Özel Gereksinimli Çocuk Ebeveynlerinin Açık Hava Oyun Parklarına İlişkin Görüşleri

Bu araştırmanın amacı, okul öncesi eğitime devam eden özel gereksinimli (ÖG) çocuk ebeveynlerinin açık hava oyun parklarına ilişkin görüşlerinin incelenmesidir. Nitel desende gerçekleştirilen araştırmaya Denizli ilindeki özel eğitim kurumlarına devam eden 0-6 yaş çocuğu olan toplam 12 ebeveyn katılmıştır. Veriler içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, ebeveynlerin açık hava oyun parkları ile ilgili görüşleri olumlu görüşler, olumsuz görüşler, kaygılar, beklentiler olmak üzere dört ana kategoride toplanmıştır. Ebeveynlerin açık hava oyun parkları ile ilgili olumlu görüşlerinin ÖG çocuğunun parkta sergilediği duygu ve davranışlar ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, ebeveynlerin fiziksel çevre ve sosyal çevreye ilişkin olumsuz görüşleri ve beklentileri olduğu saptanmıştır. Araştırmanın bulguları ilgili alanyazın ışığında tartışılarak uygulayıcılar ve araştırmacılara yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.

ÖZEL EĞİTİM DERGİSİOpinions of Parents of Children with Special Needs about Outdoor Playgrounds

The aim of this qualitative research is to examine the opinions of parents who have children with special needs about outdoor playgrounds. A total of 12 parents with children between 0-6 years of age attending special education centres in Denizli were included in the study. The data were analyzed through content analysis. The opinions of parents about outdoor playgrounds were gathered in four main categories as positive and negative opinions, concerns, expectations. Parents had negative opinions and expectations about physical and social environment. In addition, the positive opinions of the parents were related to the emotions and behaviors of the children in the park. The findings of the research were discussed in the light of the related literature. Some suggestions were made for practitioners and researchers.

PDF

___

Allen K. E., & Schwartz, I. S. (1996). The exceptional child: Inclusion in early childhood education(3rd ed.). Albany, NY: Delmar Publishers, Washington, D.C.Amerijckx, G., & Humblet, P. (2015). Uses and perceived benefits of children’s recreational activities: Theperspectives of parents and school professionals.International Journal of Child Care and Education Policy, 9(11), 1-17.doi: 10.1186/s40723-015-0013-z
Anderson-Mcnamee, J. K., & Bailey, S. J. (2010). The importance of play in early childhood development. Montana State University Extension,4(10)1-4.Retrieved fromhttp://health.msuextension.org/documents/MT201003HR.pdf
Avrupa Çevre Ajansı. (2015). SOER 2015-The European environment-state and outlook 2015.Retrieved from https://www.eea.europa.eu/soer
Ayan, S., & Ulaş, M. (2015). Türkiye’de kullanılan oyun alanı donatılarının gelişmiş ülkelerdeki modellere göre incelenmesi [The examination of playground equipments which are used in Turkey according to the models in developed countries]. Route Educational and Social Science Journal, 2(3), 130-145.
Ball, D., Gill, T., & Spiegal, B. (2012). Managing risk in play provision: Implementation guide.The Department for Children, Schools and Families and the Department for Culture, Media and Sport.Retrieved from http://www.playengland.org.uk/media/172644/managing-risk-in-play-provision.pdf
Bayraktaroğlu, B., & Büke, A. (2015). Çocuk oyun alanlarının evrensellik ölçütleri açısından incelenmesi: Fenerbahçe-Pendik sahil şeridi örneği [Investigation of playgorunds in terms of universalized criteria: Fenerbahçe-Pendik coastal band example]. Süleyman Demirel Üniversitesi Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi,3(3), 371-378.
Bekçi, B. (2012). Fiziksel engelli kullanıcılar için en uygun ulaşım akslarının erişebilirlikaçıdan irdelenmesi: Bartın kenti örneği [The investigation of transportation axes with respect to accessibility for people having disabilities: The case of the Bartin city]. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 14(1), 26-36.
Bento, G., & Dias, G. (2017). The importance of outdoor play for young children’s healthy development. Porto Biomedical Journal,2(5), 157-160. doi: 10.1016/j.pbj.2017.03.003
Bohn-Goldbaum, E. E., Phongsavan, P. Merom, D., Rogers, K., Kamalesh, V.,& Bauman, A. E. (2013). Does playground improvement increase physical activity among children? A quasi-experimental study of a natural environment. Journal of Environmental and Public Health, 2013(Special İssue),1-10. doi: 10.1155/2013/109841
Bozarslan, B., & Batu, E. S. (2014). Özel anaokullarında çalışan eğiticilerin okulöncesi dönemde kaynaştırma ile ilgili görüş ve önerileri [Examining the opinions of teachers working in private preschools about inclusion]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 86-108.
