Türkçede Genel Adlar: Kadın ve Adam

Bu araştırmanın birinci amacı, sıklık listesinde başlarda yer alan kadın ve adam sözcüklerini incelemek, Türkçe için bu sözcüklerin genel ad olarak tanımlanıp tanımlanamayacağını belirlemektir. İkinci amacı ise, genel ad kategorisinde olan kadın ve adam sözcüklerindeki metinsel örüntülerde anlam ve yapı benzerliklerini-farklılıklarını anlam alanları, biçimsel ve işlevsel görünümlerine göre betimlemektir. Halliday ve Hasan'nın bağlaşıklık teorisinden yola çıkarak Mahlberg'in İngilizce için yapmış olduğu Genel Adlar çalışması bu araştırmaya temel oluşturmaktadır. Mahlberg, çalışmasında insan adları olarak üst başlık altında topladığı ve Türkçe derlemde de üstlerde çıkan kadın ve adam sözcüklerini incelemiştir. Veri çözümlemesinde derlem-çıkışlı corpusdriven bir yol izlenmiştir. Verinin incelendiği derlem 2005-2009 yıllarını kapsayan ve TUD Aksan ve diğerleri veritabanları kullanılarak oluşturulan 3 milyon sözcüklük genel Türkçe derlemidir Atasoy . Bu derlem CQPweb arayüzüne Hardie aktarılarak çalışılmıştır. Bu sözcüklerin içinde geçtiği yapılar incelendiğinde ise, kadın ve adam sözcüklerinin belirli örüntüleri tercih ettiği görülmektedir. Sıklık listesinde başlarda çıkan kadın ve adam sözcükleri, Türkçe için genel ad olarak tanımlanabilir. Genel ad kategorisinde olan bu sözcüklerdeki metinsel örüntülerde anlam ve yapı benzerlikleri, farklılıkları vardır ve farklılıkları belirleyici özellik olarak karşımıza çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Genel Adlar, Derlem Dilbilim, Türkçe Ulusal Derlemi (TUD)

General Nouns in Turkish: Woman and Man

The rst aim of the research is to dene whether the words woman and man, whose frequencies are high in the corpus, are general nouns in Turkish. The second aim is to describe the textual patterns of the general nouns, woman and man, in terms of person types, structural and functional aspects. This study is based on the study of Mahlberg on English General Nouns, which follows the cohesion theory of Halliday and Hasan. The words woman and man, which are frequent in the Turkish National Corpus TNC Aksan et.al are analysed following a corpus-driven method. Our corpus is a 3 million Word corpus Atasoy consisting of the language data through the years between 2005 and 2009, which is derived from the TNC. The data is analysed through CQPweb Hardie . The analyses show that the words woman and man in Turkish are general nouns which appear in certain textual patterns. Even though these words have similarities, they also have differences, which distinguish them.

Keywords:

General Nouns, Corpus Linguistics, Turkish National Corpus (TNC),

PDF

___

Aksan, Yeşim ve diğerleri. A Frequency Dictionary of Turkish. Routledge: Oxon, --. Construction of the Turkish National Corpus (TNC). 3223-3227. http://www.lrec- conf.org/proceedings/lrec2012/pdf/991_Paper.pdf. İstanbul: The European
Language Resources Association, 27 Mayıs 2012. Web. 5 Ocak 2013.
Aksan, Yeşim ve Umut Ufuk Demirhan. “Genel Adlar: Sıklık Listesinden Işlevsel Ulamlara.” 28. Ulusal Dilbilim Kurultayı Bildiriler Kitabı. Haz. Firdevs Karahan. Ankara: Ayrıntı Basım Yayın ve Matbaacılık, 2015. 3-17.
Atasoy, Gülsüm. Tagging Ambiguous Word Classes in Turkish. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin Üniversitesi, 2011.
Carter, Ronald ve Micheal McCarthy. Exploring Spoken English. Cambridge: Cambridge University Press, 1997.
Firth, John Rupert. Papers in Linguistics 1934-1951. London: Oxford University Press, 1957.
Göz, İlyas. Yazılı Türkçenin Kelime Sıklığı Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu, 2003.
Halliday, Michael Alexander Kirkwood ve Ruqaiya Hasan. Cohesion in English. London: Longman, 1976.
Hardie, Andrew. CQPWeb. [Computer Software] 2016. https://cqpweb.lancs.ac.uk/ Web. 5 Şubat 2016
Mahlberg, Michaela. English General Nouns: A Corpus Theoretical Approach. Philadelphia:John Benjamins Publishing, 2005.
Pearce, Michael. “Investigating the Collocational Behaviour of Man and Woman in The BNC Sketch Engine.” Corpora 3.1 (2008): 1-29
Sinclair, John. Corpus, Concordance, Collocation. Oxford: Oxford University Press,