Calgary-Cambridge Kılavuzları ile Türk veteriner hekimliği mevzuatı ve meslek etiğinin uyumunun incelenmesi

Türkiye’de veteriner hekim-hasta sahibi iletişimine resmi olarak ilk kez 1981 yılında değinilmiş, bu tarihten itibaren çeşitli yasal düzenleme ve etik kodlarda iletişim becerilerine atıf yapılmıştır. Bu çalışma kapsamında, dünyada iletişim becerileri eğitiminde sıklıkla kullanılan 73 maddeden oluşan Calgary-Cambridge Kılavuzlarının (CCK) veteriner hekimliği mevzuatı ve meslek etiği kodları ile uyumunun değerlendirilmesi hedeflenmiştir. Ulaşılabilen tüm güncel mevzuat ve etik kodlar incelenmiş; bir yasa, iki yönetmelik ve iki etik kodun CCK ile sınırlı biçimde ilişkilendirilebilecek maddeler içerdiği tespit edilmiştir. Mevzuat ve etik kodlarda CCK’ye ters düşen veya aksini savunan herhangi bir maddeye rastlanmamıştır. Ancak, CCK’de olmasına rağmen yasal zemine dayandırılmayan birtakım rutin uygulamaların varlığı dikkat çekicidir. Bu bağlamda, pet hekimliği başta olmak üzere tüm klinik veteriner hekimliği uygulamalarında veteriner hekim-hasta sahibi iletişimini etkili sürdürebilmek için hastalık öyküsü alma, hasta sahibini bilgilendirme, onam alma gibi spesifik konuları içeren yasal düzenlemeler ve etik kodların oluşturulması gerekliliği ileri sürülebilir. Gerek fakültelerin lisans müfredatına, gerekse veteriner hekimlerin yaşam boyu öğrenme stratejisiyle meslek içi eğitim programlarına CCK’nin dahil edilmesiyle, kişilerin iletişim becerilerinin uluslararası standartların öngördüğü biçimde geliştirilebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Calgary-Cambridge Kılavuzları, iletişim becerileri, etik kodlar, mevzuat, veteriner hekimliği

Examining the compatibility of the Calgary-Cambridge Guides with Turkish veterinary legislation and professional ethics

Veterinarian-client communication was officially mentioned for the first time in Turkey in 1981, and communication skills have been referred to in various regulations and ethical codes since that date. Within the scope of this study, it was aimed to evaluate the compatibility of the Calgary-Cambridge Guides (CCG), which consists of 73 items that are frequently used in communication skills training in the world, with the veterinary legislation and professional ethics codes. All available current legislation and ethical codes were examined, and it has been determined that one law, two regulations and two ethical codes contain articles that can be associated with CCG in a limited way. Non of the articles that contradicts or advocates the CCG were found in the legislation and ethical codes. However, it is noteworthy that there are some routine practices that are not legally based, although they are in the CCG. In this context, it can be argued that in all veterinary clinical practices, especially pet medicine, it is necessary to establish regulations and ethical codes that include specific issues such as history taking, informing the patient, and obtaining consent in order to maintain effective communication between the veterinarian and client. It is thought that with the inclusion of CCG in the undergraduate curriculum of the faculties and the lifelong learning strategy of veterinarians and in-service training programs, the communication skills of individuals can be improved as stipulated by international standards.

Keywords:

Calgary-Cambridge Guides, communication skills, ethical codes, legislation, veterinary medicine,

PDF

___

Adams, C.L., Kurtz, S. (2017). Skills for Communicating in Veterinary Medicine. 1st ed. New York: Otmoor Publishing, Oxford and Dewpoint Publishing.
Anonim (1981). 100. yıl mezuniyet töreni. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 28(1-4), 285.
Anonim (2000). Veteriner hekimlik meslek etiği kuralları. Dayanışma, 33- 36.
Anonim (2011). Veteriner hekim meslek yemini. Türk Veteriner Hekimleri Birliği Dergisi, 11(1-2), 46.
Özen, A., Doğan, Ö., Başağaç Gül, R. T., Özkul, T., Yüksel, E. (2012). Türkiye’de veteriner hekimliği üzerine araştırmalar: III. İş fırsatları ve sektörel yönelimlere ilişkin görüş ve beklentiler, 18 (6), 907-911.
Resmi Gazete (1954). Veteriner Hekimliği Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği İle Odalarının Teşekkül Tarzına ve Göreceği İşlere Dair Kanun. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 18 Mart 1954, Sayı: 8661
Resmi Gazete (2006). Türk Veteriner Hekimleri Birliği Hizmetlerinin Yürütülmesine İlişkin Uygulama Yönetmeliği. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 13 Eylül 2006, Sayı: 26288.
Resmi Gazete (2011a). Şap Hastalığının Kontrolüne İlişkin Yönetmelik. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 4 Şubat 2011, Sayı: 27836.
Resmi Gazete (2011b). Veteriner Hekim Muayenehane ve Poliklinik Yönetmeliği. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi:15 Ekim 2011, Sayı: 28085.
Resmi Gazete (2011c). Hayvan Hastaneleri Yönetmeliği. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi: 21 Aralık 2011, Sayı: 28149.
Resmi Gazete (2018). Veteriner Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği. Yayımlandığı Resmi Gazete: 2 Mayıs 2018, Sayı: 30409.
Ünsal, A. (2018). Veteriner hekimliği eğitiminde simülasyon temelli öğretimin kötü haber verme becerisine etkisi. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
Ünsal Adaca, A. (2023). Veteriner hekimliğinde iletişim becerileri için Calgary-Cambridge kılavuzlarının Türkçeye uyarlanması. Vet Hekim Der Derg, 94(1), 36-49. DOI: 10.33188/ vetheder.1147187.
VUÇEP (2021). Mezuniyet Öncesi Veteriner Hekimlik Eğitimi Ulusal Çekirdek Eğitim Programı. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/ egitim_ogretim_dairesi/Ulusal-cekirdek-egitimi-programlari/veterinerlikcekirdek-egitim-programi.pdf?fbclid=IwAR1zahxy5G 3Fa18l6SKEyLNXY_ZR50giHjpFWlLJ2vZDNShHg9xYReuAho (Erişim tarihi/ Accessed: 19 January 2023)
Yerlikaya, H. (2004). Veteriner Hekimliğinde İletişim Becerileri. Vet Hek Der Derg, 75(4), 46-49.