SOSYOLOJİDE NESNELLİK SORUNU BAĞLAMINDA MAX WEBER’İN POZİTİVİZM-HERMENEUTİK İKİLİĞİNİ AŞMA GİRİŞİMİ

Sosyolojide, hem araştırmacının hem de incelediği nesnenin tarihsel ve kültürel varlıklar oluşu, nesnelliğin oldukça hayatî bir yer işgal etmesine, metodolojik tartışmalarda önemli bir yer tutmasına neden olmaktadır. Bu doğrultuda “subjektif yargıların nasıl nesnel geçerlilik kazanabileceği” yolundaki soruya verilen yanıt ekseninde, sosyolojide, farklı kamplar oluşmuş ve her bir araştırmacı kendi paradigması çerçevesinde bu soruna çözüm getirme amacında olmuştur. Sosyolojide, özellikle pozitivizm- hermeneutik ikiliği ekseninde karşılık bulan ve sosyal dünyanın incelenmesine ilişkin farklı anlamlandırma biçimleri sunan her iki kamp, nesnelliği araştırma nesnesi ve yöntemiyle ilişkili olarak farklı açılardan değerlendirmiştir. İncelememizde, her iki eğilimin temel argümanları öne çıkan isimleri aracılığıyla ortaya konmuş ve nesnellik algılarının hangisinin sosyolojinin doğasına uygun bir uygulama olanağına sahip olabileceği tartışılmıştır. Bu uğurda, iki karşıt paradigma arasında bir köprü vazifesi gören Weber’in, sosyolojideki nesnellik sorununa ilişkin çözümlemeleri ve ayırt edici yönü tartışılarak, diğer çözüm önerilerinin aşamadığı problemlerin üstesinden nasıl geldiği ve daha güçlü yönlerinin neler olduğu gösterilmek istenmiştir.
Anahtar Kelimeler:

Nesnellik, Pozitivizm, Hermeneutik

___

  • Baert, P. (2010). Sosyal Bilimler Felsefesi. Ü. Tatlıcan (Çev.). İstanbul: Küre.