Assessment of cognitive flexibility: Reliability and validity studies of Turkish version of the cognitive flexibility inventory

Bilişsel Esneklik Envanteri (BEE), bireylerin olaylar ve durumlar karşısındaki bilişsel esneklik düzeylerini ölçebilmek amacıyla Dennis ve Wal (2010) tarafından geliştirilmiştir. Bu çalışmanın amacı BEE’ nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Araştırmaya Sakarya Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi’nden toplam 551 üniversite öğrencisi (389 kadın/162 erkek) katılmıştır. Ölçeğin geçerliği ölçüt bağıntılı geçerlik, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yöntemleriyle incelenmiştir. Ölçeğin güvenirliği ise Cronbach alfa içtutarlık ve test-tekrar test yöntemleriyle incelenmiştir. Faktör analizi sonuçları ölçeğin iki faktörlü bir yapıda olduğunu ortaya koymuştur. BEE’ nin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı ölçeğin bütünü için .90, “alternatifler” alt boyutu için .90 ve “kontrol alt boyutu için .84 olarak bulunmuştur. Test tekrar test güvenirlik katsayısı ise ölçeğin bütünü için .75, “alternatifler” alt boyutu için .78 ve “kontrol alt boyutu için .73 olarak saptanmıştır. Elde edilen bulgular, BEE’ nin Türk üniversite öğrencilerinin bilişsel esneklik düzeylerini ölçmede yeterli geçerlilik ve güvenilirlik değerlerine sahip olduğunu göstermiştir.

Bilişsel esnekliğin değerlendirilmesi: Bilişsel esneklik envanteri Türkçe versiyonunun geçerlik ve güvenirlik çalışmaları

Cognitive Flexibility Inventory (CFI) was developed by Dennis and Wal (2010) in order to measure the cognitive flexibility levels of individuals against the events and circumstances. The purpose of this study is to examine the validity and reliability of Turkish form of CFI 551 university (389 female/162 male) students from Sakarya and Hacettepe Universities participated in the research. The validity of the scale was examined with criterion related validity, exploratory and confirmatory factor analysis methods. The reliability of the scale was examined with Cronbach alpha internal consistency and test-retest methods. The results of factor analysis showed that the scale has a structure of two factors. Cronbach alpha reliability coefficient of CFI was found as .90 for whole of the scale, .90 for “alternatives” sub-dimension and .84 for “control” sub- dimension. Test-repeat test reliability coefficient of was found as .75 for whole of the scale, .78 for “alternatives” sub-dimension and .73 for “control” sub-dimension. The obtained findings showed that CFI has the sufficient validity and reliability values in measuring the cognitive flexibility levels of Turkish university students.

PDF

___

Balcı, S. ve Yılmaz, M. (2002). Đyimserlik Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 54-60.
Beck, A. T., Rush, A. J., Shaw, B. F. & Emery, G. (1979). Cognitive Therapy Of Depression. New York: Guilford Press.
Bentler, P. M. (1980). Multivariate analysis with latent variables: Causal modeling. Annual Review of Psychology, 31, 419-456.
Bilgin, M. (2009). Bilişsel Esnekliği Yordayan Bazı Değişkenler. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(36), 142-157.
Boratav, C. (2003). Boratav Depresyon Tarama Ölçeği (Bordepta): Epidemiyolojik Çalışmalar ve Birinci Basamak Sağlık Hizmetinde Depresyonu Tanımaya Duyarlı Bir Ölçek. Türk Psikiyatri Dergisi, 14(3), 172-183.
Browne, M.W. & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models. Newbury Park, CA: Sage.
Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Byrne, B. M., & Campbell, T. L. (1999). Cross-cultural comparisons and the presumption of equivalent measurement and theoretical structure: a look beneath the surface. Journal of Cross Cultural Psychology, 30, 555-574.
Dennis, J. P. & Wal, J. S. V. (2010). The cognitive flexibility inventory: Instrument development and estimates of reliability and validity. Cognitive Therapy and Research, 34 (3), 241-253.
Hill, A. (2008). “Predictors of relationship satisfaction: The link between cognitive flexibility, compassionate love and level of differentiation.” Unpublished doctoral dissertations, California School of Professional Psychology, Alliant International University, San Diego.
Karasar, N. (1995) Bilimsel Araştırma Yöntemi (7. Baskı). Ankara: Sim Matbaası.
Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equations modeling. New York: Guilford.
Maltby, J., Day, L., McCutcheon, L. E., Martin, M. M. & Cayanus, J. L. (2004). Celebrity worship, cognitive flexibility and social complexity. Personality and Individual Differences, 37, 1475-1482.
Marsh, H. W., Hau, K.T., Artelt, C., Baumert, J. & Peschar, J. L. (2006). OECD's brief self-report measure of educational psychology's most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
Martin, M. M. & Rubin, R. B. (1995). A new measure of cognitive flexibility. Psychological Reports, 76 (2), 623-626.
Martin, M. M. & Anderson, C. M. (1998). The cognitive flexibility scale: Three validity studies. Communication Reports, 11(1), 1-9.
Martin, M. M. & Rubin, R. B. (1994). Development of communication flexibility scale. Southern Communication Journal, 59, 171-178.
Öner, N. (1997). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler: Bir Başvuru Kaynağı (3. Baskı). Đstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Matbaası.
Özgüven, İ. E. (1994). Psikolojik Testler. Ankara: Yeni Doğuş Matbaası.
Sungur, M. Z. (1994). Kognitif Görüş Bağlamında Depresyon ve Antisipasyon. 3P- Psikiyatri, Psikoloji ve Psikofarmakoloji Dergisi, 2 (Ek-4), 5-23.
Şeker, H. ve Gençdoğan, B. (2006). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tavşancıl, E. (2002). Tutumların Ölçülmesi ve Spss Đle Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Türkçapar, H.(2009). Klinik Uygulamada Bilişsel-Davranışcı Terapi: Depresyon. Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
Young, J. E., Weinberger, A. D. & Beck, A. T. (2001). Cognitive Therapy For Depression. In D. H. Barlow (Ed.), Clinical Handbook of Psychological Disorders: A Step-By-Step Treatment Manual. New York: Guilford Press.