Başak KOCA ÖZER, Ayşegül ÖZDEMİR, Sibel ÖNAL, Cansev MEŞE YAVUZ

6-17 Yaş Arası Ankara Çocuk ve Adölesanlarında Büyüme Durumunun Değerlendirilmesi

Çalışmanın amacı Ankara ilinde yaşayan okul çocuklarını büyüme ve gelişme açısından değerlendirmek ve güncel antropometrik değerleri belirleyerek seküler değişim açısından karşılaştırma olanağı sağlamaktır. Kesitsel olarak yürütülen araştırmada, 6-17 yaş arası 1484 (761 erkek, 723 kız) çocuk ve adölesandan uluslararası antropometrik protokollere uygun olarak boy ve ağırlık ölçülmüş, LMS metoduyla düzeltilmiş persentil tabloları oluşturulmuştur. Beden Kitle Endisi (BKE) hesaplanmış ve Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) değerlerine göre malnütrisyon ve obezite durumu değerlendirilmiştir. Boy ve ağırlık değerleri tüm yaş gruplarında erkek çocuklarda daha yüksek bulunmuştur. 14-17 yaşları arasında boy uzunluğu büyüme atılımı ile ilişkili olarak cinsiyetler arasında anlamlı bulunmuştur (p<0,001). BKE özellikle erkek çocuk ve adölesanlarda alt ve üst persentiller arasında büyük farklılık sergilemektedir. Çalışma sonuçları erkek çocuklarının çevresel şartlardan daha fazla etkilendiklerini, obezite ile malnütrisyon yüzdelerinin ise kızlardan daha yüksek olduğunu göstermektedir. Çocuk ve adölesanlarda büyüme takibinin yapılması için lokal referans büyüme tablolarının oluşturulması ve aynı zamanda da halk sağlığı düzeyinin belirlenebilmesi için popülasyon düzeyinde antropometrik çalışmaların sürekliliğinin sağlanması gerektiği kanısındayız.

Anahtar Kelimeler:

Antropometri, Boy, Ağırlık, Beden Kitle Endisi, Ankara

Evaluation of Growth Status in Ankara School Children and Adolescents Aged 6-17 Years

The aim of the study is to evaluate the growth and development of school children and adolescents living in Ankara, to determine the up-to-date anthropometric values and to compare them in terms of secular change. The study was carried out cross-sectionally on 1484 (761 boys, 723 girls) children and adolescents aged 6-17 years that measured in accordance with international anthropometric protocols, and smoothed percentiles were constructed using the LMS method. Body Mass Index (BMI) was calculated, malnutrition and obesity were evaluated the World Health Organization (WHO) cut-offs. Height and weight were found to be higher for boys for all age groups. Sexual dimorphism was significant between 14-17 ages due to the growth spurt (p<0.001). BMI difference was higher between lower and higher percentiles particularly for boys. Boys were found to be more eco-sensitive, and malnutrition and obesity prevalence were higher. It is important to conduct population based anthropometric studies to construct local reference growth tables, in order to follow up growth in children and adolescents as well as to determine public health status.

Keywords:

