Cumhuriyet Döneminde Hakkari'de Sağlık (1923-1960)

Bu makalede 1923 ve 1960 yılları arasında Tek Parti ile Demokrat Parti dönemlerinde Hakkari’deki sağlık teşkilatlanması ve halkın yaşadığı sağlık sorunları yer almaktadır. Halkın sağlık sorunları karşısında yaşadığı zorlukların neler olduğu ve devletin bu sorunları çözmek için gerçekleştirdiği yatırımlar açıklanmıştır. Makalenin hazırlanmasında özellikle arşiv belgeleri, süreli yayınlar ve ikincil kaynaklardan faydalanılmıştır. Makalenin ulaştığı nihai sonuç; Tek Parti dönemine kıyasla Demokrat Parti döneminde Hakkari’de sağlık yapılanmasına önem verilmesine rağmen sağlık teşkilatlanmasının her iki dönemde de gerçekleştirilemediği ve halkın sağlık sorunlarını devamlı yaşadığı yönündedir.

Anahtar Kelimeler:

Sağlık, Aşı, Hastalık

Health in Hakkari at Republic Period (1923-1960)

In this article between 1923 and 1960 years at the period of one-party government and democrat party medical department and health problems that people faced take part in Hakkari. Which kind of difficulties that people lived against the medical issues and for solving these problems investments fulfilled by state has been asserted. To prepare this article archive documents, vernacular publication and subsidiary sources exploited. The final outcome of this article is in the direction of in comparison with one-party period although making a point of medical structure at Hakkari at democrat party period the medical department couldn’t fulfilled at two period and people always lived health problems.

Keywords:

