Bu inceleme, Erken Cumhuriyet döneminin ‘çağdaşlaşma’ dinamiğin, kavramsal olarak nasıl geliştiğini ve bu gelişimin Çağdaş Türk sanatını ne şekilde etkilediğini değerlendirmektedir. Farklı sanat dallarından kronolojik örneklendirmelerle, dönemin kültür sanat ortamının panoraması anlatılmaya çalışılmıştır. Bunu yaparken Osmanlı Devleti’nde Batılılaşma Döneminde yapılan girişimlere de değinilerek sanatla ilgili her türlü anlayış, girişim ve kuruluşun Cumhuriyet ile olan bağı irdelenmiştir. Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte devlet, sanatın hamiliğini üstlenmiş, fikir ve arzularını topluma iletmede bir ifade biçimi olarak sanatı kullanmıştır. Erken Cumhuriyet Dönemi, sanatın her alanında Cumhuriyet’in kuruluş ilke ve heyecanlarının yansıdığı ve bu motivasyonun zenginleştirdiği ve çeşitlendirdiği bir dönemdir. Günümüz sanatının üstünde yükseldiği Erken Cumhuriyet Döneminde atılan bu temelin ‘niçin’ ve ‘nasıl’ sorularıyla incelenmesi günümüz sanatını anlamada da katkı sunacaktır.

In this study, it will be revealed what the concept of 'modernization' of the Early Republican period is conceptually, what kind of environment it was, how it developed, and how this development affected Contemporary Turkish art. A panorama of the culture and art environment of the period will be obtained with chronological examples from different branches of art. With the establishment of the Republic, the state assumed the patronage of art, used art as a form of expression in conveying its ideas and desires to the society. The Early Republican Period is a period in which an acceleration was observed in every field of art and a great diversity stood out. Examining this foundation laid in the Early Republican Period, on which today's art rises, with the questions of 'why' and 'how' will also contribute to understanding today's art.

"> [PDF] ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÇAĞDAŞLAŞMA RETORİĞİ VE EGEMEN PARADİGMANIN ÇAĞDAŞ TÜRK SANATINI İNŞAASI | [PDF] CONTEMPORARY RHETORIC IN THE EARLY REPUBLIC PERIOD AND THE CONSTRUCTION OF CONTEMPORARY TURKISH ART OF THE SOVEREIGN PARADIGM Bu inceleme, Erken Cumhuriyet döneminin ‘çağdaşlaşma’ dinamiğin, kavramsal olarak nasıl geliştiğini ve bu gelişimin Çağdaş Türk sanatını ne şekilde etkilediğini değerlendirmektedir. Farklı sanat dallarından kronolojik örneklendirmelerle, dönemin kültür sanat ortamının panoraması anlatılmaya çalışılmıştır. Bunu yaparken Osmanlı Devleti’nde Batılılaşma Döneminde yapılan girişimlere de değinilerek sanatla ilgili her türlü anlayış, girişim ve kuruluşun Cumhuriyet ile olan bağı irdelenmiştir. Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte devlet, sanatın hamiliğini üstlenmiş, fikir ve arzularını topluma iletmede bir ifade biçimi olarak sanatı kullanmıştır. Erken Cumhuriyet Dönemi, sanatın her alanında Cumhuriyet’in kuruluş ilke ve heyecanlarının yansıdığı ve bu motivasyonun zenginleştirdiği ve çeşitlendirdiği bir dönemdir. Günümüz sanatının üstünde yükseldiği Erken Cumhuriyet Döneminde atılan bu temelin ‘niçin’ ve ‘nasıl’ sorularıyla incelenmesi günümüz sanatını anlamada da katkı sunacaktır.

