Alzheimer hastalığı tedavisinde nano boyutlu ilaç taşıyıcı sistemlerin kullanımı

Alzheimer hastalığı dünya çapında çok sayıda insanı etkileyen, önümüzdeki yıllarda çok daha fazla insanı etkilemesi beklenen, bilişsel bozukluklar ve hafıza sorunları ile karakterize progresif bir nörodejeneratif hastalıktır. Alzheimer’s Disease International (ADI) 2015 raporuna göre dünyada yaklaşık 46 milyon kişi Alzheimer hastalığı ya da Alzheimer ile ilişkili demanstan etkilenmektedir. Hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir ve radikal tedavisi mümkün değildir. Alzheimer hastalığı gibi nörodejeneratif hastalıklar açısından bakıldığında, spesifik bir organa hedefleme beyne istenmeyen maddelerin girmesini engelleyen sıkıca konumlanmış endotelyal hücrelerden oluşan kan beyin bariyerinin (KBB) varlığı nedeniyle çözülememiş bir problem olarak varlığını sürdürmektedir. Nanoteknolojideki son gelişmeler ise bu sorunun çözümü için umut vaat etmektedir. Santral sinir sistemine (SSS) ilaç taşıyan nanoyapılardan ilaç taşıma performanslarının geliştirilmesi, yeni hedeflendirme ligandları ile beyne seçiciliklerinin artırılması, KBB permeabilitelerinin artırılması ve nörotoksisitelerinin azaltılması beklenmektedir. Bu derlemede Alzheimer hastalığı, hastalığın tedavisindeki engeller ve nanoteknoloji bazlı ilaç taşıyıcı sistemlerin bu engelleri ortadan kaldırmadaki rolü üzerinde durulacaktır

NANOSIZED DRUG DELIVERY SYSTEMS FOR ALZHEIMER DISEASE TREATMENT

Alzheimer disease is a progresive neurodegenerative disease which affects a lot of people worldwide and expected to affect more people in next years, characterized by memory and cognitive disfunctions. According to Alzheimer’s Disease International (ADI) 2015 report almost 46 million people has affected from Alzheimer’s disease or Alzheimer related diseases worldwide. The exact cause of the disease is stil unknown and radical therapy is not possible. Targeting to a specific organ is stil an unsolved problem for neurodegenerative disesases like Alzheimer’s Disease because of the existance of blood brain barrier which is composed of tightly located endothelial cells and restricts the enterance on the unwanted substances to brain. Last developments in nanotechnology promise for solving this problem. It is expected from nanosized BBB drug delivery systems to develop drug delivery performance, improve the brain selectivity with targeting ligands, enhance blood brain barrier (BBB) permeability and decrease neurotoxicity. In this review Alzheimer’s disease, obstacles for the treatment and the role of nanotechnology based drug delivery systems for overcoming this obstacles will be discussed