2015

AİHM’NİN TÜRKİYE HAKKINDA İFADE HÜRRİYETİNE İLİŞKİN VERDİĞİ KARARLARDA TAKDİR MARJI

Takdir marjı, AİHS’nin öngörmediği ancak uygulamada bazı ihtiyaçları karşılamak amacıyla kabul edilen bir doktrindir. Takdir marjının önemi, 20. yüzyıla kadar hiçbir surette sınırlandırılamayacağı düşünülen egemenlik anlayışı ile milletlerarası bir denetim mekanizması aracılığıyla devletlerin egemenliğinin sınırlandırılmaya çalışılması arasında bir denge kurulmasında görülmektedir. Çalışmada, kavramın gelişimi, amaçları ve kapsamı hakkında genel bir kanaat oluşturarak, AİHM’nin Türkiye hakkında ifade hürriyetine ilişkin verdiği kararlarda takdir marjının yerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Mahkeme’nin Türkiye hakkında ifade hürriyetine ilişkin verdiği kararlarda devlete tanıdığı takdir alanının sınırlarının belirlenmesi, ifade hürriyetinin sınırlandırılmasına ilişkin devletin yetki alanının, ayrıca bireylerin ifade hürriyetlerinin kapsam ve sınırlarının tespit edilmesi açısından önem ifade etmektedir.

Margin of Appreciation in The Decisions of the ECHR on Freedom of Expression About Turkey

The margin of appreciation is a doctrine that is not envisaged by the ECHR but is accepted in order to meet some needs in practice. The importance of the margin of appreciation is seen in establishing a balance between the understanding of sovereignty, which is thought not to be limited in any way until the 20th century, and the attempt to limit the sovereignty of states through an international control mechanism. The aim of the study is to determine the place of the margin of appreciation in the decisions made by the ECtHR regarding freedom of expression in Turkey by establishing a general opinion about the development, aims and scope of the concept. In the decisions of the court concerning freedom of expression concerning Turkey, determining the limits of the area of discretion granted to the state is important in terms of determining the scope and limits of the jurisdiction of the state regarding the limitation of freedom of expression, as well as the freedom of expression of individuals.

