6216 SAYILI KANUNDAKİ TARAF OLMA KOŞULU VE AİHS'E EK 4. VE 7. PROTOKOLLERDE YER ALAN HAKLARIN, ANAYASAL TEMEL HAKLAR OLARAK BİREYSEL BAŞVURU YOLUNDA UYGULANABİLİRLİĞİ HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME

2010 yılında yapılan anayasa değişikliği ile temel hak ve özgürlüklerinkorunmasına ilişkin yeni bir hukuki çare olarak bireysel başvuru yolu kabuledilmiştir. Bu yeni yolun kapsamı, 1982 Anayasasının 148. maddesinde,AİHSye yapılan bir gönderme ile belirlenmiştir. 6216 sayılı Kanun ise,bireysel başvuru yolunu sadece AİHSde değil, buna ek Türkiyenin tarafolduğu protokollerde yer alan haklar açısından düzenlemiştir. Çalışmada,Anayasa ve Kanunda yer alan bu farklılığın, doktrinde yapılan tespitlerleparalel şekilde, somutlaştırmadan öte bir anayasaya aykırılık sorunu teşkilettiği iddiası kabul edilmekle birlikte, ortada henüz bir yasal değişiklik ya dahükmü denetlemiş bir AYM incelemesi olmadığından, bireysel başvuruyolunu daraltan bu şartı daha farklı okumanın mümkün olup olmadığısorusuna cevap aranmıştır. Bunun için, ilk olarak, Anayasada ve yasada uluslararası metinlere yapılan göndermelere, ulusal hukuk açısındanyaklaşılmış, bunu ardından, AİHM ve AYM kararlarıyla 4. ve 7.Protokollerde yer alan haklara AİHS ve Anayasa tarafından genel bir korumasağlandığı tespiti ile yasada yer alan daraltmanın aslında söz konusuprotokollerde yer alan hakları ne teorik ne de uygulama açısından kapsamdışı tutmaya elverişli olmadığı sonucun ulaşılmıştır.

A Review on the Provision ofBeing a Partyof the Law No:6216 and the App licability of the Rights Covered by Additional Protocols no. 4 and no.7 to ECHR, as Constitutional Fundamental Rights in Individual App lication Procedure

The individual application has been introduced to the constitution as anew legal remedy for the protection of the fundamental rights by theconstitutional amendment in 2010. Article 148 of the constitution hasdetermined the scope of this remedy by a reference to the ECHR. The Lawno.6216 has regulated this scope not only by referring to the ECHR, but alsoby including the additional protocols which Turkey is a party of. Faced withthese two different regulations, the later considered unconstitutional by amajority of scholars, this article focuses on finding a legal solution forovercoming the problem. First of all, the possibility of providing a nationalinterpretation to the international law references within the constitution willbe discussed; and then, in the light of the decisions of Turkish ConstitutionalCourt and the European Court of Human Rights, it will be shown that thesefundamental rights and prohibitions which are regulated in the 4th and 7thProtocols are with the scope of the general protection provided by theconstitution. With these findings, it shall be revealed that the regulationforeseen under Law no:6216 cannot constitute a basis for excluding thefundamentals rights covered by these protocols to from individualapplication procedure.

