CİNSEL SAPMA TEŞKİL EDEN ZİHİNSEL BOZUKLUKLARIN (PARAFİLİLERİN) FAİLİN KUSUR YETENEĞİNE ETKİSİ
Değişik ruhsal bozuklukları içeren cinsel yönelim bozuklukları (parafilik bozukluklar), ceza hukukunda kusur yeteneğinin değerlendirilmesi açısından önem arz etmektedir. Bu bozuklukların etkisiyle oluşan failin dürtü kontrolünü gerçekleştirememesi ya da davranışlarını kontrolde zorlanması gibi hususlar konunun kusur yeteneği ile ilişkisini ortaya koymaktadır. Failin bu ruhsal bozuklukların etkisiyle suç teşkil eden bir fiili işlemesi durumunda kusur yeteneği hakkında nasıl karar verileceğinin tartışılması gerekmektedir. Bu tartışmalar sonucunda nihai kararı verecek olan mahkeme kusur yeteneğinin etkilenmemiş olduğuna, azalmış kusur yeteneği bulunduğuna ya da kusur yeteneğinin bulunmadığına karar verecektir. Kusur yeteneği hakkında olması gerektiği şekilde karar verilebilmesi için adli psikiyatri bilirkişisi ile nihai kararı verecek olan mahkeme arasında yakın bir iletişim ilişkisinin kurulması gerekmektedir. Bu çalışmada cinsel yönelim bozukluklarının türleri açısından failin kusur yeteneğinin adli psikiyatrik ve hukuki açıdan nasıl değerlendirilmesi gerektiği tartışılmaktadır.
Anahtar Kelimeler:
Cinsel Sapma Bozuklukları, Parafili, Kusur Yeteneği, Adli Psikiyatri Bilirkişisi, Ceza Sorumluluğu
The Effect of Sexual Deviation Mental Disorders (Paraphilias) on Perpetrators Criminal Capacity
Sexual preference disorders (Paraphilic disorders) which include variety of different kind of mental disorders, are important in terms of assesment of criminal capacity in criminal law. Issues such as the perpetrator's inability to control his/her impulses or to have difficulty in controlling his/her behaviors, which occur as a result of these mental disorders, reveal the relationship of the issue with criminal capacity. It is necessary to discuss how the criminal capacity will be determined when the perpetrator commits a crime under the influence of these disorders. As a result of these discussions, the court will decide whether the criminal capacity is not affected, diminished or not. In order for the criminal capacity to be determined properly, close cooperation between the forensic psychiatry expert and the court that will maket he final decision, is essential. In this study, it is discussed how the criminal capacity of the perpetrator should be evaluated from a forensic psychiatric and legal perspective in terms of the types of paraphilic disorders.
Keywords:
Sexual Deviations, Paraphilia, Criminal Capacity, Forensic Psychiatric Expert, Criminal Liability,
___
- Akduman, İrem ve Gökhan Oral. “Pedofili Kavramına Kuramsal Yaklaşımlar.” Adli Psikiyatri Dergisi 2, no: 4 (2005): 15-19.
- American Psychiatric Association (APA). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders. Washington: American Psychiatric Publishing, 2013.
- Amerikan Psikiyatri Birliği. DSM-5 Tanı Ölçütleri: Başvuru Elkitabı. Çev. Prof. Dr. Ertuğrul Köroğlu. Ankara: Hekimler Yayın Birliği HYB Yayıncılık, 2014.
- Aral, Armağan ve Gökçe Nur Say. “Çocuk Pornografisine Yönelik Sınırlı İlgi Örüntüsü mü? Pedofili mi?” Türk Psikiyatri Dergisi 27, Güz (2016): 111.
- Bağın, Ünsal ve Çiçek Hocaoğlu. “Az Bilinen Bir Konu ‘Telefon Skatolojisi’: Bir Olgu Sunumu.” Journal of Mood Disorders (JMOOD) 7, no: 2 (2017): 131-135.
- Boetticher, Axel, Norbert Nedopil, Hartmut A.G Bosinski ve Henning Saß. “Mindestanforderungen für Schuldfähigkeitsgutachten.” Neue Zeitschrift für Strafrecht, (2005): 57-62.
- Bozkurt, Ali ve Zeynep Gülçat. “Parafililer.” İç. Psikiyatri Temel Kitabı. Editör Prof. Dr. Ertuğrul Köroğlu ve Prof. Dr. Cengiz Güleç. 433-436. Ankara: HYB Basım Yayın, 2007.