Brodin, J., & Lindstrand, P. (2006). Inclusion of children in outdoor educationlearning in motion:Part I. Report No.43, Stockholm Institute of Education, Child & Youth Science. Retrieved fromhttps://www.buv.su.se/polopoly_fs/1.48830.1320917351!/TKH_43.pdf
Bruno, T. S. (2016). Making children-inspired playgrounds everywhere: A case study of the creation of the playground using recycled materials at Kampala School for physically handicapped(Master’sthesis, Oslo and Akershus University, Uganda). Retrieved from https://oda-hioa.archive.knowledgearc.net/bitstream/handle/10642/3484/tusingwire_MAYPH5900_2016.pdf?sequence=2&isAllowed=
Bulut, Z., & Kılıçaslan, Ç. (2009). Çocuğa özgüven kazandırmada önemli bir ilke: Çocuk oyun alanlarında güvenlik [An important principle to encourage self-reliance to child: Playground safety]. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 10(1), 18-85.
Burke, J. (2012). ‘Some kids climb up; some kids climb down’:Culturally constructed play-worlds of children with impairments. Disability & Society, 27(7), 965-981.
Callison, K.(2013). Designing playgrounds for children with cochlear implants. Retrieved from https://www.gametime.com/news/designing-playgrounds-for-children-with-cochlear-implants
Casey, T., & Harbottle, H. (2018). A guide to creating accessible and inclusive public play spaces. Retrieved from https://www.inspiringscotland.org.uk/wp-content/uploads/2018/05/Free-to-Play-Guide-to-Accessible-and-Inclusive-Play-Spaces-Casey-Harbottle-2018.pdf
Center for Universal Design. (1997). The principles of universal design, Version 2.0.Raleigh, NC: North Carolina State University. Retrieved from https://projects.ncsu.edu/ncsu/design/cud/about_ud/udprinciplestext.htm
Cevher-Kalburan, N. (2014a). Erken çocukluk döneminde riskli oyun [Risky play during early years].Kastamonu Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi,22(3), 943-960.
Cevher-Kalburan, N. (2014b). Okul öncesi dönem çocuklarının dış mekânda oyun fırsatları veebeveyn görüşleri [Preschool children’s opportunities and parents' opinions regarding outdoor play]. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 3(2), 113-135. doi: 10.21560/spcd.21616
Czakczynska-Podolska, M. (2014). The impact of playground spatial features onchildren's play and activity forms: An evaluation of contemporary playgrounds' play and social value. Journal of Environmental Psychology, 38, 132-142. doi: 10.1016/j.jenvp.2014.01.006
Deretarla-Gül, E. (2012). Ailelerin çocuk bahçelerine ve çocuk bahçelerindeki materyallere bakış açılarının incelenmesi [Examination of the viewpoints of the parents in the children's playgrounds and the materials in the children's playgrounds]. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(3), 261-274.
Duman, G., & Koçak, N. (2013). Çocuk oyun alanlarının biçimsel özellikleri açısından değerlendirilmesi (Konya ili örneği) [Evaluating structural properties of children playgrounds (Konya city sample)].Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 64-81.
Dunn, K.,& Moore, M. (2005). Developing accessible play space in the UK: A social model approach. Children Youth & Environments, 15(1), 332-346.
Erdem, Ö. (2003). Okul öncesi eğitim birimlerinde dış mekân tasarım ilkeleri [Outdoor design criteria for preschool education centers] (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 131333)
Fjortoft, I. (2001). The natural environment as a playground for children: The impact of outdoor play activitiesin pre-primary school children.Early Childhood Education Journal,29(2), 111-117.
Fromberg, D.P., & Bergen, D. (2006). Introduction.In D.P. Fromberg & D. Bergen (Eds.), Play from birth to twelve: Contexts, perspectives and meanings(pp. xv-xx). New York: Routledge.
Frost, J.,& Sutterby, J. (2017). Outdoor play is essential to whole child development.Young Children,72(3), 82-85.
Gök, G., & Erbaş, D. (2011). Okul öncesi öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin görüşleri ve önerileri [Early childhood teachers' opinions about and suggestions for inclusion programs]. International Journal of Early Childhood Special Education, 3(1), 66-87.
