Selami KARA, Zeliha SALMAN, Kurtuluş ÖNGEL

Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi sağlık personelinin organ bağışına bakışı

Organ/doku nakli (transplantasyon); vücutta görevini yapamayan bir organın/dokunun yerine canlı kişiden, beyin ölümü gerçekleşmiş kişiden ya da ölüden alınan sağlam ve aynı görevi üslenecek bir organın/dokunun nakledilmesi işlemidir. Bu çalışma sağlıkta son basamak olan bir tıp fakültesi hastanesi çalışanlarının organ bağışına karşı tutumlarını, bilgilerini ve bakışlarını tespit etmek amacıyla planlanmıştır. Çalışma Eylül-Kasım 2009 tarihleri arasında Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde yapılmıştır. Çalışmaya ilgili tarihlerde tıp fakültesinde görev yapan toplam 536 personel dahil edilmiştir. Çalışmaya katılanların %24,8’i (n:133) doktor, %17,2’si (n:92) hemşire ve sağlık memuru, %58’i (n:311) yardımcı personel olarak görev yapmaktaydı. Nakli yapılabilen organlar sorgulandığında; %100 (n:536) böbrek, %80 (n:429) karaciğer, %82,8(n:444) kalp, %26,1 (n:140) pankreas, %27,6 (n:148) akciğer, %13,4 (n:72) ince barsak, %73,7 (n:395) kornea, %17,7 (n:95) kemik, %36,7 (n:197) deri, %15,3(n:82) sinir, %77,7 (n:416) kemik iliği cevabı alınmıştır. Ailesinde/çevresinde organ nakli olan kişiler ile ailesinde/çevresinde organ nakli bekleyen hastası olanlar ve ailesinde organ bağışı yapmış olan kişiler anlamlı olarak daha fazla organ bağışında bulunmak istemektedirler (p:0.002, p:0.011, p:0.000). Toplumun organ bağışı hakkındaki düşünceleri, bilgisi, varsa organ bağışını ve katılımlarını olumsuz yönde etkileyen faktörlerin belirlenmesi gerekmektedir. Toplumun gelenek, görenek ve inançlarının organ bağışını etkileyip etkilemediği, etkiliyor ise hangi yönde etkilediğinin araştırılması organ bağışını artırmaya yönelik çalışmalara temel oluşturması açısından önemli ve gereklidir

Anahtar Kelimeler:

Organ Transplantasyonu, Donör, Doku Uyumu, Farkındalık

Organ or tissue transplantation is the moving of an organ or tissue from one body to another who is either dead or only his/her brain is dead, or from a donor site on the patient's own body, for the purpose of replacing the recipient's damaged or absent organ. In this study we observed the viewpoints of Faculty of Medicine staff who are the last defense line of human health, to organ donation. The study has been done in 2009 between September to November at the Suleyman Demirel University, Faculty of Medicine, Research and Application Hospital. During this period, it has been reported that there were 536 people working at the hospital. It has been recorded that there were 133 (24,8%) doctors, 92 (17,2%) nurses and medical officers and 311 (58%) other staff included in the study. When we ask which organs would they choose to donate, the data as follows: Kidney: 100% (n.536), Liver: 80% (n.429), Heart: 82,8% (n.444), Pancreas: 26,1% (n:140), Lungs: 27,6% (n:148), Small intestine: 13,4 (n:72), Cornea:73,7% (n:395), Bones: 17,7% (n:95), Skin: 36,7% (n:197), Neuron: 15,3 (n:82), Bone marrow: 77,7% (n:416). The data of the number of staff who know patients that received an organ transplant, the staff who know patients that are expecting an organ transplant and the staff who has a family member willingly donated organs, suggest that there is a significant tendency of donating more organs (p:0.002, p:0.011, p:0.000). It is a requirement to observe the viewpoint, the knowledge and organ donation rate if there is any of the entire society about the organ donation. Additionally the factors that affect the donation decision negatively upon society must be identified also. There are ethical factors such as costumes, traditions and beliefs that may affect the organ donation. However we do not know how they affect the viewpoint of the society. Thus it is important and a requirement that these factors must be observed

