Özgür TAŞDEMİR, Ümit Vefa ÖZBAY, Burhanettin Onur KİREÇTEPE

ROBOTLARIN HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUĞU ÜZERİNE BİR DENEME

Roma hukuku kölelere hak ehliyeti tanımamıştır (D. 4.5.3.1: “Servile caput nullum ius habet”). Söz konusu hukuk sisteminde köleler özgür insanların malvarlığına dâhil olabilen şeyler (res) olarak değerlendirilmiştir. Ancak aynı zamanda insan oldukları için malvarlığına dâhil olabilen diğer şeylerden ayrı tutulmuşlardır. Roma hukukunda kölelerin durumu ayrıntılı incelendiğinde yakın gelecekte hayatımızın bir parçası olacağına inandığımız robotlar ile durumlarının benzerlik gösterdiği görülebilir. Köle bir çeşit kendi kendine düşünebilen, karar verebilen duygusal bir mal olarak tanımlanabilir. Aynı özellikler geleceğimizin robotlarında da görülecektir. Yani robotları hukuki durumları bakımından kölelerin teknolojik akrabaları olarak değerlendirmek mümkündür. Bütün bu bilgiler bizi, eğer robotlar için bir yasal düzenleme yapılacaksa bu düzenlemenin kolaylıkla Roma hukukundan alınabileceği sonucuna götürür. Bu çalışmada robotların ve kölelerin neden aynı statüde değerlendirilebileceğini aydınlatmak adına köle ve robot kavramları hakkında ayrıntılı bilgi verdik. Robot ve yapay zekâ kavramlarını ayrıntılı olarak tanımlayıp inceledikten sonra, kölelerin durumlarını inceleyerek karşılaştırma yaptık ve robotların hukuki sorumluluğunu tartıştık

An Essay on Civil and Criminal Liability of Robots

The Roman Law's attitude toward the slave was; "Servile caput nullum ius habet" which means "the slave has no right." In this law system, slaves were regarded as objects which could be the property of another human being. They were legally just "res". But the fact that they were also human beings, slaves differentiated from other objects of property. With the help of their peculium (given by their master) slave could enter into engagements with a third party. When the situation of slaves is examined in Roman Law, it will be seen the situation of robots -there is a consensus about that they will be a part of our lives soon- resembles slaves. A slave could be defined as self-thinking, decision-making, emotional property. The same applies to robots. So robots can be considered as technological relatives of slaves. All this information leads us that if there will be a legal regulation about robots –which should be considered as a must- one can easily adapt the rules from Roman law. In this paper, there is a comparison between robots and slaves by giving information about them. With the help of that comparison, there will be a revival about why their legal status should be similar. Then, there will be brainstorming about how the robot's civil and criminal liability should be regulated.