"> Bu inceleme, Erken Cumhuriyet döneminin ‘çağdaşlaşma’ dinamiğin, kavramsal olarak nasıl geliştiğini ve bu gelişimin Çağdaş Türk sanatını ne şekilde etkilediğini değerlendirmektedir. Farklı sanat dallarından kronolojik örneklendirmelerle, dönemin kültür sanat ortamının panoraması anlatılmaya çalışılmıştır. Bunu yaparken Osmanlı Devleti’nde Batılılaşma Döneminde yapılan girişimlere de değinilerek sanatla ilgili her türlü anlayış, girişim ve kuruluşun Cumhuriyet ile olan bağı irdelenmiştir. Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte devlet, sanatın hamiliğini üstlenmiş, fikir ve arzularını topluma iletmede bir ifade biçimi olarak sanatı kullanmıştır. Erken Cumhuriyet Dönemi, sanatın her alanında Cumhuriyet’in kuruluş ilke ve heyecanlarının yansıdığı ve bu motivasyonun zenginleştirdiği ve çeşitlendirdiği bir dönemdir. Günümüz sanatının üstünde yükseldiği Erken Cumhuriyet Döneminde atılan bu temelin ‘niçin’ ve ‘nasıl’ sorularıyla incelenmesi günümüz sanatını anlamada da katkı sunacaktır.

In this study, it will be revealed what the concept of 'modernization' of the Early Republican period is conceptually, what kind of environment it was, how it developed, and how this development affected Contemporary Turkish art. A panorama of the culture and art environment of the period will be obtained with chronological examples from different branches of art. With the establishment of the Republic, the state assumed the patronage of art, used art as a form of expression in conveying its ideas and desires to the society. The Early Republican Period is a period in which an acceleration was observed in every field of art and a great diversity stood out. Examining this foundation laid in the Early Republican Period, on which today's art rises, with the questions of 'why' and 'how' will also contribute to understanding today's art.

">

ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİNDE ÇAĞDAŞLAŞMA RETORİĞİ VE EGEMEN PARADİGMANIN ÇAĞDAŞ TÜRK SANATINI İNŞAASI

Bu inceleme, Erken Cumhuriyet döneminin ‘çağdaşlaşma’ dinamiğin, kavramsal olarak nasıl geliştiğini ve bu gelişimin Çağdaş Türk sanatını ne şekilde etkilediğini değerlendirmektedir. Farklı sanat dallarından kronolojik örneklendirmelerle, dönemin kültür sanat ortamının panoraması anlatılmaya çalışılmıştır. Bunu yaparken Osmanlı Devleti’nde Batılılaşma Döneminde yapılan girişimlere de değinilerek sanatla ilgili her türlü anlayış, girişim ve kuruluşun Cumhuriyet ile olan bağı irdelenmiştir. Cumhuriyetin kuruluşuyla birlikte devlet, sanatın hamiliğini üstlenmiş, fikir ve arzularını topluma iletmede bir ifade biçimi olarak sanatı kullanmıştır. Erken Cumhuriyet Dönemi, sanatın her alanında Cumhuriyet’in kuruluş ilke ve heyecanlarının yansıdığı ve bu motivasyonun zenginleştirdiği ve çeşitlendirdiği bir dönemdir. Günümüz sanatının üstünde yükseldiği Erken Cumhuriyet Döneminde atılan bu temelin ‘niçin’ ve ‘nasıl’ sorularıyla incelenmesi günümüz sanatını anlamada da katkı sunacaktır.

CONTEMPORARY RHETORIC IN THE EARLY REPUBLIC PERIOD AND THE CONSTRUCTION OF CONTEMPORARY TURKISH ART OF THE SOVEREIGN PARADIGM

In this study, it will be revealed what the concept of 'modernization' of the Early Republican period is conceptually, what kind of environment it was, how it developed, and how this development affected Contemporary Turkish art. A panorama of the culture and art environment of the period will be obtained with chronological examples from different branches of art. With the establishment of the Republic, the state assumed the patronage of art, used art as a form of expression in conveying its ideas and desires to the society. The Early Republican Period is a period in which an acceleration was observed in every field of art and a great diversity stood out. Examining this foundation laid in the Early Republican Period, on which today's art rises, with the questions of 'why' and 'how' will also contribute to understanding today's art.

___

Akengin, Gültekin ve Koç, Ahmet.Musa. (2018).Cumhuriyet Dönemi İdeolojisinin Türk Resim Sanatına Etkileri. Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi, 4(6).154-147.       

Aydın, Saadet.(2017).Hükümet Programları Üzerinden Türkiye’nin Mekansal Stratejilerinin İzini Sürmek. Fiscaoeconomia,1(2).1-37.