- Briken, Peer. “Paraphile Störungen und Sexualdelinquenz, Geschlechtsinkongruenz/-dysphorie und sexuelle Funktionsstörungen.” İç. Psychiatrische Begutachtung: Ein praktisches Handbuch für Ärzte und Juristen. Editör Harald Dreβig ve Elmar Habermeyer. 338-364. Münih: Elsevier Urban &,Fischer Yayınevi, 2021.
- Çervatoğlu Geyran, Pakize Füsun Özdemir ve Niyazi Uygur. “Teşhircilik’te Ceza Ehliyeti.” Düşünen Adam Dergisi 7, no: 3 (1994): 25-29.
- Çetin, Fatih Hilmi, Şahnur Şener, Elvan İşeri ve Hande Ayraler Taner. “Zekâ Geriliğine Bağlı Uygunsuz Cinsel Arayışlar veya Transvestik Fetişizm: Bir Olgu Sunumu.” Anadolu Psikiyatri Dergisi 16, (2015): 454-457.
- Çıkrıkçılı, Uğur, Barış Sancak, Emine Füsun Özdemir ve Ahmet Türkcan. “Bir Egzibisyonizm Olgusunun Adli Psikiyatri Açısından Değerlendirilmesi-Olgu Sunumu.” Türk Psikiyatri Dergisi 27, Güz (2016): 112.
- Davison, Gerald C. ve John M. Neale. Anormal Psikolojisi (Abnormal Psychology). Çeviri Editörü: İhsan Dağ. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları, 2004.
- Duman, Nesrin. “Parafililer ve DSM’lerdeki Seyri.” OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi 9, no: 16, Yıl. 8 Aralık (2018): 1285-1306.
- Enz, Bettina. Verminderte Schuldfähigkeit im deutschen und US-amerikanischen Strafrecht. Berlin: Nomos Yayınevi, 2015.
- Erdoğan, Ayten. “Pedofili: Klinik Özellikleri, Nedenleri ve Tedavisi.” Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar Dergisi 2, no: 2 (2010): 132-160.
- Ertekin, Hülya, Hatice Yardım Özayhan, İbrahim Eren ve Yusuf Haydar Ertekin. “Fetişizm ve Voyörizm Birlikteliği: Bir Olgu Sunumu.” Türk Aile Hekimliği Dergisi 17, no: 2 (2013): 70-72.
- Evrensel, Alper ve Aytekin Özşahin. “Bir Olgu Nedeniyle Pedofilinin Adli Psikiyatrik Yönü.” Anadolu Psikiyatri Dergisi 15, no: ek sayı 1 (2014): 43-47.
- Geçtan, Engin. Psikodinamik Psikiyatri ve Normaldışı Davranışlar. İstanbul: Metis Yayıncılık, 1997.
- Giese, Hans. Psychopathologie der Sexualität (in Verbindung mit Viktor Emil von Gebsattel). Stuttgart: Enke Yayınevi, 1962.
- Haller, Reinhard. Das psychiatrische Gutachten: Grundriss der Psychiatrie für Juristen, Sozialarbeiter, Soziologen, Justizbeamte, Psychotherapeuten, gutachterlich tätige Ärzte und Psychologen. Wien: Manzsche Yayın ve Üniversite Kitabevi, 2008.
- İncesu, Cem. “Cinsel İşlevler ve Cinsel İşlev Bozuklukları.” Klinik Psikiyatri Dergisi 7, no: 3 (2004): 3-13.
- Jakobs, Günther. Strafrecht Allgemeiner Teil: Die Grundlagen und die Zurechnungslehre Lehrbuch. Berlin: Walter de Gruyter Yayınevi, 1991.
- Kaplan, Harold I. ve Benjamin J. Sadock. Klinik Psikiyatri. Çev. Ed. Prof. Dr. Ercan Abay. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri, 2004.
- Kılıç, Özge ve İbrahim Balcıoğlu. “Seri Cinayet ve Cinsel Sadizm.” Adli Tıp Dergisi 27, no: 1 (2013): 55-63.
- Nedopil, Norbert. Forensische Psychiatrie: Klinik, Begutachtung und Behandlung zwischen Psychiatrie und Recht. Stuttgart: Georg Thieme Yayınevi, 2007.
