Türk Mahkemeleri Yabancı Ortak Velayet Kararlarını Tenfiz Etmeye Başladı Mı?

Türk mahkemelerinin müşterek velayet kararlarının tenfizine ilişkin yaklaşımı milletlerarası yaklaşıma uygun olarak değişmektedir. “11 No’lu Protokol ile Değişik İnsan Haklarını ve Ana Hürriyetleri Korumaya Dair Sözleşmeye Ek 7 No’lu Protokolün” (7 No’lu Protokol) kabul edilmesiyle önemli bir gelişme ve değişim yaşanmıştır. Buna istinaden Türk Mahkemeleri hem müşterek velayet lehinde karar vermeye hem de yabancı müşterek velayet kararlarını tenfiz etmeye başlamıştır. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 20 Şubat 2017 tarih ve E. 2016/15771, K. 2017/1737 sayılı kararı bu konuda bir dönüm noktası olmuştur. Müşterek velayetin çocuğun menfaatine olduğu durumlarda, Yargıtay’ın bu cesaret verici tutumunun, yabancı müşterek velayet kararlarının tenfizini olumlu etkileyeceğini ve boşanma sonrası müşterek velayet konusunun Türk kanunlarında düzenlenmemesinin artık kamu düzeni müdahalesi ile karşılaşmayacağını ümit ediyoruz. Ancak bunun sağlanabilmesi için “Türk Medeni Kanunu”nda (TMK) müşterek velayete ilişkin ayrıntılı bir düzenleme getiren hükümlere yer verilmesi gerektiğine inanıyoruz.

Anahtar Kelimeler:

Müşterek velayet, tenfiz, çocuğun üstün menfaati, kamu düzeni, 7 No’lu Protokol

Have Turkish Courts Started to Enforce Foreign Joint Custody Judgments?

The approach of Turkish courts related to the enforcement of joint custody decisions is chang-ing in line with the international perspective. Important development and change arrive with the adoption of the “Protocol No. 7 amended with Protocol No. 11, Annex to the Convention on the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms” (Protocol No. 7). Referring to this, Turkish Courts have both started to rule in favor of joint custody and started to en-force foreign joint custody judgments. The decision of the Supreme Court 2nd Legal Depart-ment, dated February 20, 2017, numbered E. 2016/15771, K. 2017/1737 has been the turning point on this. We expect that this encouraging attitude of the Supreme Court will positively affect the enforcement of foreign joint custody decisions, especially in cases where joint cus-tody is in the best interest of the child and the fact that the issue of joint custody after divorce is not regulated in Turkish Law will no longer face public policy interference. However, in order to achieve this, we are of the opinion that provisions that bring a detailed arrangement related to joint custody should be included in the “Turkish Civil Code” (TCC).

Keywords:

Joint custody, enforcement, the best interest of the child, public policy, Protocol No. 7,

