MESAFELİ SATIŞ SÖZLEŞMELERİ VE BU SÖZLEŞMELERDE TÜKETİCİNİN KORUNMASI

Tarafların fiziki bir ortamda karşı karşıya gelmediği, mal veya hizmetlerin uzaktan pazarlanması amacıyla oluşturulmuş bir sistem çerçevesinde, taraflar arasında sözleşmenin hazırlık aşamalarının ve kurulduğu anın uzaktan iletişim araçları aracılığıyla gerçekleştiği mesafeli sözleşmelere, zayıf konumda olan tüketicinin korunması açısından ayrı bir önem atfedilmiştir. Bu sözleşmelerin günlük hayatta sıklıkla karşılaşılanı mesafeli satış sözleşmeleridir. Tüketicinin akdedilecek mesafeli satış sözleşmesi çerçevesinde, satım konusu mala ilişkin yeterince bilgi sahibi olamaması her zaman bir risk olarak karşısına çıkabilir. Bütün bunların önüne geçmek amacıyla, kanun koyucu özel hükümler getirerek bu sözleşmeler açısından düzenlemeler yapmıştır. Gerek 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da gerekse 27 Kasım 2014 tarihinde yayımlanmış olup, 27 Şubat 2015 tarihinde yürürlüğe giren Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği'nde mesafeli sözleşmelere ilişkin hükümlere etraflıca yer verilmiştir. Çalışmanın birinci kısmında, mesafeli satış sözleşmesi kavramı ve mesafeli satış sözleşmesinin unsurları ele alınmaktadır. Mesafeli satış sözleşmesinin kurulmasına yer verilen ikinci kısmında, öneri, kabul beyanları ile sözleşmenin şekli incelenmektedir. Çalışmanın son kısmında, mesafeli satış sözleşmesinde tüketicinin korunması hususu değerlendirilmektedir.

Distance Sales Contracts and Consumer Protection in These Contracts

In order to protect the consumer in a weak position, particular importance is attached to distance sales contracts concluded, from the preparatory stages and the moment of their conclusion, through the means of communication to distance, as part of a system where the parties do not meet in the same place and built for the marketing of goods and services at a distance. Of these contracts, the one that is common in everyday life is the distance sales contract. In the context of the sales contract to be concluded, the fact that a consumer is not sufficiently informed about the goods for sale constitutes a risk. In order to avoid them, the legislator has legislated on the subject by stipulating special provisions. The provisions relating to distance sales contracts are set out in detail both in Law numbered 6502 on Consumer Protection and in the Regulation on Distance Sales Contracts, promulgated on November 27, 2014 and entered into force on 27 February 2015. In the first part of our work, the notion of distance sales contract and its elements will be discussed. The offer, the declarations of acceptance and the form of the contract will be treated in the second part where the conclusion of distance sales contracts appears. The third part is reserved for the evaluation of the concept of consumer protection in distance sales contracts.

___

  • “Mesafeli Satış Sözleşmelerinde Cayma Hakkı Süresinin 7 Günden 14 Güne Çıkarıldığını Biliyor Muydunuz?,” Gümrük ve Ticaret Dergisi, (2015): 164-167, Erişim Tarihi: Nisan 13, 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1020216.
  • Akıntürk, Turgut. Satım Akdinde Hasarın İntikali. Ankara: Sevinç Matbaası, 1966.
  • Akipek, Şebnem. “Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması Hakkında Avrupa Birliği Direktifi ve Türkiye’nin Uyumu.” Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, no. 4 (2002): 45-56, Erişim Tarihi: Mayıs 26, 2020, https://www.jurix.com.tr/article/5975.
  • Ankara Barosu Tüketici Hakları Kurulu. “4077 - 6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Karşılaştırılması.” 2014. Erişim Tarihi: Mayıs 17, 2020, http://www.ankarabarosu.org.tr/Siteler/2012yayin/2011sonrasikitap/tuketici-kitap-web.pdf.
  • Antalya, O. Gökhan. Borçlar Hukuku Genel Hükümler Cilt V/1-1. Ankara: Seçkin, 2019.
  • Atamer, Yeşim. "TKHK m. 9/A ve Mesafeli Sözleşmelere İlişkin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik'in AB Mevzuatı Uyumuna İlişkin Görüş ve Değişiklik Önerileri." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, no. 1 (2005): 177-199, Erişim Tarihi: Haziran 12, 2020, https://jurix.com.tr/article/5984.
  • Avcı Braun, Cihan. "Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamında Mesafeli Sözleşmeler." Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 2 (2016): 17-45, Erişim Tarihi: Mayıs 11, 2020, https://www.jurix.com.tr/article/19904.
  • Ayan, Mehmet. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin, 2016.
  • Aydoğdu, Murat. “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un Getirdiği Yeniliklere Genel Bakış, Sözleşmeye Aykırılık, Ayıplı İfa Kavramlarına Getirdiği Farklı Yaklaşım ve Bu Konudaki Önerilerimiz." Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 2 (2013): 1-62, Erişim Tarihi: Haziran 10, 2020, https://hukuk.deu.edu.tr/dosyalar/dergiler/dergimiz-15-2/murataydogdu.pdf.
  • Aydos, Oğuz Sadık. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin, 2019.
  • Baş Süzel, Ece, “Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Sözleşmenin Kurulmasından Önce Korunması: Ön Bilgilendirme Yükümlülüğü.” Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 2 (2018): 339-369. Erişim Tarihi: Mayıs 25, 2020. http://dosya.gsu.edu.tr/Sayfalar/2019/1/gsuhfd-2018-2-444.pdf#page=351.
  • Bozbel, Savaş ve Murat Atalı. "Mesafeli Sözleşmelerde Cayma Hakkının Kullanılması ve Ortaya Çıkan Sorunlar.” Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 1-2 (2005): 451-474, Erişim Tarihi: Haziran 11, 2020. https://hukukdergi.ebyu.edu.tr/wp-content/uploads/2015/10/2005_IX_17.pdf.
  • Bozbel, Savaş. "Türk Hukukunda Mesafeli Sözleşmeler - 97/7 Sayılı AB Yönergesi Düzenlemeleri Işığında Bir Karşılaştırma." AÜEHFD, no. 3-4 (2013): 783-804. Erişim Tarihi: Mayıs 24, 2020, https://hukukdergi.ebyu.edu.tr/wp-content/uploads/2015/10/2003_VII_2_27.pdf.
  • Bülter, Ahmet. "Tüketicinin Korunması Hukukunda Mesafeli Sözleşme Kavramı." Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, no. 13 (2003): 1-13, Erişim Tarihi: Nisan 14, 2021, https://docplayer.biz.tr/1126941-Tuketicinin-korunmasi-hukukunda-mesafeli-sozlesme-kavrami.html. Bütün Yılmaz, Derya G.. “Mesafeli Sözleşmelerin Kapsamı”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 2 (2020): 325 – 368, Erişim Tarihi, Haziran 26, 2021, https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1473790.
  • Büyükay, Yusuf. "İnternet Ortamında Kurulan Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması." Hukuk, Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi, no. 24 (2004): 1-22, Erişim Tarihi: Mayıs 21, 2020, http://www.e-akademi.org/makaleler/ybuyukay-7.htm.
  • Çakırca, Seda İrem. “6502 Sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’a Göre Mesafeli Sözleşmeler.” Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, no. 1 (2018): 99-147, Erişim Tarihi: Mayıs 10, 2020, https://www.jurix.com.tr/article/18837.
  • Demir, Mehmet. “Mesafeli Sözleşmelerle İlgili AB Yönergesine Göre Tüketicinin Geri Alma Hakkı.” Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no.2 (2003): 1-30, Erişim Tarihi: Haziran 27, 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/789855.
  • Demir, Mehmet. Mesafeli Sözleşmelerin İnternet Üzerinden Kurulması. Ankara: Turhan Kitabevi, 2004.
  • Directive 97/7/CE du Parlement Européen et du Conseil, Erişim Tarihi: Nisan 15, 2021, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/FR/TXT/PDF/?uri=CELEX:31997L0007&from=DE.
  • Directive 97/7/EC of the European Parliament and of the Council, Erişim Tarihi: Nisan 15, 2021, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:31997L0007&from=DE.