Anthropometry, Height, Weight, Body Mass Index, Ankara,

PDF

___

Bostancı, E. Y. (1954). A research on the growth of stature of Turkish schoolchildren in Ankara. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 12(1-2), 41-75. https://doi.org/10.1501/Dtcfder_0000001066
Cole, T. J. (1990). The LMS method for constructing normalized growth standards. European Journal of Clinical Nutrition, 44(1), 45-60. https://gsajournals.org/articles/000/001/000001708-the-lms-method-for-constructing-normalized-growth-standards.php
Cole, T. J., ve Green, P. J. (1992). Smoothing reference centile curves: the LMS method and penalized likelihood. Statistics in Medicine, 11(10), 1305-19. https://doi.org/10.1002/sim.4780111005
Cole, T. J. (2013). Growth references and growth charts. M. Hermanussen (Ed.) içinde, Auxology: Studying human growth and development (s. 5-7). Scwheizerbart Science Publisher.
de Onis, M., Blössner, M., ve Borghi, E. (2011). Prevalence and trends of stunting among pre-school children, 1990–2020. Public Health Nutrition, 15(1), 142–148. https://doi.org/10.1017/S1368980011001315
Duyar, İ. (1993). Ergenlik Çağında Şişmanlık: Üst sosyoekonomik düzeyde yer alan çocuklar üzerinde antropometrik bir araştırma. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 36(1-2), 79-88. https://doi.org/10.1501/Dtcfder_0000000907
Fredriks, A. M., van Buuren, S., Jeurissen, S. E. R, Dekker, F. W., Verloove-Vanhorick, S. P., ve Wit, J.M. (2003). Height, weight, body mass ındex, and pubertal development references for children of Turkish origin in the Netherlands. European Journal of Pediatrics, (162), 788-793. https://doi.org/10.1007/s00431-003-1292-x
Fredriks, A. M., van Buuren, S., Hirasing, R. A., Wit, J. M., ve Verloove-Vanhorick, S. P. (2005). Alarming prevalences of overweight and obesity for children of Turkish, Moroccan, and Dutch origin, according to the international Standard. Acta Pædiatrica, 94(4), 496-498. https://doi.org/10.1111/j.1651-2227.2005.tb01923.x
Gökçay, G., Furman, A., ve Neyzi, O. (2008). Updated growth curves for Turkish children aged 15 days to 60 months. Child: Care, Health and Development, 34(4), 454–463. https://doi.org/10.1111/j.1365-2214.2008.00813.x
Hermanussen, M. (2013). Final height. M. Hermanussen (Ed.) içinde, Auxology: Studying human growth and development (s. 74-75). Scwheizerbart Science Publisher.
Kansu, Ş. A. (1939). Kız ve erkek Türk çocukları üzerinde antropometrik araştırmalar. Belleten, 9(3), 69-80. https://drive.google.com/file/d/0B7liBn5XLsAfOERwYVFoYUEzUzQ
Koca Özer, B. (2007). Growth reference centiles and secular changes in Turkish children and adolescents. Economics and Human Biology, 5(2), 280-301. https://doi.org/10.1016/j.ehb.2007.03.007
Koca Özer, B., ve Gültekin, T. (2009). Prevalence and trends in overweight and obesity among turkish children and adolescents. R. Sinha ve S. Kapoor (Ed.) içinde, Obesity: A multidimensional approach to contemporary global issue (s. 106-117). Dhanraj Book House.
Malina, R. M., ve Bourchard, C. (1991). Growth, maturation, and physical activity. Human Kinetics Publishers, Inc.
Neyzi, O., Saka, H. N., ve Kurtoğlu, S. (2013). Anthropometric studies on Turkish population - A historical review. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology, 5(1), 1-12. https://doi.org/10.4274/Jcrpe.957
Neyzi, O., Günöz, H., Furman, A., Bundak, R., Gökçay, G., Darendeliler, F., ve Baş, F. (2008). Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, (51), 1-14.
Neyzi, O., Binyıldız, P., ve Alp, H. (1978). Türk çocuklarında büyüme gelişme normları I. Tartı ve boy değerleri. İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 41(Ek 74), 1-22.
Önal, S., Özdemir, A. Meşe, C., ve Koca Özer, B. (2016). Okulöncesi dönem çocuklarda malnütrisyon ve obezite prevelansının değerlendirilmesi: Ankara örneği. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 56(1), 210-225. https://doi.org/10.1501/Dtcfder_0000001471
Öner, N., Vatansever, Ü., Sarı, A., Ekuklu, G., Güzel, A., Karasalihoğlu, S., ve Boris, N.W. (2004). Prevalence of underweight, overweight and obesity in Turkish adolescents. Swiss Medical Weekly, 134(35-36), 529–533. https://doi.org/10.4414/smw.2004.10740