- Özcan, Sevilay, Lut Tamam ve Ayşe Soydan. “Bipolar Bozukluk ve Transseksüalite: İki Olgu Sunumu.” Anadolu Psikiyatri Dergisi 13, no: 4 (2012): 310-312.
- Pfäfflin, Friedemann. “Sexualstraftaten.” İç: Ulrich Venzlaff ve Klaus Foerster. Psychiatrische Begutachtung. Ein praktisches Handbuch für Ärzte und Juristen. 329-360. Münih: Elsevier Urban &,Fischer Yayınevi, 2009.
- Rasch, Wilfried ve Norbert Konrad. Forensische Psychiatrie. Stuttgart: W. Kohlhammer Yayınevi, 2004.
- Roxin, Claus. Allgemeiner Teil Band I: Grundlagen, Der Aufbau der Verbrechenslehre. Münih: C. H. Beck Yayınevi, 2006.
- Schiemann, Anja. Unbestimmte Schuldfähigkeitsfeststellungen: Verstoβ der §§ 20, 21 StGB gegen den Bestimmtheitsgrundsatz nach Art. 103 II GG. Berlin: Lit Yayınevi, 2012.
- Schöch, Heinz. “Die Schuldfähigkeit.” İç. Handbuch der Forensischen Psychiatrie Band 1: Strafrechtliche Grundlagen der Forensischen Psychiatrie. 92-158. Heidelberg: Steinkopff Yayınevi, 2007.
- Schreiber, Hans-Ludwig ve Henning Rosenau. “Rechtliche Grundlagen der psychiatrischen Begutachtung.” İç. Psychiatrische Begutachtung: Ein praktisches Handbuch für Ärzte und Juristen. Editör Harald Dreβig ve Elmar Habermeyer. 90-152. Münih: Elsevier Urban &,Fischer Yayınevi, 2015.
- Storr, Anthony. Cinsel Sapmalar. Çeviren Kemal Bek, İstanbul: Yılmaz Yayınları, 1992.
- Streng, Franz. Strafrechtliche Sanktionen: Die Strafzumessung und ihre Grundlagen. Stuttgart: W. Kohlhammer Yayınevi, 2012.
- Tetik, Sinan ve Koray Başar. “Gözetlemecilik Yakınması İle Başvuran Bir Erkek Eşcinselin Tanı ve Tedavi Süreci: Olgu Sunumu.” Kriz Dergisi 22, no: 1 (2014): 33-39.
- Verrel, Torsten, Alexander Linke ve Johannes Koranyi. Strafgesetzbuch Leipziger Kommentar 2. Band. Editör Gabriele Cirener, Henning Radtke, Ruth Rissing-van Saan, Thomas Rönnau ve Wilhelm Schluckebier. Berlin: De Gruyter Yayınevi, 2021.
- Vetter, Brigitte. Psychiatrie: Ein systematisches Lehrbuch. Stuttgart: Schattauer Yayınevi, 2007.
- World Health Organization (WHO). The ICD-10 Classification of Mental and Behavioural Disorders: Clinical descriptions and diagnostic guidelines. Cenevre: Dünya Sağlık Örgütü Yayını, 1992.
- Yıldız, Mehmet Emre. Ceza Hukukunda Akıl Hastalığının Kusur Yeteneğine Etkisi ve Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri. Ankara: Adalet Yayınevi, 2020.
- Zengin Eroğlu, Meliha, Mecit Çalışkan ve Elif Topbaş. “Mani ile İlişkili Zoofili: Olgu Sunumu.” Anadolu Psikiyatri Dergisi 16, no: 2 (2015): 146-149.
- ISSN: 2667-5668
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2019
- Yayıncı: -
Sayıdaki Diğer Makaleler
CİNSEL SAPMA TEŞKİL EDEN ZİHİNSEL BOZUKLUKLARIN (PARAFİLİLERİN) FAİLİN KUSUR YETENEĞİNE ETKİSİ
UYDU GÖRÜNTÜLERİNİN ULUSLARARASI ADALET DİVANI ÖNÜNDE KANIT OLARAK KULLANILMASI
ANAYASA MAHKEMESİNİN BİREYSEL BAŞVURU KARARLARINDA DİN VE VİCDAN HÜRRİYETİ
İSLAM HUKUKU YASAMA FAALİYETİ BAĞLAMINDA HUKUK-I AİLE KARARNAMESİ’NİN DEĞERLENDİRİLMESİ