Bebek ve çocuk ölümlerinin değerlendirilmesi: Türkiye nüfus ve sağlık araştırması, 1993 ve 1998

Bu çalışmada, Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1993 ve 1998 sonuçlarına dayanarak bebek ve çocuk ölümlerinin zaman içinde gösterdiği değişim ve ilgili faktörler değerlendirilmiştir.Son beş yıl içinde bebek ölüm hızı, neonatal ve postneonatal ölüm hızı azalmış, çocuk ölüm hızı artmıştır. Bebek ve çocuk ölüm hızları cinsiyet, bölge, yerleşim yeri, annenin öğrenim düzeyi, doğumdaki anne yaşı, doğum öncesi bakım hizmeti alma durumu, gebelik sayısı, doğum aralığına göre değerlendirilmiş fakat istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunmamıştır.Bebek ve çocuk sağlığı düzeyinin 1993-1998 yılları arasında gelişme gösterdiği, fakat bu gelişmenin yeterli olmadığı görülmüştür. Bebek ve çocuk sağlığına yönelik koruyucu hizmetlerin yanı sıra çevre koşullarının iyileştirilmesi, ana ve çocuk sağlığının geliştirilmesi, sosyoekonomik koşulların düzeltilmesi ve bu alanda çalışanların yeni bilgilerle donatılması gibi çabaların da katkısıyla bebek ve çocuk sağlığı ile ilgili göstergelerin düzelmesi beklenebilir.

Evaluation of infant and child mortality: Turkey demographic and health survey, 1993 and 1998

In this study, the changes of infant and child mortality, which were observed in time and related factors were evaluated regarding to the results of Turkey Demographic and Health Survey, 1993 and 1998.In the five years' time, infant, neonatal and postneonatal mortality decreased; child mortality increased. Infant and child mortality rates were evaluated according to gender of the child, region of residence, urban/ rural residence, level of mother's education, age of mother at birth, medical maternity care, birth order, birth interval. But no statistically significant differences were found. It can be hoped that, the indices of infant and child health will develop by improving preventive care, mother and child health, environmental and socio-economic conditions and supplying the needs of health personnel working in this field.

___

  • 1. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Türkiye İstatistik Yıllığı, 2002: 57. 2. Tezcan S. Epidemiyoloji Tıbbi Araştırmaların Yöntem Bilimi, Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı, Ankara, 1992: 178-180. 3. Türkiye’de Anne ve Çocukların Durum Analizi. TC Hükümeti- UNICEF İşbirliği Programı, Ankara, 1996: 129-136. 4. Dinç G, Aktekin M, Yardımsever M ve ark. Antalya’da Bebek ve Çocuk Ölümleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, 1995; 38: 549-557. 5. Ana-Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Programları için Bilgi- Eğitim- İletişim Rehberi: Ankara, 1997: 65-69. 6. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 1998. T.C Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Macro İnternational İnc. Calverton, Maryland, USA. Ankara, 1999. 7. Tezcan S. Türkiye’de Bebek ve Çocuk Ölümleri. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Üçbilek Matbaacılık, 1985: 9- 16. 8. Akın A. Türkiye’de Ana Sağlığı, Aile Planlaması ve İsteyerek Düşükler; Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 1998 İleri Analiz Sonuçları, 2002: 106-133. 9. Dünya Çocuklarının Durumu 2003. UNICEF Türkiye Temsilciliği, Ankara, 2003: 86-87. 10. T.C. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü Çocuk Sağlığı El Kitabı, Ankara, 1997: 2. 11. Akın A, Köseli A. Türkiye’de Ana Çocuk Sağlığı Göstergelerindeki Gelişmeler. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, 1987; 2: 179-189. 12. T.C. Sağlık Bakanlığı, Herkese Sağlık, Türkiye’nin Hedef ve Stratejileri. Ankara, Barok Matbaacılık, 2001: 62-63. 13. Türkiye’de Çocuk ve Kadınların Durumu Raporu. TC Hükümeti- UNICEF, 2001-2005 İşbirliği Programı, Ankara, 2000: 36-164. 14. Çavuşoğlu H. Çocuk Sağlığı Hemşireliği, Ankara, Hürbilek Matbaacılık, 1994: 5-13. 15. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 1993. T.C Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Hacettepe Üniversitesi, Nüfus Etüdleri Enstitüsü, Macro İnternational İnc. Calverton, Maryland, USA. Ankara, 1994. 16. Türkiye’de Anne ve Çocukların Durum Analizi. TC Hükümeti- UNICEF İşbirliği Programı, Ankara, 1991: 115-128. 17. Kuzu S, Akyıldız N. Ankara ve İlçelerinde Bulunan Sağlık Meslek Lisesi Hemşirelik Bölümü Son Sınıf Öğrencilerinin Ana ve Çocuk Sağlığı Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum, 2001; 3: 65-78. 18. Bertan M, Güler Ç. Halk Sağlığı Temel Bilgiler, Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı, Ankara, 1995: 159-165. 19. T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Hayati İstatistikler, 1992-1999. 20. T.C. Sağlık Bakanlığı, Dünya Sağlık Raporu. 21. Yüzyılda Yaşam Herkes İçin Bir Vizyon. Ankara, 1998: 4-7. 21. T.C. Çocuklara Yönelik Ulusal Faaliyet Programı, 2000’li Yıllara Doğru, Ankara, 1996: 10. 22. Hancıoğlu A, Tunçbilek E. Akraba Evlilikleri, Sosyodemografik Özellikleri ve Çocuk Ölümleri Üzerindeki Etkileri. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 1993: 139-153. 23. http://www.gaib.org.tr/gap_projesi.htm]. Erişim Tarihi: 27.01.2004.