Arap Şiirinde Ölüme Karşı Savunma -Kabirlere Yağmur Duası Ritüeli Örneğinde

Ölüm, insanoğlunu kadim asırlardan beri meşgul eden bir konu olup insanaklı reddetmeye çare bulamadığı bu olgu için açıklamalar araya durmuştur.insan için ondan daha tehlikeli bir şey yoktur. İnsan, mücadele edemediği buolay karşısında güç yetirebildiği kadar hayata sarılır. Ölümü hatırlatan herşeyden ise uzaklaşmaya çalışır ve hayata tutunmak için her yolu dener. Buçalışmada, her iki tarafı da ölüm ve hayata işaret eden düalizmi ele aldık. Budüalizmin bir taraftı eski kalıntılarda (atlâl) ve kabirde kendini gösterirken birtaraftan buralar için yapılan yağmur duası ritüelinde canlılık, gelişme, iyilik veihsan gibi özelliklerde kendini göstermektedir. Şairlerin duası, sevdiklerininkabrine yağmur yağmasını istemekle kalmamış bilakis kabirlere ve içindeyatanlara, yaşayanlara ve şehir halkına dua etmeye kadar gitmişlerdir. Tersidurumlarda yani öfke halinde ise tüm bu varlıklara yağmurun kesilmesi içinbeddua etmişlerdir. Bu çalışma, edebiyat kitaplarının ve şiir mecmualarının kaydettiği şiirlerde kabirlere yapılan yağmur duası (istikyâ) ile ölüm olgusunubilinçsizce reddetme hususu arasında irtibat kurmuştur.

Defense Against Death In Arabic Poetry -The Ritual Of Praying For The Rain

Death is one of the issues that preoccupy human thought since ancient times. Nothing is more fearsome to a person than the idea of death. He tries to cling to life with all means he can, against an event that he cannot prevent and repel. Everyone tries to cling to life with all means he can, against an event that he cannot prevent and repel. He tried to create a counterpart to life in all that symbolized death. In this research, calling for life is identified by bilateral reference to death and life. On the one hand, this research deals with the bilateral dimension of life, which the death and life reflected in the scene of ruins and graves, and praying for the ruins and tombs. On the other hand, this paper evaluates the function of light of what watering means from the meanings of freshness, development, good and tender. This research links the image of the supplication to the tombs with irony, by rejecting my feelings of death in poetry, by deriving the many poetic attitudes recorded by poets and literary books by poets.

___

  • ‘Abdusselâm, Hasen, el-Mevt fi’ş-şi‘ri'l-Câhilî; Matba‘atu'l-Huseyni'l-İslâmiyye, 1991.
  • ‘Alî, Cevâd, el-Mufassal fî târîhi’l-‘Arab kable’l-İslâm, 4. bs., Beyrut: Dâru’s-Sâkî, 2001.
  • el-Bağdâdî, Bahâuddîn, et-Tezkirtu'l-Hamdûniyye, Beyrut: Dâru Sâdır, 1417.
  • el-Bâhilî, Ebu’n-Nasr, Dîvânu Zi-r-Rumme, Cidde: Muessestu'l-Îmân, 1982.
  • el-Basrî, Ebu’l-Hasen, el-Hamâsetu'l-Basriyye, Beyrut: ‘Âlemu'l-kutub, t.y.
  • el-Buhturî, Dîvânu Buhturî, Beyrut: Daru'l-Erkam, t.y.
  • el-Câhiz, el-Beyan ve’t-tebyîn, Beyrut: Dâru'l-Hilâl, 1423.
  • ed-Dabbî, el-Mufaddal, el-Mufaddaliyyât, 6. bs., Kahire: Dâru'l-ma‘ârif, t.y. Dayf, Şevkî, Târîhu'l-edebi'l-‘Arabî, el-‘asrul-Câhilî, Kahire: Dâru’l-Ma‘ârif, t.y.
  • el-Endelusî, İbn ‘Abdirabbih, el-‘İkdu'l-ferîd, Beyrut: Dâru'l- kutubi’l-‘ilmiyye, 1404.
  • el-Ensârî, Zekeriyyâ, Esnâ'l-metâlib fî şerhi Ravdi’t-tâlib, Beyrut: Dâru'l-kutubi’l- ‘ilmiyye, 2000.
  • Halîf, Yûsuf, eş-Şu‘erâu’s-se‘âlîk fi'l-‘asri'l-Câhilî, 4. bs., Kahire: Dâru'l-ma‘ârif, t.y.
  • el-Husarî, el-Kayrevânî, Zehru'l-âdâb ve semeru'l-elbâb, Beyrut: Dâru'l-cîl, t.y.
  • İbn ‘Abbâd, el-Mu‘temid, ed-Dîvân, 3. bs., Kahire: Dâru'l-kutubi'l-Mısriyye, 1997.
  • İbn Zeydûn, Dîvânu İbn Zeydûn, Beyrut: Dâru'l-Marife. 2005.
  • İbnu’r-Rayb, Mâlik, ed-Dîvân, Mehdu'l-mahtûtâti'l-‘Arabiye. Cilt No; 15.
  • İbnu'l-‘Abd, Tarafe, Dîvânu Tarafe, Beyrut: Dâru'l-kutubi'l-‘ilmiyye, 2002.
  • el-İsfahânî, Ebu’l-Farac, el-Ağânî, Beyrut: Dâru İhyâi’t-turâsi'l-‘Arabî, 1415.
  • el-Kureşî, İbn Mes‘ûd, Hamasetu'l-Kureşî, Şam: Vizâretu’s-sakâfe, 1995.
  • el-Merzûkî, Şerhu Dîvâni'l-Hamâse, Beyrut: Dâru'l-kutubi’l-‘ilmiyye, 2003.
  • en-Nuveyrî, Şihâbuddîn, Nihâyetu'l-ereb fi Funûni'l-‘Arab, Kahire: Dâru'l-kutubi ve'lvesâiki'l-kavmiyye, 1423.
  • es-Sa‘îdî, ‘Abdulmute‘âl, Bugyatu'l-îdâh li Telhîsi'l-Miftâh, 17. bs., Mektebetu'l-Âdâb, 2005.
  • eş-Şenterînî, İbn Bessâm, ez-Zahîre fî mehâsini ehli'l-Cezîre, 2. bs., Libya: ed-Dâru'l- ‘Arabiyyye li’l-kitâb, 1981.
  • Şu‘erâu Huzeyl, Dîvânu'l-Huzeliyyîn, Kahire: Dâru'l-kavmiyye, 1965. Yemût, Beşîr, Şâ‘irâtu'l-‘Arab fi'l-Câhiliyye ve'l-İslâm, Beyrut: el-Mektebetu'l-Ehliyye.
  • Zerrûk, Fettûm, el-Mevt fi'l-l Ma‘allâkâti's-seb‘, Yüksek Lisans Tezi, Muhammed Haydar Üniversitesi, Cezayir, 2015.
  • ez-Zevzenî, Şerhu'l-mu‘allakâti's-seb‘, Dâru-ihyâi't-turâsi'l-‘Arabî, 2002.