Yün Halı İpliklerinin Boyanmasında Turunçgillerin Bazı Türlerinin Kullanımı

Öz Bu çalışmada limon, portakal, mandalina ve turunç ağaçlarının yapraklarının bitkisel boyacılıkta kullanılabilirliğinin belirlenmesi ve yapılan boyamalar sonucunda elde edilen renklerle bir renk katalogu oluşturulması amaçlanmıştır. Bununla birlikte boyamalar sonucu elde edilen renklerin ışık, sürtünme ve su damlası haslık değerlerinin belirlenmesi de hedeflenmiştir. Araştırmada limon (C.limon L.), mandalina (C. reticulata Blanco), portakal (C. sinensis L.) ve turunç (C. aurantium L.) ağaçlarının kurutulmuş yaprakları kullanılarak, mordanlı ve mordansız olmak üzere toplam 68 boyama yapılmıştır. Mordanlı boyamalarda alüminyum şapı (Kal(SO4 ) 2 ), çinko klorür (ZnCl2 ), kalay klorür (SnCl2 ), potasyum bikromat (K2 Cr2 O7 ), sodyum klorür (NaCl), sodyum sülfat (Na2 SO4 ), sodyum sülfit (Na2 SO3 ), tannik asit (C76H52O46) olmak üzere 8 adet kimyasal madde mordan olarak %3 ve %5 oranlarında kullanılmıştır. Boyamalar sonucunda başta sarı rengin çeşitli tonları olmak üzere bej, kemik rengi, bal rengi, toprak rengi, hardal, kahverengi, gül kurusu, sarı-yeşil ve yeşil-kahve renkleri ile bu renklerin açık ve koyu tonları elde edilmiştir. Turunçgil yapraklarından elde edilen renklerin ışık haslığı değerleri 2 ile 7, sürtünme haslığı değerleri 1/2 ile 4/5, yaş ve kuru su damlası haslık değerleri ise 3 ile 5 değerleri arasında değişmektedir. Bu renklerin genel olarak ışık ve sürtünme haslık değerleri orta, su damlası haslık değerleri ise iyi düzeydedir.

Anahtar Kelimeler:

Bitkisel boyacılık, Limon (C.limon L.), Mandalina (C. reticulata Blanco), Portakal (C. sinensis L.) Turunç (C. aurantium L.), Işık haslığı, Sürtünme haslığı, Su damlası haslığı

PDF

___

Akgün, C. (2006). Turunçgiller Sektör Profili, Dış Ticaret Şubesi Uygulama Servisi.
Anonim (1970). DIN 5033 Farbmesung Begriffe der Farbmetrik Deutschland.
Anonim (1996a). Tekstil Renk Haslığı Tayin Metotları Bölüm A03 Renk Akmasının Değerlendirilmesinde Gri Skalaların Kullanılması, TSE Yayınları, TS 423-3 EN 20105- A03. Ankara.
Anonim (1996b). Tekstil Renk Haslığı Tayin Metotları Bölüm A02 Solmanın Değerlendirilmesinde Gri Skalanın Kullanılması, TSE Yayınları, TS 423-2 EN 20105-A02, Ankara.
Anonim (2005). “Turunçgil Yetiştiriciliği”, BatıAkdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, SeminerNotları, Antalya.
Anonim (2006a). Tekstil-Renk Haslığı DeneyleriBölüm B02: Yapay Işığa Karşı Renk HaslığınınTayini- Ksenon Ark Soldurma Lambası Deneyi,TSE Yayınları, TS EN ISO 105- B02/A1, Ankara.
Anonim (2006b). Tekstil-Renk Haslığı Deneyleri-Bölüm X12: Sürtmeye Karşı Renk Haslığı Tayini, TSE Yayınları, TS EN ISO 105-X12.Ankara
Anonim (2011a). Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Raporları, Antalya.
Anonim (2011b). Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Raporları.
Anonim (2012). Tekstil Renk Haslığı DeneyleriBölüm E07: Lekelenmeye Karşı Renk Haslığı: Su, TSE Yayınları, TS EN ISO 105-E07, Ankara.
Baysal, K. (1973). “Türkiye’de Narenciye Üretimi ve İşlenmesi”, Türkiye’de Narenciye Üretimi, İşlenmesi ve İhracatı Semineri, İktisadi Araştırmalar Vakfı. İstanbul.
Erdoğan, C. (2010). Mersin İlinde Narenciye Üretimi Katma Değer Tahmini, T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu. Adana. (Basılmamış TÜİK Uzmanlık Tezi) .
Klein, M., P. Moore, C. Sweet, (1985). New and Familier, All About Citrus & Subtropical Fruits. Editor: Lance Walheim, Monsanto Company. Canada.
Ladaniya, M.S (2008). Citrus Fruit, AcademicPress-Elsevier. USA.
Nicolosi, E. (2007). Origin and Taxonomy,Citrus. Editor: Igrar Ahmad Khan. CABI. UK. Timmer, L.W., S.M. Garnsey, J.H. Graham. (2000). Compendium of Citrus Diseases, The American Phytopathological Society, USA.
Yokaş, İ., (2004). Muğla İlinde Virüs ve Virüs Benzeri Hastalıklardan Arındırılmış Turunç Fidanı Üretim Projesi, Muğla Üniversitesi Yayınları: 51, Rektörlük Yayınları: 31. Muğla.

ISSN: 1301-255X
Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 1997
Yayıncı: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı

Arşiv