Suriye krizi, çağımızın en zorlu insani krizidir. Suriyelilerin toplu halde yerinden edilmesi, yalnızca -Suriyeli sayısının en çok olduğu ülke olan Türkiye dahil olmak üzere- Suriye’nin komşularında değil, Avrupa Birliği’nin üye ülkelerinde de zorluklar yaratmıştır. Kriz aynı zamanda uluslararası iltica sistemi, İnsan Hakları Hukuku ve Mülteci Hukuku çerçevesinde karşımıza çıkan “sorumluluk paylaşımı” prensibini de gündeme getirmiştir. Yerinden edilen Suriyelilerin korunması ve bakımı üzerine Türkiye ile AB arasında yürütülen uzun müzakereler sonucunda, taraflar AB-Türkiye “Mülteci Anlaşması” olarak adlandırılan bir metin üzerinde mutabık olmuştur. Anlaşma, bunun uluslararası İnsan Hakları Hukuku’nun, Mülteci Hukuku’nun ve AB İltica Hukuku’nun genel ilkelerini ihlal etmesini eleştiren akademisyenler, yasal uzmanlar ve uluslararası STK’lar tarafından bir dizi itirazla karşılanmıştır. Bu çalışma, AB ve Türkiye’yi “Mülteci Anlaşması”nı imzalamaya götüren yolu, anlaşmanın içeriğini, maddelerini, sonuçlarını ve uygulamada ortaya çıkabilecek olası riskleri incelemektedir. Aynı zamanda anlaşmanın uluslararası insani mekanizmalar çerçevesinde ele alınan sorumluluk paylaşımı kavramına yapacağı katkıları ya da vereceği zararları vurgulamaktadır. 

The Syrian displacement crisis is the most compelling humanitarian crisis of our times. The mass displacement of Syrians did not only cause challenges for Syria’s neighboring countries -including Turkey as the largest host of displaced Syrians- but also the European Union Member States. It has also call into question the principle of “responsibility-sharing” in the context of the international protection of refugees, Human Rights Law and Refugee Law. As a result of a long negotiation process between Turkey and EU over the protection, and care of displaced Syrians, the parties agreed upon a text that is called the EU-Turkey “Refugee Deal”. The deal was met with a chorus of objection by scholars, legal experts and international NGOs who criticized it for contradicting the general principles of the international Human Rights Law, Refugee Law and the EU Asylum Law. This paper studies the pathway that lead EU and Turkey to sign the “Refugee Deal”, its content and clauses, implications and potential risks that are likely to occur in practice, with an emphasis on the contribution and/or detriment that the deal would bring to the notion of responsibility-sharing in international humanitarian system.