Graue, E. M., & Walsh, D. J. (1998). Studying children in context: Theories, methods and ethics.Thousand Oaks, California: Sage.Grbich, C. (2013). Qualitative data analysis: An introduction (2nd ed.). London: Sage.
Greig, A., Taylor, J., & MacKay, T. (2007). Doing research with children (2nd ed.). London: Sage.Günay, N. (2016). Fiziksel çevrelerin çocuk üzerindeki etkisi bağlamında kapsayıcı oyun alanları[The impact of physical environment on children: Inclusive playgrounds] (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 432215)
Hilgenbrinck, L.C., Pyfer, J., & Castle, N. (2004). Students with cochlear implants: Teaching considerations for physical educators.Journal of Physical Education,75(4), 28-33.
Horton, J. (2017). Disabilities, urban natures and children’s outdoor play.Social and Cultural Geography, 18(8), 1152-1174. doi: 10.1080/14649365.2016.1245772
Jansson, M. (2009). Management and use of public outdoor playgrounds(Doctoral Thesis, Swedish University of Agricultural Sciences. Alnarp). Retrieved from https://pub.epsilon.slu.se/2070/1/Management_and_Use_of_Public_Outdoor_Playgrounds2.pdf
Karadağ, G. (2009). Engelli çocuğa sahip annelerin yaşadıkları güçlükler ile aileden algıladıkları sosyal destek ve umutsuzluk düzeyleri [Hardships undergone by mothers with handicapped children, hopelessness and social support from family]. Turkish Armed Forces Preventive Medicine Bulletin, 8(4), 315-322.
Karadağ, G. (2014). Özel gereksinimi olan çocuğa sahip ebeveynlerin yaşadığı zorluklar ve çözüm öneriler [Hopelessness and depression in the families of children with special needs]. Turkish Armed ForcesPreventiveMedicineBulletin, 13(6), 491-494.doi: 10.5455/pmb1-1389682796
Kurt, A.S., Tekin, A., Koçak, V., Kaya, Y., Özpulat, Ö., & Önat, H. (2008). Zihinsel engelli çocuğa sahip anne babaların karşılaştıkları güçlükler [Living difficulties for parents of children with mental disability]. Türk Klinikleri Pediatri Dergisi, 17(1), 158-163.
Küçüker, S. (2001). Erken eğitimin gelişimsel geriliği olan çocukların anne-babalarının stres ve depresyon düzeyleri üzerindeki etkisinin incelenmesi [Investigation of the effect of early education on the stress and depression levels of parents of children with developmental retardation].Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi,3(19), 1-11. doi: 10.1501/Ozlegt_0000000055
Little, H., & Eager, D. (2010). Risk, challengeand safety: Implications for play quality and playground design.European Early Childhood Education Research Journal, 18(4), 497-513. doi: 10.1080/1350293X.2010.525949
Louv, R. (2010). Doğadaki son çocuk. [Last child in the woods] (1. baskı). (C. Temürcü, Çev.). Ankara: TÜBİTAK Popüler Bilim Kitaplığı. (Orijinal kitabın yayın tarihi 2005)
Mayall, B. (2002). Towards a sociology for childhood. Buckingham:Open University Press. doi: 10.1017/S0021932004235945
Memik, N. H. (2004). An evaluation of the changing approaches to children’s play spaces(Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 153529),
Metin, P. (2003). The effects oftraditional playground equipment design in children’s developmental needs(Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 143125)
Michael-Siu, K. W., Wong, Y. L., & Lam, M. S. (2017). Inclusive play in urban cities: A pilot study of the inclusive palaygrounds in Hong Kong.Procedia Engineering,198, 169-175.
Moore, G. (2002). Designed environments for young children: Empirical findings and implications for planning and design. In M. Gallop &J. McCormack (Eds.), Children and young people’s environments(pp. 53-63). New Zealand: University of Otago, Children’s Issues Centre.
Moore, D. (2015). “The teacher doesn't know what itis, but she knows where we are”: Young children's secret places in early childhood outdoor environments.International Journal of Play,4(1), 20-31.doi: 10.1080/21594937.2014.925292
Nelson, L. H., & Johnston, S. S. (2003). Children with cochlear implants. Young Exceptional Children, 7(1),2-10. doi: 10.1177/109625060300700101
Olds, A. R. (2001). Child care design guide.USA: The McGraw Companies.Özşenol, F., Işıkhan, V., Ünay, B., Aydın, H. İ., Akın, R., & Gökçay, E. (2003). Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi [The evaluation of family functions of families with handicapped children]. Gülhane Tıp Dergisi, 45(2), 156-164.
Perry, M., Devan, H., Fitzgerald, H., Han, K., Liu,L., & Rouse, J. (2018). Accessibility and usability of parks and playgrounds.Disability and Health Journal, 11(2), 221-229. doi: 10.1016/j.dhjo.2017.08.011
Playworld. (2015). Inclusive play design guide. Retrieved from https://www.accessibleplayground.net/wp-content/uploads/2016/05/Inclusive-Play-Design-Guide-LowRes-2.pdf
Pola, İ. (2015). Çocuk oyun alanlarına kapsayıcı yaklaşımlar: İstanbul için birdeğerlendirme [The inclusive design approaches to children playgrounds: An evaluation for Istanbul] (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 421041)
Poppe, R., Van Delden, R., Moreno, A., & Reidsma, D. (2014). Interactive playgrounds for children. In A. Nijholt (Ed.), Playful user interfaces: Gaming media and social effects(pp. 99-118).
Singapur: Springer Science & Business Media.Pouya, S., Bayramoğlu, E., & Demirel, Ö. (2017). Bir engelli okul bahçesi tasarım ana kararları: Doğan Çağlar ortopedik engelliler okulu [The design major resolutions of a disabled school garden: Doğan Çağlar orthopedic disabled school]. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(4), 682-690. doi: 10.17475/kastorman.277535
Pouya, S., Demirel, Ö., & Pouya, S. (2018). Evaluating the playground: Focus group interviews with families of disabled children. Istanbul Technical UniversityJournal of Faculty of Architecture, 15(2), 137-146.
Prellwitz, M. (2007). Playground accessibility and usability for children with disabilities experiences of children, parents and professionals(Doctoral dissertation,Luleå University of Technology, Sweden). Retrieved from https://pdfs.semanticscholar.org/6e5e/e6d9891126059e8e6b20b3391b62f68d261a.pdf?_ga=2.110464839.35863995.1576809234-969961370.1568419425
Prellwitz, M., & Skar, L. (2007). Usability of playgrounds for children with different abilities. Occupational Theraphy International,14(3), 144-155.
Persson, H., Åhman, H., Yngling, A. A., & Gulliksen, J. (2015). Universal design, inclusive design, accessible design, design for all: Different concepts-one goal? On the concept of accessibility-historical, methodological and philosophical aspects. Universal Access in the Information Society, 14(4), 505-526. doi: 10.1007/s10209-014-0358-z
Ripat, J., & Becker, P. (2012). Playground usability: What do playground users say?.Occupational Therapy International, 19(3), 144-153.
Shi, Y. (2017). Explore children’s outdoor play spaces of community areas in high-density cities in China: Wuhan as an example. Procedia Engineering,198(2017), 654-682.
Singer, D. G., Golinkoff, R. M., & Hirsh-Pasek, K. (2006). Play=learning: How play motivates and enhances children’s cognitive and social-emotional growth.NewYork: Oxford University Press.
Skar, L. (2002). Disabled children’s perspective of technical aids,assistance and peers in play situations. Scandinavian Journal of Caring Sciences, 16,27-33.
Smith, P., & Pellegrini, A. (2013). Learning through play. In R. E. Tremblay, R. G. Barr, R. D. Peters, & M. Boivin (Eds.), Encyclopedia on early childhood development(pp. 1-6). Montreal, Quebec: Centre of Excellence for Early Childhood Development.
Sterman, J. (2018). Outdoor play decision-making by families, schools, and local government for children with disabilities(Doctoral dissertation, Australian Catholic University).Retrieved from https://researchbank.acu.edu.au/cgi/viewcontent.cgi?article=1760&context=theses
Sucuoğlu, B., Bakkaloğlu, H., İşcen-Karasu, H., Demir, Ş., & Akalın, S. (2014). Preschool teachers’ knowledge levels about inclusion. Educational Sciences: Theory & Practice, 14(4), 1477-1483.doi: 10.12738/estp.2014.4.2078
Sweeney, D., & Zellner, R. (2008). Universal design. In C.R. Reynolds, & E.Fletcher-Janzen (Eds.) Encyclopedia of specialeducation(pp. 2080-2082). John Wiley & Sons Inc. doi: 10.1002/9780470373699.speced2154
Şen, E. B., & Öksüz, Ç. (2016). Ankara’daki engelsiz parkların engelli çocukların kullanımına uygunluğunun değerlendirilmesi [Evaluation of barriers to use the unimpeded playing parks among disabled children in Ankara]. Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 4(1), 15-26.
Şişman, E. E., & Özyavuz, M. (2010). Çocuk oyun alanlarının dağılımı ve kullanım yeterliliği: Tekirdağ örneği [Distribution and use of proficiency of playgrounds: A case study Tekirdağ]. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 7(1), 13-22.
Tandoğan, A. (2017). Evrensel tasarım kavramı ve kentsel peyzaj ile ilgili örnekler üzerinden değerlendirilmesi [The concept of universal design and evolualtion on urban landscape examples]. Hasan Kalyoncu Unıversity Journal of The Faculty of Fine Arts and Architecture, 5(2), 51-66.
TorontoChief Administrator’s Office.(2017). City of Toronto accessibility design guidelines.Retrieved fromhttps://www.toronto.ca/wp-content/uploads/2017/08/8fcf-accessibility_design_guidelines.pdf
Turgut, H., & Yılmaz, S. (2010). Ekoloji temelli çocuk oyun alanlarının oluşturulması [Building ecology-based playgrounds for kids]. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi (20-22 Mayıs). Cilt:IV, (pp. 1618-1630). Retrieved from http://karok3.artvin.edu.tr/IV.Cilt/(1618-1630).pdf
Uluğ, H. (2007). Kuzey Adana’daki çocuk oyun alanlarının bitki seçimi yönünden irdelenmesi[Examination of childrenplayground for choosen plants in north Adana] (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 178446)
Ulutaş, İ., & Şimşek, I. (2014). Ebeveynlerin çocuk oyun alanlarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi [Determination of parents’ opinions on the playgrounds].Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(3), 413-424.
Uslu, A., & Shakouri, N. (2012). Engelli çocuklara dost oyun alanı ve dış mekân tasarımı [Friendly design of playground and outdoor space for the disabled children]. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 28(5), 367-374.
Uslu, A., Şahin-Körkmeçli, P., & Güneş, M. (2016, Aralık). Engelsiz çocuk oyun alanlarının evrensel tasarım ilkelerine göre irdelenmesi: Ankara örneği[Examination of unimpeded children playgrounds according to universal design principles: Ankara case]. 6. Peyzaj Mimarlığı Kongresi’nde sunulmuş sözlü bildiri, Antalya, Türkiye.
Van Manen, M. (1997). Researching lived experience. Human science for an action sensitive pedagogy(2nd ed.). London, Ontario: Althouse Press.
Veitch, J., Bagley, S., Ball K., & Salmon, J. (2006). Where do children usually play? A qualitative study of parents’ perceptions of influences on children’s active free-play. Health & Place, 12(4), 383-393.
Wolfgang, C. H. (2004). Child guidance through play: Teaching positivesocial behaviors. Boston: Pearson Education Inc.
Yantzi, N. M., Young, N. L., & Mckeever, P. (2010). The suitability of school playgrounds for physically disabled children. Children’s Geographies, 8(1), 65-78.
Yıldırım, A., & Şimşek H. (2016).Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in the social sciences] (10.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, S., & Bulut, Z. (2002). Kentsel mekânlarda çocuk oyun alanları planlama ve tasarım ilkeleri [Planning and designing principles of children playgrounds in urban areas]. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(3), 345-351.
Yüce-Eşkil, Ö. (2011). Engelliler için dış mekân tasarım özellikleri bağlamında Ankara kent parklarının irdelenmesi [Study of Ankara urban banks in the context of outdoor design features for the disabled] (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 285290)
Yücel, G. F. (2005). Çocuk oyun alanları tasarımı [Design of playgrounds for children]. İstanbul Orman Fakültesi Dergisi,55(2), 99-110.
Yüksel, H., & Tanrıverdi, A. (2019). Özel gereksinimli çocuğa sahip olan ailelerin yaşadıkları sosyal sorunlar ve baş etme yolları [Social problems and coping mechanisms in families of children with special needs]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi,20(3), 535-559. doi: 10.21565/ozelegitimdergisi.493089
Yılmaz, Z. (2019). Özel gereksinimli çocuğu olan ebeveynlerin açık hava oyun parklarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi [An investigation of the opinions of parents of children with special needs about outdoor playgrounds](Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezinden edinilmiştir. (Tez Numarası: 576627