Toplumsal Alan Kuramına Göre Türkiye’de Orta Çocukluk Dönemindeki Ahlaki Gelişim

Ahlaki gelişim toplumdan topluma değişim gösteren bir kavramdır. Her toplumun kendi ahlaki normları vardır ve bu normlara uyulmaması durumunda uymayan kişiye karşı toplumsal bir tepki geliştirilir. Ahlaki gelişim çalışmalarında Kohlberg’in çalışmalarına literatürde geniş yer verilmektedir. Ancak Kohlberg ahlakın toplumdan topluma değişen değer yargıları olduğundan bahsetmemektedir. Toplumsal alan kuramına göre Ahlaki gelişim çalışmaları literatürde kendine yeni yeni yer bulmaya başlamıştır. Bu durum çalışmasının amacı, ilkokula devam eden, orta çocukluk dönemindeki öğrencilerin Toplumsal Alan Kuramına göre ahlak gelişimlerini anlamaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 2018-2019 eğitim öğretim yılında ilkokulda eğitimine devam eden 1,2,3,4. Sınıftan 60 çocuktur. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen 6 varsayımsal hikaye oluşturmaktadır. Yapılan içerik analizi sonucunda, çocukların büyük kural ihlali yerine küçük kural ihlalini tercih ettiği; çocukların kardeşini kurtarmak için bile hırsızlığın doğru bir davranış olmadığını belirttikleri, adaletli seçimler yapmanın doğru bir davranış olduğunu, çocukların istedikleri oyuncakla oynayabilmesi gerektiğini ve oyuncak seçimine saygı duyulması gerektiğini, ebeveynlerin müdahalesinin doğru bir davranış olamadığını, son olarak çocukların, kuralların her zaman geçerli olduğunu, her durumda uyulması gerektiğini belirlenmiştir.

Moral Development in Middle Childhood Period in Turkey According to Social Domain Theory

Moral development is a variable concept ranging from one society to the other one. Every society has its own moral norms, and It is arisen a social reaction to those people who violates these norms. Kohlberg’s studies are widely available in studies on moral development in the literature. However; Kohlberg doesn’t mention that moral is value judgment changing from one society to the other one. According to the Social Domain Theory, the studies on moral development have recently taken part in literature. The aim of the case study is to understand the moral development of students in middle childhood period, who go to a primary school, according to the Social Domain Theory. Study group of the research is 60 children as first, second, third and fourth grader at the primary school and continuing education in 2018/2019 academic year. 6 hypothetical stories which researcher set are used as data collection tool in the study. By using the content analysis, it is determined that children preferred to violate the “minor rule”, instead of “major rule”; they said that robbery is not moral/right behavior, in order to save even their siblings and they said that making fair choices is moral behavior, and children should play toys which they want, and it should be respected their toy choice, and intervention of their families is not right attitude, and, lastly, rules are always valid and should apply under all circumstances.

Keywords:

Child development, middle childhood, moral development after Kohlberg, Social Domain Theory,

___

Arı, R. (2003). Gelişim ve öğrenme. Konya: Atlas Kitabevi.
Austrian, S. G. (2008). Developmental theories through the life cycle. Columbia: Columbia University Press.
Aytar, A. G. (2005). Toplumsal ve duygusal gelişim. A. Ulusoy (Ed.), Gelişim ve öğrenme içinde (ss. 93-126). Ankara: Anı Yayıncılık.
Balcı, Ş., and Bekiroğlu, O. (2012). İçerikten anlama giden bir tünel olarak içerik çözümlemesi: 2011 genel seçimlerinde ak parti tv reklamları üzerine bir araştırma. Ö. Güllüoğlu. (Ed.), İletişim bilimlerinde araştırma yöntemleri görsel metin çözümleme içinde (ss. 268-323). Ankara: Ütopya Yayınevi.
Bee, H. (2000). The developing child. Boston, MA: Allyn and Bacon.
Berk, L. (2015). Bebekler ve çocuklar: Doğum öncesinden orta çocukluğa. Ankara: Nobel Yayınevi.
Buchanan-Barrow, E., and Barret, M. (1998). Children’s rule discrimation within the context of the school. British Journal of Developmental Psychlogy, 16(4), 539- 551. doi: 10.1111/j.2044-835X.1998.tb00770.x
Bussey, K. (1999). Children’s categorization and evaluation of different types of lies and truths. Child Development, 70(6), 1338-1347. doi: 10.1111/1467- 8624.00098
Creswell, J. W. (2013). Araştırma deseni: Nitel, nicel, karma [Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches]. (S. B. Demir, Çev.). Ankara: Eğiten Kitap.
Çam, Z., Çavdar, D., Seydooğulları, S. ve Çok, F. (2012). Ahlak gelişimine klasik ve yeni kuramsal yaklaşımlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 1211-1225.
Çiftçi, N. (2003). Kohlberg'in bilişsel ahlak gelişimi teorisi: Ahlak ve demokrasi eğitimi. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 43-77.
Edelstein, W., Nunner-Winkler, G., and Noam, G. G. (1993). Moral und person. Frankfurt: Suhrkamp.
Ekşi, H. (2006). Bilişsel ahlak gelişimi kuramı: Kohlberg ve sonrası. Abant İzzet Baysal Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 29-38. https://dergipark.org.tr/en/pub/aibuefd/issue/1513/18352 adresinden erişilmiştir.
Flavell, J. H. (1970). Developmental studies of mediated memory. Advances in Child Development and Behavior, (5);181-211. doi: 10.1016/S0065-2407(08)60467- X
Friedman, W. J., Robinson, A. B., and Friedman, B. L. (1987). Sex differences in moral judgements? A test of Gilligan’s theory. Psychology of Eomen Quarterly, 11(1), 37-46. doi: 10.1111/j.1471-6402.1987.tb00772.x
Gander, M. J., Gardiner, H. W., (1993). Çocuk ve ergen gelişimi. (H. N. Çelen ve A. Dönmez, Çev.). Ankara: İmge kitabevi.
Geçtan, E. (1998). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Hetherington, E. M., and Parke, R. (1993). Child psychology; A contemporary viewpoint. New York: McGraw-Hill.
Hotelling, K., and Forrest, L. (1985). Gilligan’s theory of sex‐role development: A perspective for counseling. Journal of Counseling & Development, 64(3), 183- 186. doi: 10.1002/j.1556-6676.1985.tb01067.x
İnanç, B., Bilgin, B. ve Atıcı, M. (2012). Ahlak gelişimi. Gelişim psikolojisi. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Kabaday, A. ve Aladağ, K. S. (2010). Farklı ilköğretim kurumlarına devam eden öğrencilerin ahlaki gelişimlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 878-898.
Kağıtçıbaşı, Ç. (1979). İnsan ve insanlar. İstanbul: Cem Basımevi.
Kim, J., and Turiell, E. (1996). Korean and American children’s consepts of adult and peer authority. Social Development, 5(3), 310-329. doi: 10.1111/j.1467- 9507.1996.tb00088.x
Kohlberg, L. (1976). Moral stages and moralization: The cognitive-developmental approach. M. Berkowitz and F. K. Oser (Eds.), Moral development and behavior: Theory research and social issues (pp. 27-87). New York: Holt.
Merriam, S. (2013). Nitel araştırma [Qualitative research]. (S. Turan, Çev.). Ankara: Nobel (2009).
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (2015). Nitel veri analizi [Qualitative data analysis: An expanded sourcebook]. (S. Akbaba Akgül ve A. Ersoy, Çev.). Ankara: Pegem Akademi (1984).
Miller, P. H. (2008). Gelişim psikolojisi kuramları [Theroies of developmental psychology]. (B. Onur ve Z. Gültekin, Çev.). Ankara: İmge Kitabevi (2002).
Murray, C., and Turiel, E. (2012). Jimmy’s Baby Doll and Jenny’s truck: Young children’s reasoning about gender norms. Child Development, 83(1), 146-158.
Murray, C., Min-Kim, J., and Turiel, E. (2015). Judgments of gender norm violations in children from United States And Korea. Cognitive Development, 35, 122-136. doi: 10.1016/j.cogdev.2015.04.002