PDF

___

Akıncı Z and Gökyayla CD, Milletlerarası Aile Hukuku [International Family Law] (1st ed., Vedat 2010).
Akıntürk T and Ateş D, Türk Medeni Hukuku [Turkish Civil Law] (23rd ed., Beta 2021).
Akkurt SS, ‘Çocuğun Kişiliğinin Korunması ve Velayetin Belirlenmesinde Çocuğun Menfaati Olgusu’ [Interest Of The Child in the Protection of the Child's Personality and the Determination of Custody] in B. İ. Engin (eds), In Honor of Prof. Dr. Rona Serozan (On İki Levha 2010) 91-121.
Akyüz E, Çocuk Hukuku, Çocukların Hakları ve Korunması [Child Law, Children's Rights and Protection] (6th ed., Pegem 2018).
Alibaba A and Rodoslu E, The Role of Public Policy in the Enforcement of Foreign Custody Judgments: An Example of Joint Custody in Turkish Law, 12 (5) (2020) Sustainability 1-28.
Apaydın E, ‘Ortak Hayata Son Verilmesi Sonrası Ortak Velayet Hususunda Yasal Düzenleme Gereği’ [The Necessity of a Legislative Regulation on the Joint Custody After the Dissolution of Marital Union] (2018) 9 (1) Inonu University Law Review 445-476.
Arkan AS, ‘Boşanma Halinde Ortak Velayet [Joint Custody in Case of Divorce]’ (2016) 14 (167) Legal Hukuk Dergisi [Legal Journal of Law] 6075-6088.
Arslan İ, ‘Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tenfizinin Mütekabiliyet Şartına Bağlanmasının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin m. 6 (1) Açısından Değerlendirilmesi [The Evaluation of the Reciprocity as a Condition for the Enforcement of Foreign Judgments in Terms of art. 6(1) of the European Convention on Human Rights In Turkish Law]’ (2019) 10 (1) İnonu University Law Review 1-15.
Aybay R and Dardağan E, Uluslararası Düzeyde Yasaların Çatışması (Kanunlar İhtilafı) [Conflict of Laws at International Level (Conflict Of Laws)] (2nd ed., İstanbul Bilgi University Press 2008).
Barumandzadeh R, Lebrun EM, Barumandzadeh T and Poussin G, ‘The Impact of Parental Conflict and the Mitigating Effect of Joint Custody After Divorce or Separation’ (2016) 57 (3) Journal of Divorce & Remarriage 212-223.
Baygın C, Soybağı Hukuku [Paternity Law] (On İki Levha 2010).
Blasio G and Vuri D, ‘Effects of the Joint Custody Law in Italy’ (2019) 16 (3) Journal of Empirical Legal Studies 479-514.
Buchanan CM and Jahromi PB, ‘A psychological perspective on shared custody arrangements’ (2008), 43 (2) Wake Forest University Law Review 419-439.
Canyaş AB, ‘Why Not Enforce? A Critical Analysis of Refusal To Enforce Foreign Joint Custody Judgments in Turkish Courts’ (2013) 27 (3) International Journal of Law, Policy and the Family 310-331.
Carlsund A, Asplund K, Eva S and Eriksson U, ‘Swedish Parent’s Experiences of Joint Physical Custody’ (2014) The Open Family Studies Journal 1-7.
Ceylan E, ‘Türk Velayet Hukukunda Yeni Gelişmeler’ [Recent Developments in Turkish Custody Law] (2018) 16 (181) Legal Hukuk Dergisi [Legal Journal of Law] 35-68.
Courbe P and Gouttenoire A, Droit de la Famille (7th ed., Sirey 2017).
Çavuşoğlu AU, Türk Milletlerarası Özel Hukukunda Boşanma [Divorce in Turkish Private International Law] (1st ed., Beta, 2006).
Çelikel A and Erdem BB, Milletlerarası Özel Hukuk [Private International Law] (17th ed., Beta 2021).
Çelikel A, ‘Yeni Kanuna Göre Yabancı Mahkeme Kararlarının Tenfiz Şartları [Enforcement Requirements According to the New Law]’ (1982)2 (2) Public and Private International Law Bulletin 7-13.
Doğan V, Milletlerarası Özel Hukuk [Private International Law] (Savaş 2021).
Dural M, Öğüz T and Gümüş A, Türk Özel Hukuku [Turkish Private Law] Vol. 3, Aile Hukuku [Family Law] (Filiz 2021).
Eekelaar J, ‘Beyond the Welfare Principle’ (2002) 14 (3) Child and Family Law Quarterly 237-250.