PDF

___

ANAYURT, Ömer, Anayasa Hukuku Genel Kısımlar, 2. Bs., Seçkin Yayıncılık, Ankara 2019.
BIÇAK, Vahit, Avrupa insan Hakları Mahkemesi Kararlarında İfade Hürriyeti, Ankara 2002.
ÇAKMAK, Ufuk Ramazan, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde Basın Özgürlüğü ve Devletin Yükümlülükleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2017.
ÇOBAN, Ali Rıza, “Strasbourg’da Herküllere İhtiyacımız Var Mı? Ulusal Takdir Yetkisi ve Evrensel Standartlar Arasında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 57, S. 3. (ss. 187-223).
DOĞRU, Derya, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Yargılamasında Takdir Marjı Doktrini, Turhan Kitabevi, Ankara 2019.
DOĞRU, Osman/NALBANT, Atilla, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Açıklama ve Önemli Kararlar, C. 2, Avrupa Konseyi, Ankara 2013.
ERDOĞAN, Murat, Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuruda Temel Hak ve Özgürlüklerin Yorumu, Lykeion, Ankara 2019.
ERDOĞAN, Mustafa, İnsan Hakları Teorisi ve Hukuku, Orion, Ankara 2012.
ESEN, Egemen, İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları Işığında Takdir Marjı Doktrini, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul 2019.
GÖKCAN, Hasan Tahsin, “Bireysel Başvuruda İkincillik İlkesi ve Denetim Yetkisinin Sınırları Sorunu”, TBB Dergisi, S. 135, Y. 2018. (ss.9-76).
GÖZÜBÜYÜK, Şeref/GÖLCÜKLÜ, Feyyaz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Uygulaması, Turhan Kitabevi, Ankara 2016.
GREER, Steven, The Margin of Appreciation: Interpretation and Discretion under the European Convention on Human Rights, Council of Europe Publishing, Strasbourg 2000.
HAKYEMEZ, Yusuf Şevki, Mutlak Monarşilerden Günümüze Egemenlik Kavramı, Seçkin Yayıncılık, Ankara 2004.
HARRİS, David J./O’BOYLE, Micheal/BATES, E. P./Buckley, Carla, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Hukuku (Çev. Mehveş Bingöllü Kılcı/Ulaş Karan), Avrupa Konseyi, Ankara 2013.
İNCEOĞLU, Sibel, “İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Çoğulculuk”, Çoğulcu Demokrasi ve Çoğunlukçu Demokrasi İkilemi ve İnsan Hakları Toplantısı, 5-6 Haziran 2010 Ankara, Türkiye Barolar Birliği Yayınları, Ankara 2011. (ss. 83-129).
LETSAS, George, “Two Concept of the Margin of Appreciation”, Oxford Journal of Legal Studies, Vol. 26, No. 4, Y. 2006. (ss. 705-732).
SUNAY, Reyhan, Avrupa Sözleşmesinde ve Türk Anayasasında İfade Hürriyetinin Muhtevası ve Sınırları, Liberal Düşünce Topluluğu, Ankara 2001.
ŞİRİN, Tolga, “Takdir Marjı Doktrini ve Türkiye Anayasa Mahkemesi Açısından Anlamı”, Anayasa Hukuku Dergisi, C. 2, S. 4, Y. 2013. (ss. 359-399), (Takdir Marjı).
TEZCAN, Durmuş/ERDEM, Mustafa Ruhan/SANCAKDAR, Oğuz, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Işığında Türkiye’de İnsan Hakları Sorunu, 2. Bs., Seçkin Yayıncılık, Ankara 2004.
KARARLAR 19.12.1959 tarihli Komisyon Raporu, https://hudoc.echr.coe.int/tur#{"itemid":["001- 73438"]}(E. T. 24.10.2019).
Akdaş/Türkiye, B. N. 41056/04, 16.02.2010.
Ashingdane/İngiltere, B. N. 8225/78, 28.05.1985.
Bayev and Others/Rusya, B.N. 67667/09-44092/12-56717/12, Final, 20.06.2017.
Case Of Observer And Guardian/The United Kingdom 13585/88, 26.11.1991.
Castells/Spain, B. N. 11798/85, 23.04.1992.
Ceylan/Türkiye, B. N. 23556/94, 08.07.1999.
Çetin ve Diğerleri/Türkiye, B. N. 401153/98 ve 40160/98, 13.02.2003 (Nihai).
Erdoğdu ve İnce/Türkiye, B. N. 25067/94 ve 25068/94.
Evans/The United Kingdom, B. N. 6339/05, 10.04.2007.
Gerger/Türkiye, B. N. 24919/94, 08.07.1999.
Gündüz/Türkiye, B. N. 35071/97, 04.12.2003.
Handyside/Birleşik Krallık, B. N. 5493/72, 07.12.1976.
İ.A./Türkiye, B. N. 42571/98, 13.12.2005.
İncal/Türkiye, B. N. 41/1997/825/1031, 09.06.2019.
Müller/İsveç, B. N. 10737/84, 24.05.1988.
Müslüm Gündüz/Türkiye, B. N. 35071/97, 04.12.2003.
Otto Premınger Enstitüsü/Avusturya, B. N. 13470/87, 20.09.1994.
Sunday Times/Birleşik Krallık, B.N. 6538/74, 18.01.1979.
Sürek/Türkiye (1), B. N. 26682/95, 08.07.1999.
Sürek/Türkiye (2), B. N. 24122/94, 08.07.1999.
Yunanistan/Birleşik Krallık, B.N. 176/56, 26.09.1958, (Aktaran Doğru, s. 15).
https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/tr/content/65-avrupa-insan-haklar-sozlesmesine-ek-15-numaral-protokol/ (E. T. 24.10.2019).
https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/tr/content/65-avrupa-insan-haklar-sozlesmesine-ek-15-numaral-protokol/ (E. T. 24.10.2019).
https://humanrightscenter.bilgi.edu.tr/tr/content/65-avrupa-insan-haklar-sozlesmesine-ek-15-numaral-protokol/ (E. T. 24.10.2019).