AYŞE KULİN’İN GECE SESLERİ ADLI ROMANINDA KADINA YÖNELİK ŞİDDET

Bireyi kendisine merkez olarak alan edebiyat, insanlığın ortak hafızası ve vicdanıdır. İnsan ise duyguları, düşünceleri ve karmaşık zihin dünyasıyla tanımlanması zor bir varlıktır. Roman, edebî türler içinde insan gerçekliğini uzun soluklu bir kurgu içinde vermesi ve anlatı dünyasının imkânlarından sonuna kadar faydalanması özelliğiyle kültürel, toplumsal değişim ve dönüşümün bir aynası niteliğindedir. Kendini oluşturmaya devam eden bir tür olarak romanın gücü, diğer edebî türlerin yapamadığı, kendini modern yaşamın şaşırtıcı hızına koşut bir şekilde güncellemesinde yatar. Türk edebiyatında romanın doğuşundan itibaren yazarlarımız, insanı ve onun dünyasını roman sanatının kendilerine sağladığı imkânlar ölçüsünde anlatmaya özen göstermişlerdir. Günümüz Türk romanının önemli isimlerinden olan Ayşe Kulin de romanlarında çağının tanığı ve sesi olarak, kadınları anlatan tutumuyla dikkati çekmektedir. Gece Sesleri romanı, vakaların geçtiği dönemin ekonomik, sosyal, kültürel koşullarını romancının özgün bakış açısıyla verirken tarihsel zamanın panoramasını da romanına bir arka plan olarak yerleştirmektedir.Toplum hayatında yaygın olarak görülen cinsiyetçi anlayış, geleneksel kültürümüzün de bu anlayışa sağladığı kültürel dayanakla en belirgin tavrını kadına yönelik şiddet ve ötekileştirme olgusunda göstermektedir. Kadına yönelik şiddet olgusu diğer bilim dalları tarafından da incelenmekle beraber insanı anlatan modern bir edebî tür olan romanda, toplumsal bir duyarlık temelinde işlenmektedir. Bu yazıda, Gece Sesleri adlı eserde kadına yönelik olarak gerçekleştirilen şiddetin değişik boyutları incelenerek romanın anlam dünyası içinde önemli bir nesne konumunda olan kadına dair bir farkındalık oluşturmak hedeflenmektedir.

VIOLENCE AGAINST WOMEN IN AYŞE KULİN'S NOVEL GECE SESLERİ

Literature, which takes the individual as its center, is the common memory and conscience of humanity. A human being is a difficult entity to describe with her emotions, thoughts and a complex world of mind. The novel is a mirror of cultural, social change and transformation with its feature of giving human reality in a long-term fiction within literary genres and making full use of the possibilities of the narrative world. As a genre that continues to form itself, the strength of the novel lies in updating itself in parallel to the surprising speed of modern life, which other literary genres cannot. Since the birth of the novel in Turkish literature, our writers have paid attention to explain the human and its world to the extent that the art of the novel provides them. Ayşe Kulin, who is one of the important names of today's Turkish novel, draws attention with her attitude telling women as the witness and voice of her age in her novels. The Gece Sesleri novel gives the economic, social and cultural conditions of the period in which the cases pass, with the original perspective of the novelist and places the panorama of the historical time as a background for her novel.The sexist understanding, which is widely seen in social life, shows the most pronounced attitude of violence and othering towards women with the cultural basis of our traditional culture. Although the phenomenon of violence against women is examined by other disciplines, it is studied on the basis of a social sensitivity in the novel, which is a modern literary genre that narrates people. In this article, it is aimed to create an awareness of the woman who is an important object in the world of meaning by examining the different dimensions of violence against women in the work called Gece Sesleri.