Egéa V, Droit de la famille, (2nd. ed., Lexis Nexis 2018).
Ekşi N, Milletlerarası Özel Hukukta Medeni Olmayan Evliliklerin ve Adli Olmayan Boşanmaların Tanınması [Recognition of Unofficial Marriages and Non-Judicial Divorces in International Private Law] (Beta 2012).
Ekşi N, Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi [International Competence of Turkısh Courts] (2nd ed., Beta 2000).
Ekşi N, Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi [Recognition and Enforcement of Foreign Judgments] (2nd ed., Beta 2020).
Elrod DL and Spector RG, ‘A Review of the Year in Family Law 2007–2008: Federalization and Nationalization Continue’ (2009) 42 (4) Family Law Quarterly 713-765.
Erdem M, Aile Hukuku [Family Law] (2nd ed., Seçkin 2019).
Erlüle F, İsviçre Medeni Kanunu’nda Yapılan Değişiklikler Işığında Boşanmada Birlikte Velayet [Shared Custody In Dıvorce In The Light of Changes In Swıss Civil Code] (Yetkin 2019).
Ertaş Ş, ‘Yabancı İlamların Taninmasi ve Tenfizi [Recognition and Enforcement of Foreign Judgments]’ 3 (1-4) Dokuz Eylul University Law Review, In Honour of Kudret Ayiter, (1987) 365-439.
Esen E, ‘Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Münhasır Yetki Kavramı [Exclusive Jurisdiction in Recognition and Enforcement of Foreign Judgments under Turkish Law] (2002) 22 (2) Public and Private Law Bulletin 183-206.
Folberg J, Joint Custody and Shared Parenting (Guilford Press 1991).
Gelgel GÖ, ‘Devletler Özel Hukukunda Velayet, Çocuk Kaçırmaları, Evlat Edinmeye İlişkin Problemler [Custody, Child Abductions, Adoption Problems in Private International Law]’ (2005) 8 (2) İstanbul Commerce University Social Sciences Review 119-148.
Gelgel GÖ, ‘Türk Devletler Özel Hukukunda Velayet ve Vesayet Kararlarının Tanınmasi ve Tenfizine İlişkin Bazı Problemler [Custody and Guardianship Issues in Private International Law]’ (2015) 35 (2) Public and Private International Law Bulletin 107-138.
Gelgel GÖ, Recognition and Enforcement of Foreign Court Judgments Within the Framework of the Application of the Supreme Court of Appeals in R. Kender and S. Ünan (eds.), In Honour of Prof. Dr. Tahir Çağa (Beta 2000) 389-397.
Gençcan ÖU, ‘Ortak Velayet’ [Joint Custody], Izmir Bar Association Bulletin (2017) 24-31.
George R, Ideas and Debates in Family Law (1st ed., Hart Publishing 2012).
Giray FK, ‘Karşılıklılık Koşulu ve Uluslararası Anlasmalarla MÖHUK’un Tanıma- Tenfiz Sistemine Getirilen Farkliliklar [Condition of Reciprocity and Differences Introduced with International Conventions to the Recognition-Enforcement System of CPIPL]’ in S. B. Bozkurt (ed.) Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Güncel Gelişmeler [Current Developments in Recognition and Enforcement of Foreign Courts and Arbitral Awards] (On İki Levha 2018) 69-83.
Gökyayla CD, ‘Yeni Yargıtay Kararları Işığında Gerekçesiz Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi [Recognition and Enforcement of Unjustified Foreign Court Decisions in the Light of New Supreme Court Decisions]’ (2013) 9 (105-106) Bahçeşehir University Law Review 7-42.
Elçin EG, Çocuğun Menfaati Gereği Çocukla İlgili Uyuşmazlıklarda Görüşünün Alınmaması Gereken Durumlar [Circumstances Where the Opinion of the Child Should Not Be Taken in the Disputes Related to the child Due to Child’s Interest] in G. Elçin Evgen and A. Genç Arıdemir (eds), Çocuk Hakları Çalışmaları I [Children’s Rights Studies I] (On İki Levha 2017) 1- 26.
Grassinger GE, Türk Medeni Kanununda Yer Alan Velayet Hükümleri Kapsamında Küçüğün Kişi Varlığının Korunması İçin Alınan Tedbirler [Measures Taken for the Protection of the Personal Presence of the Minor Under The Provisisons of Custody in Turkish Civil Code] (On İki Levha 2009).
Gülgösteren ZA, ‘Boşanma Sonucunda Ortak (Birlikte) Velayet [Joint (Shared) Custody as a Result of Divorce]’ (2017) 2 (2) Cankaya University Journal of Law 157-180.
Güven K, ‘Türk Hukukunda Evliligin Sona Ermesi ve Evlilik Disi Iliskide Velayet Hakkinin Geldigi Son Nokta: Ortak Velayet’ [The Last Word in Turkish Law About Parental Authority After Termination of Marriage and in Concubinage: Joint Parental Authority] (2018) 4 (1) Baskent University Law Review 11-64.
Güven P, Tanıma-Tenfiz, Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi [Recognition-Enforcement, Recognition and Enforcement of Foreign Judgments] (Yetkin 2013).
Hatemi H, Aile Hukuku [Family Law] (9th ed., On İki Levha 2021).
Huysal B, Devletler Özel Hukukunda Velayet [Custody in Private International Law] (Legal 2005).
İnce N, ‘Karşılaştırmalı Hukukta ve Türk Hukukunda Evlilik Birliğinin Boşanma ile Sona Ermesi Durumunda Birlikte Velayet’ [Joint Custody in Comparative Law and Turkish Law in the Case of Termination of the Marriage by Divorce] (2018), Türkiye Adalet Akademisi Dergisi [Turkish Justice Academy Review] 189-230.
Kahraman S, Türk Milletlerarası Aile Hukukunda Ortak Velayet [Joint Custody in Turkish International Family Law] (On İki Levha 2019).
Kılıçoğlu A, Aile Hukuku [Family Law] (5th ed., Turhan 2020).
Öztürk MK, ‘Boşanma Sürecinde Ortak (Müşterek) Velayet ve Toplumsal Bakış Açısı’ [Joint (Shared) Custody and Social Point of View in the Process of Divorce] in G. Elcin Evgen and A. Genc Aridemir (eds), Çocuk Hakları Çalışmaları I [Children’s Rights Studies I] (On İki Levha 2017) 59-116.
Koçhisarlıoğlu C, Boşanmada Birlikte Velayet ve Yasanın Aşılması [Shared Custody In Divorce and Overcoming the Law] (Turhan 2004).
Kurt LM, ‘Bosanma Durumunda Birlikte (Ortak) Velayet’ [Joint Custody in the Case of Divorce] (2018) 9 (2) Inonu University Law Review 157-186.
Malkoç EŞ, Aile Hukukuna İlişkin Yabancı Kararların Tanınması [Recognition of Foreign Judgments Regarding Family Law] (On İki Levha 2017).
Marinho S and Vladimira Correia S, ‘Notas finais’, in S. Marinho and S.V. Correia (eds.), Una familia parental, duas casas (Silabo 2017) 255-263.
Martiny D, ‘The Changing Concept of Family and Challenges for Family Law in Germany in J. M. Scherpe (ed.), European Family Law Volume II: The Changing Concept of ‘Family’ and Challenges for Domestic Family Law (Edward Elgar Publishing 2016).
Michaels R, ‘Recognition and Enforcement of Foreign Judgments’ in Rüdiger Wolfrum (ed.), Max Planck Encyclopedia of Public International Law (2009).
Mnookin RH, ‘Child Custody Adjudication: Judicial Functions in the Face of Indeterminancy’ (1975) 39 Law and Contemporary Problems 226-293.
Nomer E, Devletler Hususi Hukuku [Private International Law] (22nd ed., Beta 2017).
Novales TP, ‘The Development of ‘Shared Custody’ in Spain and Southern Europe’, in J. Eekelaar and R. George (eds.), Routledge Handbook of Family Law and Policy (2nd ed., Oxon: Routledge 2021).
Öztan B, Aile Hukuku [Family Law] (6th ed., Turhan 2015).
Öztan B, ‘Türk Hukukunda Bosanmada Birlikte Velayet Sorunu’ [The Problem of Shared Custody in Divorce in Turkish Law] in S. Arkan and A. Yongalık (eds.), In Honour of Prof. Dr. Tuğrul Ansay (Turhan 2006).
Parkinson P, Family Law and the Indissolubility of Parenthood (Cambridge University Press 2011).
Ruhi AC, and Özdemir H, Çocuk Hukuku ve Çocuk Hakları [Child Law and Child Rights] (On İki Levha 2016).
Ruhi C and Ruhi AC, Velayet Hukuku [Law Of Custody] (Seçkin 2017).