  • Dönmez, Zeynep. “2011/83/EU Sayılı Tüketici Hakları Direktifi ve Bu Direktifin Mesafeli Sözleşmeler Alanında Türk Hukuku’na Yansımaları." İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 1 (2016): 351-379, Erişim Tarihi: Mayıs 25, 2020. http://static.dergipark.org.tr/article-download/5b59/df22/c54a/5a72c94b81bfb.pdf?.
  • Erdoğan, İhsan. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Gazi Kitabevi, 2019.
  • Erek, Gülce. “6502 Sayılı Kanun Uyarınca Mesafeli Sözleşmelerin Unsurları, Satıcı/Sağlayıcının Ön Bilgilendirme Yükümü ve Tüketicinin Cayma Hakkı.” Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 1 (2019): 517-536, Erişim Tarihi: Mayıs 21, 2020, http://dosya.gsu.edu.tr/Sayfalar/2019/7/gsufhd-2019-01-279.pdf#page=529.
  • Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Yetkin, 2015.
  • Eren, Fikret. Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Yetkin, 2017.
  • Erten, Alev. Türk ve Alman Hukukunda Mesafeli Sözleşmeler (Avrupa Topluluğu Mesafeli Sözleşmeler Direktifi ile Karşılaştırmalı Olarak). Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araștırma Enstitüsü, 2009.
  • Gezder, Ümit, "Mesafeli Sözleşmeler." Yeni Tüketici Kanunu Konferansı, no. 1 (2015): 327-342, Erişim Tarihi: Mayıs 18, 2020, https://www.lexpera.com.tr/kitaplar/mesafeli-sozlesmeler-1-9786051522500/1. İslamoğlu, Gülşah. “Mesafeli Sözleşmelerde Cayma Hakkı.” Terazi Hukuk Dergisi, no. 145 (2018): 115-124. Erişim Tarihi: Mayıs 11, 2020, https://jurix.com.tr/article/16332.
  • Kaplan, Kürşat. “Yeni Dönemde Mesafeli ve Taksitli Satış Sözleşmelerinin Nitelikli Özellikleri ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar.” İstanbul Barosu Dergisi, (2015): 227-238, Erişim Tarihi: Haziran 11, 2020, https://www.jurix.com.tr/article/16274.
  • Kuğuoğlu, Dilşad ve Nilhan Kalkan. “Mesafeli Sözleşmeler.” İstanbul Barosu Dergisi, no. 4 (2016): 269-290. Erişim Tarihi: Mayıs 12, 2020, https://www.jurix.com.tr/article/16149.
  • Nomer, Haluk Nami ve Baki İlkay Engin. Türk Borçlar Kanunu Şerhi Özel Borç İlişkileri. Ankara: Seçkin, 2017. Ozanoğlu, Hasan Seçkin. "Tüketici Sözleşmeleri Kavramı (Tüketicinin Korunması Hakkına Kanun'un Maddi Anlamda Uygulanma Alanı)." Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no.1 (2001): 55-90, Erişim Tarihi: Haziran 27, 2021, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/629327.
  • Remzi, Mehmet ve Sezer Aydın. Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Ankara: Adalet, 2019.
  • Ruhi, Ahmet Cemal. Sözleşmeler Hukuku. Ankara: Seçkin, 2013.
  • Sağlam, İpek. Elektronik Sözleşmeler. İstanbul: Legal, 2007.
  • Şahin, Turan, "Elektronik Sözleşmelerin Kuruluşuna İlişkin İrade Beyanları ve Bu Beyanların Geri Alınması." Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no. 95 (2011): 331-376, Erişim Tarihi: Mayıs 5, 2020, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2011-95-728.
  • Topaloğlu, Mustafa. “Mesafeli Sözleşmeler.” Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, no. 3 (2016): 13-50. Erişim Tarihi: Mayıs 10, 2020, https://www.jurix.com.tr/article/5025.
  • Turan, Gamze. “Elektronik Sözleşmeler ve Elektronik Sözleşmelere Uygulanacak Hukukun Tespiti.” Türkiye Barolar Birliği Dergisi, no. 77 (2008): 87-119, Erişim Tarihi: Mayıs 6, 2020, http://tbbdergisi.barobirlik.org.tr/m2008-77-433.
