Tohum Toplama ve Ekim Zamanı ile Yetiştirme Ortamının Yabani Kiraz (Prunus avium L.) Tohumlarının Çimlenmesi Üzerine Etkisi

Yabani kiraz (Prunus avium L.) ormanlarımızda, genellikle münferit halde ya da nadiren küçük gruplar halinde doğal olarak bulunmaktadır. Yabani kirazın tohumlarında kabuk sertliği ve kalınlığı, olgunlaşmamış embriyo, tohum içindeki ve meyve etindeki kimyasal bileşiklerden kaynaklanan birden fazla çimlenme engeli bulunmaktadır. Yabani kiraz üretimine katkıda bulunmak amacı ile Karadeniz Teknik Üniversitesi yerleşkesinden 10, 20 ve 30 Haziran 2006 tarihlerinde olmak üzere 3 farklı zamanda toplanan tohumlar, 4 farklı çimlendirme ortamına (toprak, perlit, ibre çürüğü ve yaprak çürüğü) meyve etli ve meyve etsiz 200’er adet tohum ekilerek çimlenme engelinin giderilmesine çalışılmıştır. Çalışma sonucunda 20 Haziran 2006’da toplanan tohumlardan ibre çürüğü içerisine meyve etsiz olarak ekilen tohumların çimlenme yüzdeleri % 82,5 ile en yüksek bulunmuştur. Meyve etiyle ekilen tohumlarda ise yine 20 Haziran 2006’da toplanan tohumlardan yaprak çürüğü içerisine ekilenlerden en yüksek çimlenme yüzdesi (% 34) elde edilmiştir.

Effects of Seed Gathering, Sowing Time and Growing Conditions on Wild Cherry (Prunus avium L.) Seed Germination

Wild cherry (Prunus avium  L.), in our forests, can be found either as an individual or as in small groups. Hardness and thickness of seed coat, immature embryo, chemical substances in seed and pericarp are well known problems on germination. In this study, Germination impediment tests have done on seeds that were gathered from KTU campus on three different times, on 10th, 20th and 30th of June 2006, these seeds had sown, 200 of each seed with pericarp and with the ones haven’t have pericarp, in four different germination media (soil, perlite, needle and leaf mould) to overcome wild cherry’s germination impediment. The highest germination percentage (82.5 %) had found among seeds gathered on 20th of June; these were sown in needle mould and had no pericarp. However, our researches show that seeds with pericarp, gathered on 20th of June have maximum germination percentage of (34 %) in leaf mould.
Keywords:

-,

___

  • Anonim, 1989. Seeds of Woody Plants in the United States, USDA Forest Service Agriculture Handbook No.450. Washington, D.C.
  • Anonim, 2006. Orman Varlığımız. TC. Çevre ve Orman Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Asımgil, A., 1996. Şifalı Bitkiler. Timaş Yayınları, 352 s. İstanbul.
  • Baytop, T., 1984. Türkiye'de Bitkiler ile Tedavi. İ.Ü.Yayın No: 3255 İstanbul.
  • Birler, A. S., 1995. Hızlı Gelişen Türler İle Endüstriyel Ağaçlandırmaların Doğal Ormanların Korunmasında ve Ülke Ekonomisindeki Önemi. Kavak ve Hızlı Gelişen Tür Orman Ağaçları Araştırma Enstitüsü 19. s.
  • Eşen, D., Yıldız, O., Çiçek, E., Kulaç, Ş. ve Kutsal Ç., 2006. Effects of Different Pretreatments on The Germination of Different Wild Cherry (Prunus avium L.) Seeds Sources, Pak. J. Bot., 38(3) 735-743.
  • Finch, W.E., 1998. Farm Woodland Tree Seed. Horticulture Research International, Wellesbourne, Warwick CV35 9EF, UK.
  • Gough, R.E.,1996. MSU Extension Horticulture Specialist, Growing Trees and Shrubs from Seed. Horticulture A11. MT 9604.
  • Göbelez, M., 1981. Gıdalarımız ve Sağlığımız. Çağ matbaası, 190 s.
  • Gültekin, H. C. 2007. Yabanıl Meyveli Ağaç Türlerimiz ve Fidan Üretim Teknikleri, Çevre ve Orman Bakanlığı, Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Genel Müdürlüğü Fidanlık ve Tohum İşleri Daire Başkanlığı Ankara.
  • ISTA 1985. İnternational Rules For Seed Testing. Seed Sci. Technol. 13:199-355.
  • Kleinschmit, J., R. Stephan ve I. Wagner. 2001. Conservation of Genetik Resources of Wild Fruit Trees (Malus sylvestris and Pyrus pyraster, Prunus avium L.). 5th EUFORGEN Noble Hardwoods Networ Meeting. Int. Plant Genetic Resources Inst. Blessington, Ireland. 6 pp.
  • Kulaç, Ş., Turna, İ., Güney, D. ve Eşen, D., 2006. Yabani Kiraz (Prunus avium L.)’ın Tohum ve Çimlenme Özellikleri Üzerine Bir Araştırma, 1. Uluslararası Odun Dışı Orman Ürünleri Sempozyumu, KTÜ Orman Fakültesi, 1- 4 Kasım 2006, Trabzon.
  • Kutsal, Ç., 2005. Katlama Koşulları ve Orijinin Yabani Kiraz (Prunus avium L.) Tohumun Çimlenmesine Etkileri, Yüksek Lisans Tezi, Düzce.
  • Martinsson, O. 2001. Wild Cherry (Prunus avium L.) for Timber Production: Consequences For Early Growth From Selection of Open–pollinated Single-tree Progenies in Sweden. Scand. J. For. Res. 16: 117-126.s
  • Saatçioğlu, F., 1971. Orman Ağacı Tohumları İ.Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İ.Ü. Yayın No:1649 O.F. Yayın No: 173, İstanbul.
  • Stoeckeler, J.H., and Jones,G.W., 1957. Forest Nursery Practice in the Lake States. Forest Service, U.S. Dept. Of Agriculture Washington D.C.
  • Toplu, F., Tunçtaner, K., and Tulukçu, M. 1989. Investigations on Growth Performances of Pinus muricata D. Don. Origins in Kocaeli Peninsula. Technical Bulletin No. 146: Poplar and Fast Growing Forest Trees Research Institute of Turkey. 28. s.
  • Tosun, S., ve Özpay, Z. 1988. Klonal Silvikültürde Ümit Vaat Eden Bir Ağaç Türü: Kiraz (Prunus avium L.), Orman Müh. Dergisi,Sayı 10, 17-20. s.
  • Tunçtaner, K., Tulukçu, M. and Toplu, F., 1985. Research on selection of Best Suiting Origins in Populus deltoides to Marmara and Aegean Regions. Annual Bulletin of Poplar and Fast Growing Exotic Forest Trees Research Institute Annual Bulletin 21:1-2. s.
  • Ürgenç, S., 1998. Ağaçlandırma Tekniği. İ.Ü. Orman Fak.Yayın No: 441, 58-108. s.