Neff, K. D., and Helwig, C. C. (2002). A constructivist approach to understanding the development of reasoning about rights and authority within cultural contexts. Cognitive Development, 17(3-4), 1429-1450. doi: 10.1016/S0885- 2014(02)00126-0
Nucci, L. (2001). Education in the moral domain. Cambridge: Cambridge University Press.
Nucci, L. (2005). Adolescent-parent conflict: Resistance and subversion as developmental process Conflict, contradiction and contrarian elements in moral development and education. Erlbaum: Psychology Press.
Nucci, L. P., and Turiel, E. (1978). Social interactions and the development of social concepts in preschool childrens. Child Development, 49(3), 400-407.
Nunner-Winkler, G. (1993). Die entwicklung moralischer motivation. In W. Edelstein, G. Nunner-Winkler, and G. Noam (Eds.), Moral und person (pp. 278- 303). Frankfurt: Suhrkamp.
Piaget, J. (1948). Le langage et la pensée chez l’enfant. Études sur la logique de l'enfant. Paris: Neuiveme.
Senemoğlu, N. (1997). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya. Ankara: Spor Matbaacılık.
Shaffer, D. R. (1999). Developmental psychology (5th). Cengage: Brooks/Cole.
Smetana, J. G. (1995). Parenting styles and conceptions of parental authority during adolescence. Child Development, 66(2), 299-314. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/1131579
Smetana, J. G. (2003). Moral development during adolescence. In G. R. Adams, and M. Berzonsky (Eds.), Blackwell handbook of adolescence (pp. 247-268). UK: Blackwell Publishing.
Smetana, J. G. (2011). Adolescents, families, and social development: How teens construct their worlds. Sussex: Wiley-Blackwell.
Smetana, J. G., and Breages, J. L. (1990). The development of toddlers’ moral and conventional judgements. Merrill-Palmer Quarterly, 36(3), 329-346. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/23087284?seq=1
Stake, R. E. (1995). The art of case study research. London: Sage.
Tisak, M. (1995). Domains of social reasoning and beyond. Annals of Child Development, 11(1), 95-130.
Tisak, M. S. (1993). Preschool children’s judgments of moral and personal events involving physical harm and property damage. Merrill-Palmer Quarterly, 39(3), 375-390. https://www.jstor.org/stable/23087427?seq=1
Tisak, M. S., and Turiel, E. (1984). Children’s conceptions of moral and prudential rules. Child Development, 55(3), 1030-1039. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/1130154?seq=1#metadata_info_tab_contents
Tisak, M. S., and Turiel, E. (1988). Variation in seriousness of transgressions and children’s moral and conventional consepts. Developmental Psychology, 24(3), 352-357. doi: 10.1037/0012-1649.24.3.352
Turiel, E. (1978). Social regulations and domains of social concepts. New Directions for Child and Adolescent Development, 1978(1), 45-74. doi: 10.1002/cd.23219780105
Turiel, E. (1983). The development of social knowledge: Morality and convention. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Turiel, E. (1998). Moral development. In W. Damon (Ed.), Handbook of child psychology (pp. 863-932). New York: Wiley.
Turiel, E. (2002). The culture of morality: Social development, context,and conflict. New York: Cambridge University Press.
Turiel, E. (2008a). The development of children’s orientations toward moral, social, and personel orders: More than a sequence in development. Human Development, 51(1), 21-39. doi: 10.1159/000113154
Turiel, E. (2008b). Thought about actions in social domains: Morality, social conventions, and social interactions. Cognitive Development, 23(1), 136-154. doi: 10.1016/j.cogdev.2007.04.001
Wainryb, C., and Ford, S. (1998). Young children’s evaluations of acts based on beliefs different from their own. Merill-Palmer Quarterly, 44(4), 484-503. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/23093750
Weston-Donna, R., and Turiel, T. (1980). Act-rule relations: Children’s concepts of social rules. Developmental Psychology, 16(5), 417-424.
Wright, D., and Croxen, M. (1989). Ahlak yargısının gelişimi [The development of moral judgment]. (D. Öngen, Çev.). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(1), 289-310.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Yin, R. K. (2009). Case study research: Design and methods (Fourth Edition). Thousand Oaks, CA: SAGE Publications, Inc.