___

  • Altunyay, K. (2015). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türk Romanında İnsan Psikolojisi, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Antakyalıoğlu, Z. (2013). Roman Kuramına Giriş. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Arslan, Ö. Ö. (2010). Türk Romanında Kadın 1872-1900), (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Kırıkkale: Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Aşkın, E. Ö ve Aşkın, U. (2017). Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Yoksulluk İlişkisi: Aile İçi Şiddet Mağduru Kadınlar Üzerine Bir Araştırma. Kapadokya Akademik Bakış/Cappadocıa Academıc Revıew, 1(2): 16 -37.
  • Aytaç, G. (2012). Çağdaş Türk Romanı Üzerine İncelemeler. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
  • Berktay, F. (2003). Tarihin Cinsiyeti. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Çoklar, I. (2007). Kadına Yönelik Cinsel Şiddetin Meşrulaştırılması ve Tecavüze İlişkin Tutumlar" (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Ege Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Devellioğlu, F. (2013). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
  • Dursun, Y. (2011). Şiddetin İzini Sürmek: Şiddet Nedir?. FLSF Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, Güz, (12): 1-18.
  • Erdemci, A. (2011). Ayşe Kulin’in Romanlarının Tematik Açıdan İncelenmesi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Güngörmüş, Z.; Karadağ, G. ve Tanrıverdi, D. (2014). Kadınların Evrensel Sorunu: Şiddet. ERÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, (2): 53-61.
  • Karabulut, M. (2013). Tanzimat Dönemi Türk Romanında Kadın Üzerine Tematik Bir İnceleme. Erdem, (64): 49-69.
  • N. Kemâl. (2018). İntibah (orijinal metin). Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Kulin, A. (2019). Gece Sesleri. İstanbul: Everest Yayınları.
  • Moran, B. (1998). Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış. (1.Cilt), İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Oktay, E.Y. (2015). Türkiye’nin ve Dünyanın Ortak Sorunu: Kadına Şiddet. Akademik Araştırmalar Dergisi, (64): 57-118.
  • Özkan, S. (2018). Kadına Yönelik Şiddet ve Sosyal Medya Aktivizmi: Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Örneğinde İçerik Analizi. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (9): 57-69.
  • Pamuk, O. (2011). Masumiyet Müzesi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Sağlam, M. (2014). Orhan Pamuk’un Romanlarında Erkeğin İktidarı, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara: İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Sancar, S. (2009). Erkeklik: İmkânsız İktidar. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Sancar, S. (2014). Türk Modernleşmesinin Cinsiyeti. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Scully, D. (2014). Cinsel Şiddeti Anlamak, (Çeviren: Ş.Tekeli ve L. Aytek), İstanbul: Metis Yayınları.
  • Şeker, A. (2017). Türk Romanında Toplumsal Cinsiyet Açısından Kadın Temsillerine Yönelik Sosyolojik Bir Çözümleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi/The Journal of International Social Research, 10 (54) : 641-652.
  • Tanpınar, A. H. (2000). Edebiyat Üzerine Makaleler. İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Tekin, M. (2018). Roman Sanatı 1. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
  • Tökel, D. A. (2017). Niyet Boyutundan Kurmacayı Okumak: Yazarın Niyeti Romanın Oluşumu. HECE, Türk Romanı Özel Sayısı, 1(65/66/67) : 229-271, Ankara: Hece Yayınları.
  • Türk Dil Kurumu (2009). Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. https://sozluk.gov.tr adresinden erişildi.
  • Yeşilçiçek,V. (2010). Ayşe Kulin’in ‘Hayatı, Sanatı, Eserleri’, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Çanakkale: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Yılmaz, A. (2005). Türk Romanında Aile İçi Şiddet Teması. Türkbilig Dergisi, (10): 131-149.
  • Yumru, D. (2016). Ayşe Kulin’in Yapıtlarında Toplumsal Sorunlar ve Eğitim, (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Watt, I. (2018). Romanın Yükselişi, (Çeviren: Ferit Burak Aydar), İstanbul: Metis Yayınları.