Kınalızade Ali Efendi ile Thomas Hobbes’un Yönetim Yaklaşımları Üzerine Bir inceleme

Bu çalışmada, Türk filozof Kınalızade Ali Efendi ile İngiliz filozof Thomas Hobbes’in yönetim yaklaşımları karşılaştırılmıştır. Birbirinin çağdaşı bu filozofların düşünsel dünyalarını, içinde yer almış bulundukları bağlamdan kopararak ele almak mümkün olamamaktadır. Kınalızade ve Hobbes, içinde yetiştikleri toplumun temel dinamiklerini, eserlerine ve bakış açılarına yansıtmışlardır. Söz konusu yansımalar, düşünsel düzlemdeki Doğu-Batı düalizminin karakteristiği çerçevesinde belirginleşmiştir. Alan yazında, Kınalızade ile Machiavelli karşılaştırması yapan çalışmalarla karşılaşabilmek mümkün olmasına karşın, Kınalızade ile Hobbes karşılaştırmasına yönelik çalışmalara ulaşmak aynı ölçüde mümkün olamamaktadır. İki filozof arasında ortaya çıkan ayrımlar öylesine belirgin derecelerde kendini göstermektedir ki, bu durum, yönetim yaklaşımları bakımından ortaya çıkan farklılaşmanın doğal karşılanması gerektiğine ilişkin değerlendirmeleri de beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada yürütülen incelemeler sonucunda, teorik öngörü olarak filozoflar arasında var olduğuna kanaat getirilen düşünsel ayrışma temeline dayalı olarak, yönetim yaklaşımları bakımından da anlamlı farklılaşmaların ortaya çıkmakta olduğu belirlenmiştir.

A Review on the Management Approaches of Kınalızade Ali Efendi and Thomas Hobbes

In this study, the management approaches of the Turkish philosopher Kınalızade Ali Efendi and the British philosopher Thomas Hobbes were compared. It is not possible to tackle these contemporary of one another philosophers' intellectual worlds in the context of what they are involved in. Both Kınalızade and Hobbes reflected the basic dynamics of the society in which they grew up to their works and viewpoints. These reflections became evident in the characterization of East-West dualism in the intellectual plane. Although it is possible to encounter works that compare Kınalızade and Machiavelli in the literature, it is not possible to reach the studies for comparison of Kınalızade and Hobbes equally. The distinctions between the two philosophers manifest themselves at such a pronounced level that it can bring about the need to naturally meet the differentiation in terms of management approaches. As a result of the studies carried out within the scope of this study, it has been determined that based on the intellectual diversity which is believed to exist among the philosophers as theoretical predictions, they also show meaningful differentiations in terms of management approaches.

___

  • Adler, A. (2011a). Yaşama Sanatı, 11. Baskı, Çev. Kâmuran Şipal, İstanbul: Say Yayınları.
  • Arıboğan, D. Ü. (1998). Kabileden Küreselleşmeye Uluslararası İlişkiler Düşüncesi. İstanbul: Sarmal.
  • Atayman, V. (2006). Hukuk Felsefesi. İstanbul: Don Kişot Güncel Yayınlar.
  • Aydın, A. (2004). Düşünce Tarihi ve İnsan Doğası. İstanbul: Gendaş Kültür.
  • Curry P. & Zarate, O (1997). Machiavelli. Çev. Mehmet Harmancı, İstanbul: Milliyet Yayınları.
  • Cıvgın, İ. & Yardımcı R. (2007). Siyasal Düşünceler Tarihi, Ankara: Nobel.
  • Copelston, F. (1998). Felsefe Tarihi, Çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea.
  • Davutoğlu, A. (2010). Stratejik Derinlik. İstanbul: Küre.
  • Gürüz, D. & Emet G. (2006). Yönetim ve Organizasyon. Ankara: Nobel.
  • Hobbes, T. (2014). Elemanta Philosohica De Cive Yurttaşlık Felsefesinin Temelleri. Çev. Cihan Denzi Zarakolu, İstanbul: Belge.
  • Hobbes, T. (2017). Leviathan. Çev. Semih Lim, İstanbul: Yapı Kredi.
  • Fukuyama, F. ve diğ. (2003). Tarihin Sonu mu?. Davutoğlu, Ahmet, “11 Eylül Sonrasının Tarihi Üzerine, Ahmet Demirhan’ın Mülakatı”, Ankara: Vadi.
  • Fukuyama, F. (2005). Devlet İnşası 21. Yüzyılda Dünya Düzeni ve Yönetişim. Çev. Devrim Çetinkasap, Remzi Kitabevi, İstanbul, 62
  • Keskin, U. (2012a). Batı Dünyasındaki Prens İçin Ayna ve Doğu Dünyasındaki Hükümdar İçin Nasihatnamelerin İncelenmesi, EKEV Akademi Dergisi, S: 52, ss. 151-178.
  • Keskin, U. (2012b). Yönetim Felsefesi. İstanbul: Değişim.
  • Keskin, U. & Büyük K. (2013). Stratejik Performans Yönetimi. 2. Baskı, İstanbul: Akis Kitap.
  • Kınalızade Ali Efendi, (2010). Devlet ve Aile Ahlakı. İstanbul: İlgi Kültür Sanat.
  • Kınalızade Ali Efendi, (2011). Ruhun Üç Kuvveti. İstanbul: Hayat.
  • Koçi Bey, (2008). Koçi Bey Risaleleri. İstanbul: Kabalcı.
  • Osborne, R. (1996). Herkes İçin Felsefe. Çev. M. Doğan Şahiner, İstanbul: Milliyet.
  • Öztürk, H. (1991). Kınalızade Ali Çelebi’de Aile Ahlakı. Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı.
  • Özdemir, R. (2012). Zaman ve Mekân Bağlamında Karşılaştırmalı Bir Çalışma: Makyavel’in “Prens”i ve Kınalızade’nin Ahlâk-i Alâi’si. Turkish Studies, Vol 7/3, Ankara, ss. 1993-2011.
  • Strauss, L. (2000). Politika Felsefesi Nedir?. Çev. Solmaz Zeylüt Hünler, İstanbul: Paradigma.
  • Tuck, R. (2015). Hobbes, Ankara: Dost Kitabevi.
  • Ülken, Z. H. (2009). Uyanış Devirlerinde Tercümenin Rolü. İstanbul: İş Bankası Kültür.
  • Yavuz, E. (2015). On Altıncı Yüzyıl Doğu ve Batı Düşünürlerinde Yönetim Düşüncesi ve Karşılaştırmalı Analizi. (Yayınlanmış yüksek lisans tezi) Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir, Türkiye.
  • Warbuton, N. 2017, Felsefenin Kısa Tarihi. Çev. Güçlü Ateşoğlu, İstanbul: Alfa.
  • Watkins, J.W.N. (2000), Thomas Hobbes. (Ed. Maurice Cranston), Batı Düşüncesinde Siyaset Felsefeleri içinde Çev. Nejat Muallimoğlu, (ss. 53-62), İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. Zarakolu, C. D. (2013). Thomas Hobbes’un Siyaset Felsefesi. İstanbul: Belge. Zelyüt, S. (2010). Dört Adalı Hobbes Locke Berkeley Hume. Ankara: Doğu Batı.