Sakmar A, Yabancı İlamların Türkiye’deki Sonuçları [Consequences of Foreign Judgments In Turkey] (İstanbul University Press, 1982)
Sargın F and Erten R, ‘MÖHUK Hükümleri Dairesinde Tanımanın Hukuki Niteliği, Usulu ve Karşılaşılan Bazı Sorunlar: Yeni Bir Düzenleme Yapma Gereği [Legal Nature, Procedure of the Recognition under the Provisions of CPIPL and Some Problems Encountered: Need of New Regulation]’, Journal of International Trade and Arbitration Law (2014) 37-136.
Schwenzer I and Keller T, ‘The Changing Concept of Family and Challenges for Family Law in Switzerland in J. M. Scherpe (ed.), European Family Law Volume II: The Changing Concept of ‘Family’ and Challenges for Domestic Family Law (Edward Elgar Publishing 2016).
Scott E, Derdeyn A, ‘Rethinking Joint Custody’, (1984) 45 (2) Ohio State Law Journal 455-498.
Serdar İ, ‘Birlikte Velayet’ [Shared Custody] (2008) 10 (1) Dokuz Eylul University Law Review 155-197.
Serozan R, Çocuk Hukuku [Child Law] (Vedat 2017).
Singer A, ‘Parenting Issues After Separation A Scandinavian Perspective’ in J. Eekelaar and R. George (eds.), Routledge Handbook of Family Law and Policy (2nd ed., Routledge 2021).
Statsky WP, Family Law: The Essentials (Cengage Learning 2015).
Steinbach A, ‘Children’s and parents’ well-being in joint physical custody: A literature review’ (2019) 58 (2) Family Process 353-369.
Steinman SB, Zemmelman SE and Knoblauch TM, ‘A Study of parents who sought joint custody following divorce: who reaches agreement and sustains joint custody and who returns to court’ (1985) 24 (5) Journal of American Academy of Child Psychiatry 554-562.
Şanlı C, ‘Türk Hukukunda Çocukların Velayetine ve Korunmasına İlişkin Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi [Recognition and Enforcement of Foreign Child Custody and Child Protection Judgments under Turkish Law]’ (1996) 16 (1-2) Public and Private International Law Bulletin 71-82.
Şanlı C, Esen E and Ataman- Figanmeşe İ, Milletlerarası Özel Hukuk [Private International Law] (9th ed., Beta 2021).
Teziç E, Anayasa Hukuku [Constitutional Law] (Beta 2020).
Tiryakioğlu B, ‘Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzenine Aykırılık [Violation of Public Policy in Recognition and Enforcement of Foreign Judgments] in S. B. Bozkurt (ed.) Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Güncel Gelişmeler [Current Developments in Recognition and Enforcement of Foreign Courts and Arbitral Awards] (On İki Levha, 2018) 83-94.
Tiryakioğlu B, Yabancı Boşanma Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi [Recognition and Enforcement of Foreign Divorce Judgments in Turkey] (Ankara University Press 1976).
Usta S, Velayet Hukuku [Custody Law] (On İki Levha 2016).
Uzun TB, ‘Türk Medeni Kanunu’na Göre Velayetin Kullanılması ve Çocuğun Üstün Yararı İlkesi Doğrultusunda Boşanmada ve Evlilik Dışı İlişkide Birlikte Velayet Modeli’ [The Use of Custody in Turkish Civil Code and the Joint Custody in Divorce and Extramarital Relationship in Line With the Principle of the Best Interest of the Child] (2016) 6 (1) Hacettepe Law Review 135-166.
Yücel Y, Türk Medeni Hukukunda Boşanma Halinde Velâyet, Cocukla Kişisel İlişki Kurulması ve Çocuğun Soyadı [Custody in Case of Divorce in Turkish Civil Law, Personal Relationship With Children and Child's Surname] (On İki Levha 2018).
Özgenç Z, ‘Velayete Uygulanacak Hukukun Tespitinde Kamu Düzeni Müdahalesine İlişkin Değerlendirmeler [Evaluations Regarding Public Policy Exception in Determination of Applicable Law to Custody] (2018) 22 (1) Ankara Haci Bayram Veli University Faculty of Law Review 3-47.