İklim Değişikliği ve İnsan Hakları

İklim değişikliği, insan kaynaklı sera gazlarının atmosfere salımınedeniyle, geniş ve ölçülebilir bir boyutta meydana gelmektedir. Bu durum,doğanın bir parçası olan insanın yaşam, sağlık, barınma, mülkiyet gibi birçokhak ve özgürlüğü üzerinde ciddi tehdit oluşturmaktadır. Çevirisi yapılan eser,insan hakları ile insan kaynaklı iklim değişikliği arasındaki bağın doğruşekilde tanımlanmasını ele almaktadır. Öncelikle, iklim krizinden korunmaya değer görülen yaşam alanları ve bunlardan hangilerinin hukuken tanınmasıgerektiğine değinilmektedir. Ardından, iklim değişikliğine ilişkin hukukîrejim incelenmekte ve insan hakları ile iklim değişikliği rejimlerinin farklıhedefleri amaçladığı keşfedilerek bu iki rejim arasındaki bağın daha ilerigötürülmesi gerektiği aktarılmaktadır. Ayrıca, iklim krizi bağlamında adaleteerişim ve uluslararası insan hakları mekanizmalarının kararlarının yerinegetirilmesi de irdelenmektedir. Nihaî olarak, sera gazı salımına neden olanaktörlerin hakları ile iklim değişikliği mağdurlarının haklarının meydanagetirdiği menfaat çatışmasında altta yatan ahlâkî değerler dikkate alınarakmağdurlar için daha üstün bir koruma savunulmaktadır. Çalışma, iklimdeğişikliğiyle mücadele için hak bazlı hukuki yaklaşımın benimsenmesi vebunun sonucunda iklim lehine atılacak politik adımlar uğrunadır. Bununlabirlikte en fazla dikkati hak eden husus, insan haklarının iklim krizibağlamında ‘pozitif hukukça tanınmış haklardan müteşekkil değişmez birkutsal metin’ olarak değil, yeniliğe açık ahlâkî bir kavram olaraktartışılmasıdır.

Climate Change and Human Rights

Climate change is occurring on a large and measurable scale due to theemission of anthropogenic greenhouse gases into the atmosphere. This posesa serious threat to various rights and freedoms of human beings, such as life,health, housing, and property. This translated work sets out the correctdefinition of the link between human rights and human-induced climatechange. Following the legal regime is examined, it is argued that the nexusbetween human rights and climate change regimes should be taken further,given that they both aim at different objectives. In the context of the climatecrisis, access to justice and the execution of judgments are also addressed.Considering the underlying moral values of the rights of emitters and therights of victims, ultimately, superior protection for the latter is advocated.The study has been provoked by a desire to adopt a rights-based legalapproach to tackle climate change and, as a result, political actions to be takenin favour of the climate. Nevertheless, what deserves the most attention is thediscussion of human rights in this regard, not as ‘a fixed canon of well-definedlegal rights’, but as an innovative moral concept.

___