İzmir-Bayraklı Höyük’te Bulunan Gümüş Takılara Dairİlk Gözlemler

Anadolu’nun Erken Tunç Çağı, kentleşme sürecinin başlamasıyla temsil edilir. Kentleri çevreleyen sur duvarları ve sitadeller, soylulara ait mezarlar ve bu mezarlar içinde bulunan değerli hediyeler, kent yaşantısını ve yönetici sınıfın varlığını doğrulayan arkeolojik verilerdir. Söz konusu veriler arasında başta bronz olmak üzere altın ve gümüş gibi değerli metallerden yapılmış çeşitli buluntular da dikkati çeker. Nitekim bu buluntular üzerinden dönemin ileri madencilik teknolojisi ve bölgeler arası ilişkiler hakkında bilgi sahibi olunmaktadır. Bronz eserlere nazaran daha az sayıda olan değerli metallere ait bulgular özellikle mezarlık alanlarından bilinir. İzmir-Bayraklı Höyüğü’nde 2019 yılında yürütülen çalışmalarda, toplu haldeki gümüş bir takı grubu, yerleşim yerinde açığa çıkarılmıştır. Söz konusu takılar, küçük boy bir çömlek içinde insitu olarak tespit edilmiştir. Birbirine kaynaşmış olarak tek bir kitle halinde bulunan takıların çeşitli teknik ve özellikle olduğu dikkati çekmektedir. Bu makalede, Bayraklı Höyüğü’nde bulunan bu gümüş takı grubunun, Batı Anadolu’daki arkeolojik veriler ışığında değerlendirmesi yapılmıştır.

[FIRST OBSERVATIONS ON SILVER JEWELRY FROM İZMIR-BAYRAKLI MOUND]

The Early Bronze Age of Anatolia is characterized by the emergence of urbanism. The existence of citiesand ruling class are confirmed by the archaeological data such as city walls, citadels, royal cemeter ies and valuable burial gifts. Among the various archaeological finds, especially metal objects made ofbronze, gold and silver draw attention. They provide information about advanced mining technology andinterregional relationship during the period.Findings of precious metals, which are less in number than bronze, are known especially from the cem eteries. The excavations in İzmir-Bayraklı Mound, a hoard of silver jewelry have been unearthed in thesettlement context, in 2019. The jewelry was found in a small sized jar as insitu. It is observed that thejewelry which is agglutinated each other as a single mass, has various techniques and features. This paperdiscusses this silver hoard according to the archaeological evidences in Western Anatolia.