Health, Vaccine, Disease,

PDF

___

KAYNAKÇAAyın Olayları. (1950, Mayıs). İller ve Belediyeler Dergisi, 56. s. 69.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1946, Aralık). Ayın Tarihi, 157, s. 145.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1949, Nisan). Ayın Tarihi, 185, s. 85.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1950, Mayıs). Ayın Tarihi, 198, s. 41.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1950, Kasım). Ayın Tarihi, 204, s. 42.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1950, Aralık). Ayın Tarihi, 198, s. 41.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1951, Ocak). Ayın Tarihi, 206, s. 49.Ayın Politik ve Ekonomik Olayları. (1951, Nisan). Ayın Tarihi, 209, s. 65.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 18 1 2, Kutu No: 28, Dosya No: 35, Sıra No: 17.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 18 1 2, Kutu No: 35, Dosya No: 26, Sıra No: 4.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 11 1 0, Kutu No: 59, Dosya No: 34, Sıra No: 19.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 11 1 0, Kutu No: 61, Dosya No: 1, Sıra No: 14.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 10 0 0, Kutu No: 69, Dosya No: 454, Sıra No: 17.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 11 1 0, Kutu No: 102, Dosya: 7, Sıra No: 3.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 30 11 1 0, Kutu No: 103, Dosya: 15, Sıra No: 8.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 490 1 0 0, Kutu No: 658, Dosya No: 195, Sıra No: 1.Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi. Fon No: 490 1 0 0, Kutu No: 998, Dosya No: 856, Sıra No: 1.Cumhuriyet Senatosu Tutanak Dergisi. (1962, 7 Şubat). Dönem: I, Toplantı: 1, Cilt: 2.Davet. (1962, 16 Temmuz). Hakkâri. s. 1.Doğu’da Cüzam Yaygın Halde. (1962, 20 Aralık). Van Ekspres. s. 1.Ebesizlik. (1961, 8 Aralık). Hakkâri. s. 1.Güneydoğu Birinci Genel Müfettişlik Bölgesi. (1939). İstanbul: Cumhuriyet, s. 361.Güriz, A., Ersöz, G. (1971). Türkiye’de Siyasi Partilerin Nüfus Politikası Konusunda Görüşleri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28 (1), 13-40.Heckman, L. Y. (2002). Kürtlerde Aşiret ve Akrabalık İlişkileri. İstanbul: İletişim.Hükümet Tabibi İstifa Etti. (1961, 14 Ağustos). Hakkâri. s. 1.İhtisas Müddetinin Artması İstenmiyor. (1952, 5 Kasım). Vatan. s. 5.İzbırak, R. (1951). Cilo Dağı ve Hakkâri İle Van Gölü Çevresinde Coğrafya Araştırmaları. İstanbul: Anıl.Köy Envanter Etüdlerine Göre Hakkari. (1969). Ankara: Gürsoy.Mayewski, G. (1914). Van, Bitlis Vilayetleri Askeri İstatistiki. İstanbul: Askeriye.Özsarı, H., Varlık, M. Sağlık Hizmetlerinin Cumhuriyet Dönemindeki Gelişimi ve Sağlıkta Yeniden Yapılanma. Cumhuriyet III.Pehlivanlı, H. Cumhuriyetin İlk Yıllarından Günümüze Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun Meseleleri: Örnek Raporlar Işığında Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Cumhuriyet I.Sağlık Merkezimiz Halkın Hizmetine Açıldı. (1962, 5 Şubat). Hakkâri. s. 1. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanı Yusuf Azizoğlu Cumartesi Günü Şehrimizi Şereflendirdi. (1962, 13 Ağustos). Hakkâri. s. 1.Şehrimizde Bir Ecza Dolabı Daha Açılıyor. (1961, 21 Nisan). Hakkâri. s. 1.Şehrimize Tayin Edilen İki Ebe Geldi. (1962, 28 Mayıs). Hakkâri. s. 1.Şemdinli’de Tifo Salgını. (1962, 9 Şubat). Hakkâri. s. 1.Ünver, S. (1937, Aralık). Cilt Hastalıkları. Halk Bilgisi Haberleri, 74, s. 26.Ünver, S. (1938, Ocak). Cilt Hastalıkları. Halk Bilgisi Haberleri, 75, s. 59.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1947, 26 Aralık). Dönem: VIII, Toplantı: 2, Cilt: 8.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1949, 9 Mayıs). Dönem: VIII, Toplantı: 3, Cilt: 19. T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1950, 21 Şubat). Dönem: VIII, Toplantı: 4, Cilt: 24.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1950, 23 Şubat). Dönem: VIII, Toplantı: 4, Cilt: 24.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1950, 13 Kasım). Dönem: IX, Toplantı: 1, Cilt: 2.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1951, 15 Ocak). Dönem: IX, Oturum: 1, Cilt: 4.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1951, 17 Ocak). Dönem: IX, Oturum: 1, Cilt: 4.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1951, 26 Şubat). Dönem: IX, Toplantı: 1, Cilt: 5.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1951, 18 Nisan). Dönem: IX, Toplantı: 1, Cilt: 6.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1952, 23 Ocak). Dönem: IX, Toplantı: 2, Cilt: 12.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1952, 16 Mayıs). Dönem: IX, Toplantı: 2, Cilt: 15.T.B.M.M. Tutanak Dergisi. (1953, 16 Şubat). Dönem: IX, Toplantı: 3, Cilt: 20.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1942, 4 Mayıs). Devre: VI, İçtima: 3, Cilt: 25.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1955, 25 Şubat). Devre: X, İçtima: 1, Cilt: 5.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1957, 20 Şubat). Devre: X, İçtima: 3, Cilt: 17.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1958, 10 Ocak). Devre: XI, İçtima: 1, Cilt: 1.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1958, 27 Şubat). Devre: XI, İçtima: 1, Cilt: 2.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1958, 23 Haziran). Devre: XI, İçtima: 1, Cilt: 4.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1958, 17 Kasım). Devre: XI, İçtima: 2, Cilt: 5.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1959, 23 Aralık). Devre: XI, İçtima: 3, Cilt: 10, S. Sayısı: 9.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1960, 12 Şubat). Devre: XI, İçtima: 3, Cilt: 11.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1960, 19 Şubat). Devre: XI, İçtima: 3, Cilt: 12.T.B.M.M. Zabıt Ceridesi. (1960, 26 Şubat). Devre: XI, İçtima: 3, Cilt: 12.T.C. Milli Birlik Komitesi Genel Kurul Toplantısı. (1960, 21 Kasım). Cilt: 3.T.C. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü. İstatistik Yıllığı 1951, Cilt: 19.T.C. Başvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü. İstatistik Yıllığı 1952, Cilt: 20.T.C. Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü. İstatistik Yıllığı 1953, Cilt: 21, s. 185.T.C. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü. İstatistik Yıllığı 1959. s. 121.T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü. İstatistik Yıllığı 1960-1962. s. 128.T.C. Başvekalet İstatistik Umum Müdürlüğü. (1929). 28 Teşrinievel 1927 Umumi Nüfus Tahriri.T.C. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü. (1950). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı, I.T.C. Başbakanlık İstatistik Genel Müdürlüğü. (1961). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı, Cilt: 67.T.C. Resmi Gazete. (1936, 16 Mayıs). s. 6449.Tezcan, M. (1969). Memleketimizde Köy Yaşantısının Bazı Toplumsal Sorunları ve Çözüm Yolları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2 (1), 125-153.Zaruri İhtiyaç. (1962, 16 Mart). Hakkari. s. 1.