GELENEKSEL TÜRK ÇINI SÜSLEME SANATINDA KARE KÖŞEGENLERI ARASINDA GEÇIRILEN DAIRESEL EĞRILERIN DESEN TASARIMNINDA KULLANILMASI
Gerek klasik Türk süsleme sanatlarında gerekse günümüzde üretilen eserlerde, çok çeşitli bitkisel motiflerin yanısıra geometrik desenlerden oluşan kompozisyonlar da kullanılmıştır. Türk süsleme sanatlarının en önemlilerinden biri olan duvar çinilerinde de bu geometrik şekillerden oluşan kompozisyonlar çokça kullanılmıştır. Uygulamada çini yüzeylerinin süslenmesinde dairesel eğrilerin kullanıldığı görülmüş, ancak çini yüzeylerinde dizi halindeki karelerin köşegenleri arasında dairesel eğrilerin geçirilmesi ile ilgili çok belirgin detaylar gözlenmemiştir. Bu çalışmada; kare biçimli bir çini yüzeyinde dizi halinde oluşturulan karelerin köşegenleri arasında dairesel eğrilerin geçirilmesi ve bunun aplikasyonu tasarlanmıştır. Bununla ilgili olarak bir çini yüzeyinde dizi halinde oluşturulan karelerin, dikkate alınan kenar uzunluğuna bağlı olarak geçirilecek dairesel eğrinin yarıçapı ile bu dairesel eğriyi merkezden gören açısı hesaplanmıştır. Ayrıca geçirilecek dairesel eğrinin verilen yarıçapına uygun olarak, karenin kenar uzunluğu ve dairesel eğrinin merkez açısı hesaplanmıştır. Dizi halindeki karelerin köşegenleri arasında geçirilecek dairesel eğrilerin bir çini yüzeyinde basit ölçü aletleriyle ile nasıl aplike edileceği açıklanmıştır. Konuyla ilgili uygulamalar yapılmış elde edilen bulgular ve kanaatler belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Çini Desenleri, Dairesel Yay Oluşturma, Dairesel Yayların Uygulanması
THE USE OF CIRCULAR SPRINGS IN PATTERN DESIGN BETWEEN SQUARE CORSETS IN TRADITIONAL TURKISH TILE DECORATIVE ART
Both in classical Turkish decorative arts and works produced today, compositions of geometric patterns have also been used as well as various floral motifs. The compositions of these geometric forms were also used in wall tiles which have a considerable place in Turkish decorative arts. The use of circular curves in decorating tile surfaces is too common but there aren’t significant details regarding the passage of circular curves between the diagonal of squares in series on tile surfaces. In this study, the creation of circular curves between the diagonals of squares on a square tile surface is formulated and applied. The main methodology is based on to calculate the radius of the circular curve and the frontal angle of circular curve depending on the length of the frame. In addition, according to the given radius of the circular curve to be passed, the edge angle of the square and the center angle of the circular curve were calculated. It is explained how the circular curves between the square diagonal will be applied on the surface of a tile with simple measuring tools. Necessary practices are experimented and obtained findings and considerations are explained.
___
- Aslanapa, O. Kırım. Yeni Türkiye Yayınları, II Cilt, 259 sayfa, ISBN: 9789756782811, 2003.
- Bain, S. Corel Draw 11 Yetkili Kılavuzu, Alfa Yayınları, 714 pages, 2003.
- Bannister, A., Raymond, S. and Baker, R. Surveying. 7th ed. Harlow, UK: Addison Wesley Longman Limited Edinburg Gate, pp.81–82, 1998.
- Glassie, H. Ministry of Culture Of TheTurkish Republic, Second Edition, Turkish Historical Society Printing House, Ankara, pp.443-465, 2002.
- Kavanagh, F.B. Surveying principles and application. 8th ed. Columbus: Pearson Education Inc., pp.525–526, 2009.
- Kavanagh, F. B. Geomatics. Pearson Education ˙Inc. Prentice Hall, Upper Saddle River, NJ pp. 159–160, 2003.
- Meinecke, M. Fayenzadecorationen Seldschukisher Sakralbauten in Kleinasien, Teil I: Tekxt und Tafeln, Tubingen, s 7-140, 1976.
- Özkeçeci, İ. Türk Sanatında Kompozisyon. İlhan Özkeçeci Yayınları. İstanbul, s. 13-14, 2008.
- URL_1: http://www.mustafacambaz.com/details.php?image_id=37451 (Erişim Tarihi: 15.12.2020)
- URL_2: https://islamansiklopedisi.org.tr/cini (Erişim Tarihi: 23.12.2020)
- URL_3: http://www.cahilim.com/pdf/seramik/ulama-deseni-hazirlama.pdf (Erişim Tarihi: 12.03.2021)
- URL_4: https://evliyacelebicini.com.tr/tr/evliya-celebi-cini-tac-bordur-kornis-ve-diger-cini-urunleri (Erişim Tarihi: 03.05.2021)
- Wilfred, S. Engineering Surveying. Fifth Edition, Butterworth Heinemann, pp. 395-397, 2001.
- Wolf, P. R., and Ghilani, C. D. Elementary Surveying an Introduction to Geomatics. 12th Edition, Upper Saddle River, New Jersey: Pearson Prentice-Hall. pp. 754-755, 2008.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: Hakan OĞUZ
Sayıdaki Diğer Makaleler
DİJİTAL TOPLUM İÇİN DİJİTAL KAMUSAL ALANLAR: DİJİTAL ÇAĞDA KAMUSAL ALANLARIN İNCELENMESİ
Fatemeh BADEL, Jesús LÓPEZ BAEZA
İSTANBUL’ DAKİ LEED SERTİFİKALI ÜNİVERSİTE BİNALARI İLE BÜTÜNLEŞİK TASARIM SÜREÇLERİ ETKİLEŞİMİ
TOPOĞRAFYA VE PEYZAJ TASARIM KATMANLARININ ETKİLEŞİMİ: ÖZGÜRLÜK PARKI ÖRNEĞİ