PDF

___

Akurgal 1950: E. Akurgal, “Bayraklı Kazısı Ön Rapor”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi VIII/1-2, Ankara: 1-51.
Akurgal 1993: E. Akurgal, Eski Çağ’da Ege ve İzmir, İzmir.
Akurgal 1997: E. Akurgal, Eski İzmir I. Yerleşme Katları ve Athena Tapınağı, Ankara.
Blegen vd. 1953: C.W. Blegen, J.L. Caskey, M. Rawson. Troy: The Third, Fourth and Fifth Settlements, Princeton, London.
Cook 1958 J. M. Cook, “Old Smyrna, 1948- 1951”, BASOR Vol.53/54, 1958, Athens: 1-34.
Efe 1988: T. Efe, Demircihöyük, Band III. Die Keramik 2. Die Frühe Bronzezeitliche Keramik Der Jungeren Phasen (ab Phase H), Mainz am Rhein.
Efe ve Fidan 2006: T. Efe- M. E. Fidan, “Pre-Middle Bronze Age Metal Objects from Inland Western Anatolia: A Typological and Chronological Evaluation”, Anatolia Antiqua XIV, 15-43.
Efe ve Türkteki 2005: T. Efe- M. Türkteki, “The Stratigraphy and pottery of the period transitional into the Middle Bronze Age at Küllüoba (SeyitgaziEskişehir)”, Anatolia Antiqua XIII, Paris:119-144.
Erdem ve Tanrıver 2016: A. Ü. Erdem- C. Tanrıver, “2015 Yılı Bayraklı Höyük Kazıları: Tunç Çağ Çalışmalarına Dair Ön Rapor”, ADerg XXI, 1-9.
Erdem 2016: A. Ü. Erdem, “Bayraklı/Smyrna Makaraları ve Ege Arkeolojisindeki Yeri”, TÜBA-AR 19, İstanbul: 69-77.
Erdem 2017: A. Ü. Erdem, “İzmir Bayraklı Höyüğü 2015 Yılı Tunç Çağ Çalışmaları”, KST 38.2, 417-426.
Erdem 2019: A. Ü. Erdem, K. Gürgen Erdem, B. Ongar, “Bayraklı Höyüğü Erken Tunç Çağ Tabakalarına Dair İlk Bulgular”, Smyrna/İzmir Kazı ve Araştırmaları III, (Ed. H. Göncü- A. Ersoy- D. S. Akar Tanrıver), İstanbul: 39-48.
Erkanal ve Şahoğlu 2012a: H. Erkanal- V. Şahoğlu, “Limantepe 1992- ”, DTCF Arkeoloji Bölümü Tarihçesi ve Kazıları (1936-2011), Anatolia Supplement III.2, (Ed. O Bingöl- A. Öztan- H. Taşkıran), Ankara: 219-230.
Erkanal ve Şahoğlu 2012b: H. Erkanal- V. Şahoğlu, “Baklatepe 1995-2001 ”, DTCF Arkeoloji Bölümü Tarihçesi ve Kazıları (1936-2011), Anatolia Supplement III.2, (Ed. O Bingöl- A. Öztan- H. Taşkıran), Ankara: 91-98.
Erkanal ve Şahoğlu 2016: H. Erkanal- V. Şahoğlu, “Limantepe an Early Bronze Age Trade Center in Western Aantolia: Recent Investigations”, Early Bronze Age Troy: Chronology, Cultural Development and Interregional Contacts. Preceedings of an International Conference held at the University at Tübingen May 8-10, 2019, (ed. E. Pernicka- S. Ünlüsoy- W. E. Blum), Bonn: 157-166.
Gale 1985: Gale N. H., Z. A. Stos-Gale and Gilmore, G. R., “Alloy Types and Copper Sourcesof Anatolian Copper Alloy Artifacts” AnSt 35: 143-173.
Horejs 2017: B. Horejs, “I. The Çukuriçi Research Project”, Çukuriçi Höyük I. Anatolia and the Aegean from the 7th to the 3rd Millennium BC. Orea 5, (Ed. B. Horejs): 11-26.
Kayan ve Öner 2013: İ. Kayan- E. Öner, “Bayraklı Höyüğü (İzmir) Çevresinin Holosen’deki Jeomorfolojik Gelişim”, Prof. Dr. Asaf Koçman’a Armağan Kitabı, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları No:180, İzmir: 135-158.
Keskin 2004: L. Keskin, “M.Ö. III. Binyıl Sonuna Kadar İzmir Bölgesi Maden İşçiliği”, I. ve II. Ulusal Arkeolojik Araştırmalar Sempozyumu. Anatolia, Supplement Series 1, (Eds. Z. Çizmeli-Öğün, T. Sipahi, L. Keskin), Ankara: 141-155.
Laffineur 2008: R. Laffineur, “Aspects of Early Bronze Age Jewelry in the Aegean”, Proceedings of the International Symposium. The Aegean in the Neolithic, Chalcolithic and the Early Bronze Age, (Ed. H. Erkanal- H. Haputmann- V. Şahoğlu- R. Tuncel), Ankara: 232-332.
Lloyd ve Mellaart 1965: S. Lloyd- J. Mellaart, Beycesultan II. Middle Bronze Age Architecture and Pottery, London.
Massa 2014: “Early Bronze Age Burial Customs on the Central Anatolian Plateau: A View from Demircihöyük-Sarıket”, AnSt 64: 73-93.
Massa et al 2017: M. Massa- O. Macllfatrick- E. Fidan, “Patterns of Metal Purocurement, Production and Exchange in the Early Bronze Age Northwestern Anatolia and Beyond”, AnSt 67, 51-83.
Mehofer 2014: Mehofer, M., “Metallurgy during the Chalcolithic and the Beginning of the Early Bronze Age in Western Anatolia”, Western Anatolia Before Troy. Proto-Urbanisation in the 4th Millennium BC? Proceedings of the International Symposium held at the Kunsthistorisches Museum Wien, Vienna, Austria, 21_24 November, 2012, (Ed. B. Horejs & M. Mehofer), Vienna: 463-490.
Sağlamtimur ve Ozan 2012: H. Sağlamtimur-A. Ozan, “Ege Gübre Neolitik Yerleşimi”, Ege Üniversitesi Arkeoloji Kazıları, (Eds. A. Çilingiroğlu- Z. Mercangöz- G. Polat), İzmir.
Sarı 2012 : D. Sarı, “İlk Tunç Çağı ve Orta Tunç Çağı’nda Batı Anadolu’nun Kültürel ve Siyasal Gelişimi”, Masrop E-Dergi 7, 2012: 112-249.
Sazcı 2016: G. Sazcı, “The Metal Finds of the 3rd Millennium in Troy and their Counterparts in the Early Bronze Age World”, Proceedings of an International Conference Held at the University of Tubingen. Early Bronze Age Troy: Chronology, Cultural Developments and Interregional Contacts. Studia Troica Monographien 8, (Ed. E. Pernicka- S. Ünlüsoy and S. W. E Blum), Bonn: 183-185.
Stronach 1962: D. Stronach, “Metal Objects”, in Beycesultan I. The Chalcolithic and Early Bronze Age Levels, (Ed. S. Lloyd- J. Mellaart), London.
Tanrıver vd. 2017: C. Tanrıver- S. Akat Özenir- D. S. Akar Tanrıver- A. Ü. Erdem- A. Erdoğan, “Eski Smyrna (Bayraklı Ören Yeri- Tepekule) Kazısı 2014-2015”, KST 38.3, 95-114.
Tanrıver ve Erdem 2020: D. Tanrıver- A. Ü. Erdem, “Eski Smyrna- Bayraklı Höyüğü”, İzmir Araştırmaları Dergisi 12: 97-109.
Traill 2000: D. A. Traill, “Priam’s Treasure: Clearly a Composit”, AnSt 50, 17-35.
Völlig vd. 2012: E. Völlig- N. Reifarth and J. Vogl, The International Context of Treasure A in Troy- Jewelry and Textiles”, Proceedings of the 13th International Aegean Conference. Aegeum 33. Kosmos. Jewelry, Adornment and Textiles in the Aegean Bronze Age, (Ed. M. L. Nosch- R. Laffineur), Leuven: 531-538.