  • Tutar, Elce. “Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun’a Göre Mesafeli Sözleşmeler ve Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Cayma Hakkı.” Terazi Hukuk Dergisi, no. 139 (2018): 115-122, Erişim Tarihi: Mayıs 14, 2020, https://jurix.com.tr/article/12049.
  • Uyumaz, Alper. "Elektronik Sözleşmelerin Web Siteleri Aracılığıyla Kurulması ve Bu Sözleşmelerin İfası." Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Özel Sayı (2007): 907-930, Erişim Tarihi: Mayıs 6, 2020, https://hukuk.deu.edu.tr/dosyalar/dergiler/dergimiz9ozel/auyumaz.pdf.
  • Uzun Kazmacı, Özge, “İnternet Ortamında Kurulan Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması.” Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Cevdet Yavuz’a Armağan, no. 3 (2016): 2791-2818, Erişim Tarihi: Nisan 6, 2020, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/373445.
  • Ünlütepe, Mustafa. Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Ankara: Seçkin, 2021.
  • Yavuz, Cevdet. Borçlar Hukuku Dersleri (Özel Hükümler). Beta: İstanbul, 2019.
  • Yıldırım, Abdulkerim. "Mesafe Satımı" ile "Mesafeli Satım" Kavramları Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme." Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, (2005): 127-152, Erişim Tarihi Mayıs 16, 2020, http://webftp.gazi.edu.tr/hukuk/dergi/9_6.pdf.
  • Yıldırım, Abdulkerim. Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Korunması. Ankara: Seçkin, 2009.
  • Yılmaz, Oğuz Gökhan. "Tüketici Hukukunda Mesafeli Sözleşmeler." Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, no. 4 (2013): 1011-1034, Erişim Tarihi: Mayıs 10, 2020, https://docplayer.biz.tr/17336926-Tuketici-hukukunda-mesafeli-sozlesmeler-distance-contracts-on-consumer-law-oguz-gokhan-yilmaz.html.
  • Yücedağ Göztepe, Nafiye. “Mesafeli Sözleşmelerde Tüketicinin Cayma Hakkı.” Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, no. 27 (2016): 667-690, Erişim Tarihi: Mayıs 27, 2020, https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/982043.
  • T.C. Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, Esas No: 2016/90, Karar No: 2016/6987, 18.03.2015 tarihli kararı. Erişim Tarihi: Haziran 12, 2020. Karar için https://www.kararara.com/forum/viewtopic.php?t=365912 içtihat sisteminden yararlanılmıştır.
  • T.C. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Esas No: 2004/5531, Karar No: 2004/14707 sayılı kararı. Erişim Tarihi: Haziran 11, 2020. Karar için https://www.kararara.com/yargitay/yhdk7/yrgtyk16888.htm içtihat sisteminden yararlanılmıştır.
  • T.C. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Esas No: 2013/28972, Karar No: 2014/6563 sayılı kararı. Erişim Tarihi: Haziran 11, 2020. Karar için https://www.kararara.com/forum/viewtopic.php?t=20228 içtihat sisteminden yararlanılmıştır.
  • T.C. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi Esas No: 2015/24055, Karar No: 2017/12619, 18.12.2017 tarihli kararı. Erişim Tarihi: Mayıs 29, 2020. Karar için http://kazanci.com.tr/gunluk/13hd-2015-24055.htm içtihat sisteminden yararlanılmıştır.
  • T.C. Yargıtay 13. Hukuk Dairesi, Esas No: 2015/23133, Karar No: 2016/ 10485 sayılı kararı. Erişim Tarihi: Haziran 11, 2020. Karar için https://www.kararara.com/forum/viewtopic.php?f=220&t=372347 içtihat sisteminden yararlanılmıştır.
  • T.C. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu Esas No: 2017/637, Karar No: 2017/757 sayılı kararı. Erişim Tarihi: Mayıs 29, 2020. Karar için https://www.kararara.com/forum/viewtopic.php?f=193&t=404217 içtihat sisteminden yararlanılmıştır.