Öztürk, A., Borlu, A., Çiçek, B., Altunay, C., Ünalan, D., Horoz, D., Balcı, E., Üstünbaş, H. B., Mazıcıoğlu, M. M., Hatipoğlu, N., Kurtoğlu, S., Kesim, S., ve Şenol, V. (2011). 0-18 yaş çocuk ve adölesanlarda büyüme eğrileri. Türk Aile Hekimliği Dergisi, 15(3), 112-129. https://doi.org/10.2399/tahd.11.112
Öztürk A., Mazıcıoğlu, M. M., Hatipoğlu, N., Budak, N., Keskin, G., Yazlak, Z., Balcı, N., Yıldız, H., Yıldız, K., Üstünbaş, H.B., ve Kurtoğlu, S. (2008). Reference body mass index curves for Turkish Children 6 to 18 years of age. Journal of Pediatric Endocrinology and Metabolism, 21(9), 827-36. https://doi.org/10.1515/JPEM.2008.21.9.827
Pala, K., Aytekin, N., Akış, N., Aytekin, H., Aksu, H., ve Avcı, K. (2002). Gemlik bölgesinde 6-12 yaş çocukların ortalama ağırlık ve ortalama boylarının karşılaştırılması. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 28(3), 89-93. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/420316
Pirgon, Ö., Bumin, N. B. (2016). Adölesan dönemde büyüme bozuklukları. Y. K. Haspolat (Ed.) içinde, Adölesanda büyüme ve puberte. Cinus Yayınları.
Saatçioğlu, A. (1988). Growth standards for 7 to 11-year-old Turkish children. Publications of the University of Kuopio.
Şimşek, F., Ulukol, B., Berberoğlu, M., Başkan Gülnar, S., Adıyaman, P., ve Öcal, G. (2005). Ankara’da bir ilköğretim okulu ve lisede obezite sıklığı. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 58(4), 163-166. https://doi.org/10.1501/Tipfak_0000000166
Tutkuviene, J. (2007). Body mass index, prevalence of overweight and obesity in Lithuanian children and adolescents, 1985–2002. Collegium Antropologicum, 31(1), 109–121. https://hrcak.srce.hr/27329
Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA). (2014). Türkiye beslenme ve sağlık araştırması 2010: Beslenme durumu ve alışkanlıklarının değerlendirilmesi sonuç raporu. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 931. http://www.sagem.gov.tr/TBSA_Beslenme_Yayini.pdf
TOÇBİ. (2011). Türkiye’de okul çağı (6-10 yaş grubu) çocuklarında büyümenin izlenmesi (TOÇBİ) projesi araştırma raporu. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Milli Eğitim Bakanlığı. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayın No: 834. http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/halksag/belge/mevzuat/turkiye_okul_cocuk_6_10yas_buyume_izlen_rap.pdf
Weiner, J., ve Lourie, J. A. (1969). Human biology: A guide to field methods (IBP handbook, no. 9). Blackwell Scientific.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). 2007. https://www.who.int/growthref/en/
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). 2016. http://www.who.int/nutgrowthdb/estimates2014/en/
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ). 2020. https://www.who.int/childgrowth/standards/en/
Wijnhoven, T.M., van Raaij, J.M., Spinelli, A., Starc, G., Hassapidou, M., Spiroski, I., Rutter, H, Martos, É., Rito, A.I., Hovengen, R., Pérez-Farinós, N., Petrauskiene, A., Eldin, N, Braeckevelt, L., Pudule, I., Kunešová, M., ve Breda, J. (2014). WHO European childhood obesity surveillance initiative: Body mass index and level of overweight among 6-9-year-old children from school year 2007/2008 to school year 2009/2010. BMC Public Health, (14), 806. https://doi.org/10.1186/1471-2458-14-806
Yngve, A., de Bourdeaudhuij, I., Wolf, A., Grjibovski, A., Brug, J., Due, P., Ehrenblad, B., Elmadfa, I., Franchini, B, Klepp, K-I., Poortvliet, E., Rasmussen, M., Thorsdottir, I., ve Perez Rodrigo, C. (2007). Differences in prevalence of overweight and stunting in 11-year olds across Europe: The pro children study. European Journal of Public Health, 18(2), 126-130. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckm099
Yuca, S. A., Yılmaz C., Cesur, Y., Doğan M., Kaya, A., ve Başaranoğlu, M. (2010). Prevalence of overweight and obesity in children and adolescents in eastern Turkey. Journal of Clinical Research in Pediatric Endocrinology, 2(4), 159–163. https://doi.org/10.4274/jcrpe.v2i4.159