Keywords:

Organ Transplantation, Donor, Tissue Adaptation, Awareness,

PDF

___

Sönmez Y, Zengin E, Ongel K, Kişioğlu N, Öztürk M. Attitude and Behavior Related to Organ Donation and Affecting Factors: A Study of Last-Term Students at a University. Transplant Proc 2010;42:1449-52.
Organ ve Doku Nakli Hizmetleri Yönetmeliği, 25748 sayılı resmi gazete, 07.03.2005.
http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-560/organ-ve-doku-nakli-hizmetleri-yonetmeligi.html Erişim tarihi: 01.08.2011
Sağlık Bakanlığı Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında 2238 sayılı kanun, 29.05.1979.
http://www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-445/tarihi29051979--sayisi2238--rg-tarihi03061979--rg-sayis-.html Erişim Tarihi:08.05.2011
Doğan P, Toprak D. Organ nakli tanımı, kapsamı, dini ve kanuni yönü. Aile Hekimliği Dergisi 2009; 3(2):
İnce N. Böbrek Nakli 2006 http://www.denizce.com/bobreknakli. Erişim tarihi: 14.08.2011.
Organ Naklinin Tarihçesi. Türkiye Organ Nakli Derneği. http://www.tond.org.tr/ Erişim tarihi: 12.09.2011
Organ ve Doku Nakli Hizmetleri. Bursa Sağlık Müdürlüğü. http://www.bsm.gov.tr/hiz_hast03.htm Erişim tarihi: 08.10.2011.
Örer A, Oto Ö. Dünden Bugüne Kalp Cerrahisi. Türk Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Dergisi 1999; 7(3):153- 160.
Haberal Mehmet. http://mehmethaberal.baskent.edu.tr/index-tr.html Erişim tarihi: 08.10.2011.
Yücettin L. (ed.) Organ Nakli Koordinasyonu El Kitabı. Eczacıbaşı İlaç Pazarlama, 2001; 5-7.
Dontlu AÇ. Organ bağışı ve naklinde etik, dinsel ve yasal yaklaşımlar. Diyaliz Transplantasyon ve Yanık 2004; 15(2):69-76.
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu 396 Sayılı Kararı, 1980.
http://www.diyanet.gov.tr/turkish/dy/Kurulkararlari.aspx?KonuId=1Erişim Tarihi:08.04.2009
Sağlam T. Tüm yönleriyle organ bağışı. http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/464533.asp Erişim Tarihi:26.04.2011
Bozoklar A. Donör Tespiti, Organ Nakli Koordinasyon El Kitabı, Antalya, 2001;38-40.
Tokalak İ. Organ nakli koordinatörünün görev tanımı ve transplantasyon sürecindeki yeri. Diyaliz Transplantasyon Ve Yanık 2004; 15(1):1-6.
Bölükbaş N, Eyüpoğlu A, Kurt P. Organ bağışı hakkında üniversite öğrencilerinin düşünceleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Tıp Dergisi 2004; 21(2):73-77.
Organ Nakli Koordinatörler Derneği (ONKOD) internet sayfası. http://www.onkod.org Erişim Tarihi:26.04.2011
Çolakoğlu M, Nalbant M. Transolantasyon için Denizli’den kadavra organ çıkarımı. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2005; 14(3):123-126.
Akgun S, Tokalak I, Erdal R. Attitudes and Behavior Related to Organ Donation and Transplantation: a Survey of University Students. Transplant Proc. 2002; 34(6):2009-2011.
Schutte GR. 25 Years of Organ Donation: European Initiatives to Increase Organ Donation. Transplant Proc. 2002; 34(6):2005-2006.
Chung CK, Ng CW, Li JY, et al. Attitudes, knowledge, and actions with regard to organ donation among Hong Kong medical students. Hong Kong Med J. 2008; 14(4):278-285.

Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
Başlangıç: 2000
Yayıncı: Ankara Üniversitesi

Arşiv