb Classical Library. El Daly, Okasha (2003). “The Virtuous Scholar’: Queen Cleopatra in Medieval Moslem/Arab Writings”, S. Walker, and S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 51-54. Evans, James Arthur (1931). Daily Life in the Hellenistic Age from Alexander to Cleopatra, Daily Life Through History Series, Londra: The Greenwood Press. Flavius Arrianos. (2004). İskender’in Seferi, (Çeviren: F. Akderin), İstanbul: Alfa Yayıncılık. Flavius Iosephus. (1998). The Works of Iosephus: New Updated Edition, (Çeviren: A. M. William Whiston,), New York. Fraser, P. M. (1961). “Bibliography: Graeco-Romen Egypt, Greek Inscriptions (1960)”, The Journal of Egyptian Archaeology, 47: 139-149. Freeman, Charles (2013). Mısır, Yunan ve Roma: Antik Akdeniz Uygarlıkları, (Çeviren: Suat Kemal Angı), Ankara: Dost Kitabevi. Grant, Michael (2011). Cleopatra, Oxford: Hachette Publishing. Griffiths, J. Gwyn (1961). “The Death of Cleopatra VII”, The Journal of Egyptian Arhaeology, 47: 113-118. Grimal, Nicolas (2005). A History of Ancient Egypt, (Çeviren: I. Shaw), Oxford: Blackwell Publishing. Herodotos. (2004). Historiai (Herodot Tarihi), (Çeviren: M. Ökmen), İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. Hölbl, Günther (2001). A History Of The Ptolemaic Empire, (Çeviren: Tina Saavedra), Londra: Routledge. İplikçioğlu, Bülent (1997). Eskibatı Tarihi I, Ankara: Türk Tarih Kurumu. İplikçioğlu, Bülent (2000). Hellen ve Roma Tarihi’nin Anahatları, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları. Jones, Prudence J. (2006). Cleopatra: A Sourcebook, Norman: University of Oklohama Press. Kallen, Stuart A. (2013). Pharaohs of Egypt, San Diego&CA: ReferencePoint Press. Mansel, Arif Müfid (1995). Ege ve Yunan Tarihi, Ankara: Türk Tarih Kurumu. OGIS 168 http://www.attalus.org/docs/ogis/s168.html adresinden erişildi. Plutarkhos (1992). Marcus Antonius, (Çeviren: M. Özaktürk), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. Plutarkhos (2007). İskender & Caesar, (Çeviren: F. Akderin), İstanbul: Alfa Yayıncılık. Ray, John (2003). “Cleopatra in the Temples of Upper Egypt: The Evidence of Dendera and Armant”, S. Walker, and S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 9-12. Roller, Duane W. (2010). Cleopatra. A Biography, Women in Antiquity Series, Oxford: Oxford University Press. Spier, J. (1989). “A Group of Ptolemaic Engraved Garnets”, The Journal of The Walters Art Gallery, 47: 21-38. Stadter, Philip A. (1999). “Philosophos kai Philandros: Plutarch’s View of Women in the Moralia and Lives”, S. B. Pomeroy (der.), In Plutarch’s Advice to The Bride and Groom and a Consolation to His Wife içinde, New York: Oxford University Press, 173-182. Stephens, Susan (2005). “Lessons of The Crocodile”, Symposium: Imperial Trauma, Common Knowledge Part 1, 11(2): 215-239. Tarn, William W. (1928) “The Hellenistic Ruler-Cult and Daemon”, The Journal of Hellenistic Studies, 48(2): 206-219. Thompson, D. J. (2003). “Cleopatra VII: The Queen on Egypt”, S. Walker, and S-A. Ashton (der.), In Cleopatra Reassessed içinde, Londra: The British Museum Occasional Paper, 31-34. Tyldesley, Joyce (2008). Cleopatra: Last Queen of Egypt, Londra: Basic Books. Volkmann, H. (1958). Cleopatra: A Study in Politics and Propaganda, (Çev. T. J. Cadoux), Londra: Sagamore Press. Walker, S&Higgs, P. (2001). Cleopatra Of Egypt: From History To Myth, Princeton: Princeton University Press. Wilkinson, Toby (2013). Eski Mısır: M.Ö. 3000’den Kleopatra’ya Bir Uygarlığın Tarihi, (Çeviren: Ümit Hüsrev Yolsal), İstanbul: Say Yayınları.
- ISSN: 2602-2877
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 2017
- Yayıncı: Mehmet Akif KARA
Sayıdaki Diğer Makaleler
AHISKA BÖLGESİ TÜRKLERİ AĞZINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜNE KATKILAR-I
DİSTOPİK FİLMLERDE KADININ TEMSİLİ: BİR ADEM HAVVA HİKAYESİ
8. SINIF İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERS KİTAPLARINDA COĞRAFİ UNSURLAR
Hakan ÖNAL, Tugay ÇALIŞKAN, İrem PAMUKOĞLU
ESKİ MISIR TARİHİNDEKİ DİNSEL YÖNETİM STRATEJİSİNİN PTOLEMAİOS HANEDANI’NDAKİ YANSIMALARI