___

  • Aydın, Öykü Didem. (2011). Türk Anayasa Yargısında Yeni Bir Mekanizma: Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, GÜHFD, C. XV, Sa. 4. Çağlar, Bakır. (1989). Anayasa Yargısı ve Normatif Devreler Analizi, Anayasa Yargısı, Sayı:6. Decaux, Emanuelle. (1999). Les Parties et Leurs Engagements, La Convention Europ éenne des Droits de L ’Homme Commentaire article p ar article, Paris: Economica. Doğru, Osman. (2012). Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, İstanbul: Legal Yayıncılık. Esen Arnwine, Selin. (2003). İspanya’da Bireysel Başvuru Yolu, A ÜHFD, C.52(4). Gözler, Kemal. (2001). Uluslararası Andlaşmaları Akdetme ve Onaylama Yetkisi: Bir Karşılaştırmalı Anayasa Hukuku İncelemesi, AÜSBFD, C.56(2). Gören, Zafer. (1994). Anayasa Mahkemesi’ne Kişisel Başvuru, Anayasa Yargısı, Cilt 11. Göztepe, Ece. (1998). Anayasa Şikâyeti, AÜHFY No: 530, Ankara. Göztepe, Ece. (2011). Türkiye’de Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuru Hakkının (Anayasa Şikayeti)6216 Sayılı Kanun Kapsamında Değerlendirilmesi, TBB Dergisi, Sayı: 95. Göztepe, Ece. (2014). Türkiye Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine Ek 4. Protokoller Bağlı mıdır? Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru Hakkı Açısından Bir Değerlendirme, Rona Aybay ’a Armağan, Legal Hukuk Dersigi, Özel Sayı, İstanbul: Legal Yayıncılık. Hassemer, Winfried. (2004). Anayasa Şikayeti ve Buna İlişkin Sorunlar, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt 21. İnceoğlu Sibel. ed. (2013). İnsan Hakları Avrup a Sözleşmesi ve Anayasa, İstanbul:Beta Yayınları. İzgi, Ömer. - Gören, Zafer. (2002). Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Yorumu, Ankara: TBMM Basımevi. Kabaalioğlu, Haluk. - Ekşi, Nuray. (2004). Yabancıların Türkiye’den Sınırdışı Edilmesi, MHB, Yıl 24. Kanadoğlu, Korkut. (2015). Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru, İstanbul: On İki Levha Yayıncılık. Öktem, Emre. (2014). Uluslararası Andlaşmanın İmza İle Onay Arasındaki Hukuki Rejimi, GÜHFD, Doç.Dr. Melike Batur Yamaner ’in Anısına Armağan, Cilt II, 2014/2. Özkan, Işıl. (2014). Uluslararası Hukuk-Ulusal Hukuk İlişkileri, Yaşar Üniversitesi Dergisi, Vol:8, Özel Sayı. Paczolay, Peter. (2004). Anayasa Şikayeti ve Buna İlişkin Sorunlar, Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt 21. Pazarcı, Hüseyin. (2004). Türk Hukukunda Andlaşmalar ile Yasaların Çatışması, MHB Yıl 24.. Pazarcı, Hüseyin. (2014). Uluslararası Hukuk Dersleri, 1. Kitap, (12. bs.). Ankara:Turhan Kitabevi. Renucci, Jean-François. (2001). Droit européen des droits de l’homme, Paris: LGDJ. Ruiz Miguel,Carlos. (2001). L’amparo constitutionnel en Espagne: droit et politique, Cahier du conseil constitutionnel, No:10. Sabuncu, Yavuz. - Esen Arnwine, Selin. (2004). Türkiye İçin Anayasa Şikayeti Modeli Türkiye’de Bireysel Başvuru Yolu, Anayasa Yargısı, Cilt 21. Sağlam, Fazıl. (2012). Anayasa Şikâyeti, Demokratik Anayasa, ed. Göztepe, Ece. - Çelebi,Aykut. (2012), İstanbul: Metis Yayıncılık. Sağlam, Musa. (2005). Bireylerin Anayasa Mahkemesi’ne Başvurusu,TBB Dergisi, Sayı: 60. Soysal, Mümtaz. (1997). Uluslararası Andlaşmalar Konusunda Anayasa Yargısı,Anayasa Yargısı Dergisi, Cilt:14. Şirin, Tolga. (2015). Üçüncü Yılda Bir Bilanço: Türkiye Anayasa Mahkemesi’nin Bireysel Başvuru (Anayasa Şikâyeti) Usulünün Ve Kararlarının Değerlendirilmesi, Kamu Hukukçuları Platformu’nun 30- 31 Mayıs 2015 tarihinde Ankara’da gerçekleştirdiği toplantıda sunulmuş tebliğ. http://www.kamuhukukculari.org/upload/dosyalar/Tolga_Airin_ 333_1.pdf (07.07.2015) Şirin, Tolga. (2013). Türkiye ’de Anayasa Şikâyeti (Bireysel Başvuru), İstanul: On İki Levha Yayıncılık. Tanör, Bülent. - Yüzbaşıoğlu, Necmi. (2013). 1982 Anayasasına göre Türk Anayasa Hukuku, (13. bs.). İstanbul: Beta Yayınları. Turhan, Mehmet et al. (2004). Türkiye İçin Anayasa Şikayeti Modeli, Anayasa Yargısı, Cilt 21. Yokuş, Sevtap. (2014). Türkiye’de Anayasa Şikayetini Hazırlayan Koşullar, Türkiye ’de Anayasa Mahkemesi ’ne Bireysel Başvuru (Anayasa Şikayeti) , ed. Sevtap Yokuş, Ankara: Seçkin Yay., s. 18. Yüzbaşıoğlu, Necmi. (1993). Türk Anayasa Yargısında Anayasallık Bloku, İÜHFY No: 703, İstanbul
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1301-1308
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1943
  • Yayıncı: Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi