Pınar Şafak, Pınar DEMİRYÜREK, Hatice Cansu YILMAZ

Çok Duyulu Öykülerin Ağır ve Çoklu Yetersizliği Olan Görmeyen Öğrencilerin Dinlediğini Anlamalarına Etkisi

Öz Ağır ve çoklu yetersizliği olan çocukların öğrenme özelliklerine uygun hale getirilen okuma materyalleri, bilişsel ve iletişimsel becerilerini destekleyen okumaya dayalı etkinliklere daha aktif katılmalarına destek olmaktadır. Bu okuma materyallerinden biri de birden fazla duyuya hitap eden “çok duyulu” öykülerdir. Çok duyulu öykü, ağır derecede zihin yetersizliği ve/veya çoklu yetersizliği olan bireyler için bireysel olarak düzenlenmiş sosyal etkileşim ve duyusal deneyimler üzerine odaklanarak anlatılan öyküler olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada çoklu yetersizliği olan görmeyen çocukların dinlediği öyküyü anlamada sabit bekleme süreli öğretim yöntemi ile sunulan çok duyulu öykü anlatımının etkililiğinin sınanması amaçlanmıştır. Araştırmanın katılımcılarını, görme engelliler okulunda çok engelliler sınıflarında eğitim görmeye devam eden, 11-15 yaşlar arasında iki kız, bir erkek öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan katılımcılardan üçü de görme yetersizliği ve otizme tanısına sahiptir. Araştırmada tek denekli deneysel desenlerden “denekler arası çoklu yoklama” deseni kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkeni, çoklu yetersizliği olan görmeyen öğrencilerin dinlediği öyküyü anlama düzeyleri, bağımsız değişkeni ise, sabit bekleme süreli öğretim yöntemi ile sunulan çok duyulu öykü anlatımı uygulamasıdır. Yapılan öğretim oturumları sonrasında her üç katılımcının da dinledikleri öyküye dair sorulan sorulara doğru cevap verme düzeyleri artmıştır. Her katılımcının cevaplandıramadığı soru farklı olmakla birlikte, üç katılımcı da çalışmanın tüm oturumlarında yalnızca 1 soruya doğru cevap veremedikleri görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Çoklu yetersizlik, görme yetersizliği, çok duyulu öykü, sabit beklemeli öğretim, dinlediğini anlama

PDF

___

Adıgüzel, S., Kizir, M., & Eratay, E. (2017). Ağır ve çoklu yetersizliği (AÇYE) olan bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin yaşadıkları sorunların belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(1), 45-59.
Arman, F. (2014). Zihinsel yetersizliği olan ve normal gelişim gösteren çocukların erken okuryazarlık becerilerine ve uygulamalarına ilişkin anne görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Batu, S. & Kırcaali-İftar, G. (2005). Kaynaştırma. Ankara: Kök.
Browder, D. M., Mims, P. J., Spooner, F., Ahlgrim-Delzell, L. & Lee, A. (2008). Teaching elementary students with multiple disabilities to participate in shared stories. Research & Practice for Persons with Severe Disabilities, 33(1), 3-12. doi: 10.2511/rpsd.33.1-2.3