Başaran, Gamze. (2014). 1914 Kuşağı Türk Ressamlarının Emprestyonist Eğilimleri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), T.C. Okan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim Ana Sanat Dalı, İstanbul.

Başkan, Seyfi. (2002). Cumhuriyet Döneminde Sanat, Türkler, 18, (ss.402-436). İstanbul: Yeni Türkiye Yayınları.

_____________ (2016). Türk Modernleşmesi ve Erken Cumhuriyet Döneminin ‘Milli Mimarlığı,  Turkish Studies, 11(13).97-116.

Bek, Güler.(2008).Çağdaş Türk Sanatında “Ulusallık/Evrensellik” Sorunsalı ve Bazı Temel Yaklaşımlar, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17.117-130.

Bozdoğan, Sibel. (2002),Modernizm ve Ulusun İnşası Erken Cumhuriyet Türkiyesi'nde Mimari Kültür. İstanbul: Metis Yayınları

Çermikli, Gülce. (2009). Namık İsmail’in Yaşamı ve Sanatı.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.

Doğan, Çiğdem. (2009), Ankara Halkevi Sergileri.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.

Giray, Kıymet. (1988).Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği,(Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı, Ankara.

Gökçeli, Bahar. (2014). Türkiye’de Cumhuriyet Dönemi’nin İlk Modernleşme Hamleleri Sürecinden Bugüne Cumhuriyet Halk Partisi’nin Müzik Politikaları.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) T.C Başkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Müzik Bilimleri Anabilim Dalı, Ankara.

Hayır, Celal. (2014).  Cumhuriyet Dönemi: İktidar, İdeoloji ve Sinema, Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 7(31).347-354. 

Keskin, Candaş. (2014). I.Dünya Savaşı ve Sonrası Türkiye’de Kültür Sanat Ortamı ve Türk Resmi, Akademik Bakış, 7(14).263-279.

____________ (2020).Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Resim Sanatında “Ben Anadolu” Kavramı, Stratejik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi,4(5).255-268 DOI: https://doi.org/10.30692/sisad.691361.

Özsezgin, Kaya. (1998). Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Resmi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

Özyiğit, Halil. (2018). I. Dünya Savaşı Ortamında Türkiye’de Sanat. 3. Uluslararası Sosyal Bilimler Araştırmaları Kongresi Bildiriler Kitabı, içinde (ss.263-279).Üsküp.

Sönmez, Begüm.(2015). 1980’lerde Kamusal Alan Heykelleri: Ankara ve İstanbul.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı, Ankara.

Şimşek, Serap.(2010).1928-1938 Yılları Arasında Türk Resminde Modernizm Arayışları.(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı. Ankara.

Tunalı,Sancar.(2013).Halkevlerinde Yürütülen Sanat Çalışmaları (1932-1950),Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi,15(2).59-76

Türkiye Kültür Portalı (2022, Şubat 25). Etnografya Müzesi Ankara. https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/ankara/gezilecekyer/etnografya-muzes

Uzun Aydın, Derya. (2013). Cumhuriyet Dönemine Işık Tutan İki Heykeltıraş; Mahir Tomruk ve Ali Nijat Sirel, İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi,1-17

Uzunoğlu, Meryem.(2013). Kültür-Sanat İlişkisi Bağlamında Cumhuriyetin İlk Yıllarında Özgün Türk Resmi Oluşturma Çabaları. İdil Dergisi, 2(10).150-169. DOI: 10.7816/idil-02-10-10    

Ürekli, Fatma. (2009).’’ Sanâyi-i Nefîse Mektebi’’.  TDV İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. 36.Cilt,s.93-97.  

Yaldız, Esra ve Parlak, Özge. (2018). Birinci Ulusal Mimarlık Dönemi Kamu Yapıları. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal) , 4(24).4930-4947

Yurttadur, Oğuz. (2012). Cumhuriyetin İlk Yıllarında Yurtdışına Gönderilen Ressamların Türk Resim Eğitimine Etkileri, İdil Dergisi,  1(5).361-378. DOI: 10.7816/idil-01-05-24