PDF

___

Asaro, P.: “On Banning Autonomous Weapon Systems: Human Rights, Automation, and the Dehumanization of Lethal Decision Making”, International Review Of Red Cross, Volume 94 Number 886, 2012
Asaro, P.: “Robots and Responsibility from a Legal Perspetive”, ICRA, 2007
Asimov, I. (Çev. Odabaş, E.): Ben, Robot, İstanbul 2016
Bakırcı, Ç. M.: Abiyogenez - 1: Kimyasal Evrim, Canlılık ve Cansızlık Tanımları
Balkin, J.: “The Path of Robotics Law”, California Law Review, V.6, 2015
Berger, A.: Encyclopedic Dictionary of Roman Law, Philadelphia 1953 Bozkurt, G.: “Eski Hukuk Sistemlerinde Kölelik”, Ankara Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Dergisi, Ankara 1981
Buckland, W.W.: The Roman Law of Slavery, Cambridge 1908
Charney R.: “Can Androids Plead Automotism? A Review of When Robots Kill: Artificial Intelligence Under the Criminal Law bye Gabriel Hallevy”, University of Toronto Faculty of Law Review, V.75, N.1
Chinen M.: “The Co-Evolution of Autonomous Machines and Legal Responsibility”, Virginia Journal of Law & Technology, V.20, N.2, 2016
Clarke, A.C.: Profiles of the Future: an Inquiry Into the Limits of the Possible, New York 1962
Coeckelbergh M.: “Responsibility and the Moral Phenomenology of Using Self- Driving Cars”, Applied Artificial Intelligence, V.30:8, 2016
Demirbaş, T.: Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara 2009
Dülger, M.: “Bir Hukuk-Kurgu Denemesi: Yapay Zekalı Varlığın Hukuki Sorumluluğu (Olabilir Mi?)”, Hukuk ve Ötesi Dergisi, 2017
Eagleman, D.: Incognito, İstanbul 2017
Eduardovich, R.: “Criminal Liability of the Artificial Intelligence”, Problems of legality, 2017
Emiroğlu, H.: Ius Gentium – Kavimler Hukuku, İstanbul 2007
Ersoy Ç.: Robotlar, Yapay Zekâ ve Hukuk, İstanbul 2018
Finkelman, P.: Slavery and the Law, Maryland-USA, 2002
Fisher M.: “A Note On Free Will and Artificial Inttelligence”, Philosophia 1983
Gless, S./Silverman E./Weigend T.: “If Robots Cause Harm, Who Is To Blame? Self-Driving Cars And Criminal Liabiity”, New Criminal Law Review, V.19, N.3, 2016
Goodman, M.: Geleceğin Suçları, Timaş Y., İstanbul, 2016
Guiffrida, I./Lederer, F./Vermeys, N.: “The Legal Perspective on the Trials and Tribulations of AI: How Artificial Intelligence, The Internet of Things, Smart Contracts, and Other Technologies Will Affect the Law”, Case Western Reserve Law Review, V.68
Hafızoğulları, Z./Özen, M.: Türk Ceza Hukuku Genel Hükümler, Ankara, 2014
Hallevy, G.: The Criminal Liability of Artificial Intelligence Entities - From Science Fiction to Legal Social Control”, Akron Intellectual Property Journal, 2010
İçel, K.: Ceza Hukuku Genel Hükümler, İstanbul 2017
Johnsson D.: “Technology with No Human Responsibility?”, J Bus Ethics, V.127, 2015
Jones, P. (Çeviren: Sezer, F.): Geldim Gördüm Yendim – Romalılar Hakkında Bilmek İsteyeceğiniz Her Şey, İstanbul 2016
Kangal, Z.: Tüzel Kişilerin Ceza Sorumluluğu, Ankara 2003
Karadeniz Çelebican, Ö.; Roma Hukuku, Ankara 2013
Karnow C.: Liability for Distributed Artificial Intelligences”, Berkeley Technology Law Journal, V.11, I.1, 1996
Kaser, M. (Çev. Dannenbring, R.): Roman Private Law, Durban Butterworths, 1965
King, T.C./Aggarwal, N./Mariaosaria, T./Floridi L.:, “Artificial Intelligence Crime: An Interdiciplinary Analysis of Foreseeable Threats and Solutions”, Science and Engineering Ethics, Springer, 2019
Koschaker, P./Ayiter K.: Roma Özel Hukuku’nun Ana Hatları, İzmir 1993
Krausova, A./Hazan H.: “Creating Free Will in Artificial Intelligence”, Conference Paper, Beyon AI: Artificial Golem Intelligence International Conference, Pilsen, November 2013
Kurzweil, R.: İnsanlık 2.0, İstanbul 2018
Küçük, E.: “XII. Yüzyıl Rönesansı ve ‘Yeniden Doğan’ Roma’yı Günümüze Bağlayan Son Halka. Pandekt Hukuku” Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2007
Küçüktaşdemir, Ö.: “Nörohukuk ve Kusur (İsnat Yeteneğine) İlişkin Yeni Yaklaşımlar”, IV. Uluslararası Sağlık Hukuk Kongresi, Özyeğin Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Adli Bilimciler Derneği, Ankara 2018
Marijan B.: “On Killer Robots and Human Control, Debating the spohistication of artificial intelligence in lethal autonomous wepons systems”, The Ploughares Monitor, 2016
Di Marzo, S.: Roma Hukuku, İstanbul 1959
McCarty L.T.: Reflections on Taxman: An Experiment in Artificial Intelligence and Legal Reasoning, Harvard Law Review, 1977
Oleksiewicz I./Civelek M. E.: “From Artificial Intelligence to Artificial Consciousness: Possible Legal Bases For The Human-Robot Relationships in the Future”, International Jorunal Of Advanced Research, V.7(3), 2019.
Önok M.: Müşterek Suç Girişimi (Joint Criminal Enterprise) ve Örgütsel Hakimiyete Dayalı Dolaylı Faillik Teorileri, Seçkin, Ankara 2009
Pagallo, U.: The Laws Of Robotics, Crimes, Contracts and Torts, Dordrecht 2013
Rado, T.: Roma Hukuku Dersleri – Borçlar Hukuku, İstanbul 2014
Richards, N.M./Smart D.W.: “How should the law think about robots?”, We Robot 2012, Inagural Conference on Legal and Policy Issues Relating to Robotics, April 21-22, 2012
Rubin, C.T: “Machine Morality and Human Responsibility”, The New Atlantis: A Journal of Technology & Society, Summer 2011
Say C.: “50 Soruda Yapay Zekâ”, Bilim ve Gelecek Kitaplığı, İstanbul 2019 Solum, L.B.: “Legal Personhood of Artificial Intelligence”, North Carolina Law Review, V.70, 1992
Sparrow, R.: “Killer Robots”, Journal of Applied Philosophy, Vol. 24, No. 1, 2007
Tahiroğlu, B.: “Roma Hukukunda Kölelik ve Serbest Meslekler”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası
Tahiroğlu, B./Erdoğmuş, B.: Roma Hukuku Dersleri, İstanbul 2014
Toroslu N./Toroslu H.: Ceza Hukuku Genel Kısım, Ankara 2017
Türkoğlu-Özdemir G.: “Roma Hukuku’nda Actio De Peculio”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt : 7, Sayı : 2, 2005
Umur, Z.: Roma Hukuku Ders Notları, İstanbul 1999
Umur, Z.: Roma Hukuku Lügatı, İstanbul 1975
Villarona E. F./Golia A.: “Robots, Standards and the Law”, Computer Law & Security Review, V.35, I.2, 2019
Villey, M. (Çev: Tahiroğlu, B.): İstanbul 2010
Visky, K. (Çev. Tahiroğlu, B.): “Roma Hukuku’nda Kölelik ve Serbest Meslekler”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1974
Westermenn, W. L.: The Slave Systems of Greek and Roman Antiquity, Philedelphia 1955 833
Bozkurt-Yüksel, A.E.: “Robot Hukuku”, Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, Yıl:7, sayı. 29
Yararlanılan İnternet Siteleri
http://bbc.com
http://bgr.com/
https://www.bostondynamics.com
https://evrimagaci.org
https://futurism.com
https://medium.com
http://odturobotgunleri.org.tr
http://peterasaro.org
http://robots.law.miami.edu